Z nasıl bir sembol haline dönüştü?

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıları devam ederken, pek çoğunuz belki de Rus zırhlı araçlarının üzerindeki Z sembolünü gördünüz. Uzunca bir süre bu sembolün ne olduğuna ilişkin pek çok iddia ortaya atılırken daha sonra, saldırı düzenlenecek şehre gidecek araçlar için şehirlerin adının harflerin sembolize ettiği düşünüldü.

20 yaşındaki Rus atlet Ivan Kuliak’ın beyaz tişörtünün üzerinde olan Z işareti, Doha’daki Jimnastik Dünya Kupası’nın seramonisinde dikkat çekti. Seramonide Ukrayna ekibi de bulunurken, Kuliak hakkında disiplin soruşturması açıldı, ayrıca Uluslararası Jimnastik Federasyonu, Rus ve Belaruslu atletleri müsabakalarından men etti.

Z sembolünün ne olduğu çözülmeye çalışırken askeri analistler bunun savaş alanında ekipmanları birbirinden ayırmak için kullanıldığı tezini de öne sürdü. Savaş başladığından beri Z işareti Rusya’da aşırı milliyetçi grupların otomobillerinde, Kremlin yanlısı vatandaşların mitinglerinde St. Petersburg metrosundaki reklam panolarında, kısacası ülkenin her yerinde görülüyor.

'NEREDEN GELDİ BİLMİYORUM, ÖNEMLİ OLAN NEYİ TEMSİL ETTİĞİ'

Milliyetçi aktivist Anton Demidov, “Bu sembolün nereden geldiğini bilmiyorum. Önemli olan neyi temsil ettiği, bizim anladığımız ordumuzu ve başkanımızı desteklememiz gerektiği” ifadelerini kullanıyor. Moskova Ukrayna savaşını ‘özel askeri operasyon’ olarak tanımlarken Z sembolünün ülkenin farklı noktalarında kullanılmasını teşvik ediyor.

İşgalden kısa bir süre sonra hükümete yakın RT kanalı üzerinde Z harfi bulunan tişörtleri satışa çıkarırken, bazı şirketler Z’nin kiril alfabesindeki karşılığını tişörtlerin üzerine basarak satıyor. Rusya Savunma Bakanlığı da Instagram paylaşımlarında Z harfini sıklıkla kullanıyor.

Bazı yerel hükümet binaları gece ışıkları kapatırken binaların üzerinde Z harfi yanacak şekilde ampullerle koreografi yapıyorlar. Ukraynalılar ise sosyal medya üzerinden Z harfini Nazilerin sembolü olan svastika’ya benzetiyor. Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, 1943 yılında Sachenhausen toplama kampının isminin ‘Z istasyonu’ olduğunu anımsattı.

Rusya’nın önde gelen insan hakları gruplarından biri, polis tarafından ofisleri arandıktan sonra, ofise güvenlik güçlerinin Z harfi çizdiğini iddia etti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı olan punk rock grubu Pussy Riot’un aktivistlerinden biri, yaşadığı apartmanın önüne bir Z harfi çizildiğini iddia ediyor.

Avrupa satranç tahtası oldu: KaliningradDünya

EVİNİN ÖNÜNE MEKTUP

Rusya’nın ünlü film eleştirmenlerinden Anton Dolin ülkeyi terk etmeden önce, kapısının önünde bir mektup bulduğunu şu sözlerle anlatıyor: Mesaj son derece açıktı. Bunu yapanlar savaşa karşı olduğumu biliyor. Nerede yaşadığımı bildiklerini gösterdiler.

Z, harfi ile birlikte askeri araçların üzerinde O, X, A ve V harfleri de bulunuyor. Bu harfler genellikle kare ve üçgen gibi geometrik şekillerin içine yazılıyor. Bazı askeri uzmanlara göre harfler askeri birliklerin ilerleyeceği coğrafi konumu anlatıyor. Z harfi kiril alfabesinde yok, bu sebpeten Z’nin batıyı (Zapad) ifade ettiği düşünülüyor.

BÖLGENİN ADINI DEĞİŞTİRİYOR

Z harfinin Zelenksi, V harfinin Vladimir (Putin) anlamına geleceğini bile düşünenler oldu. Z harfinden dolayı şehrinin ismini değiştirmek isteyen yerel yöneticiler bile var. Rusya'da Kemerovo belediye başkanı bölgesinin bölgesinin ismini KuZbass olarak değiştirmeye karar verdiğini söyledi. Geçen cuma günü Belgrad’ta pek çok Rus yanlısı, ellerinde Z sembolleri olan bayraklar ile Rusya Büyükelçiliği’ne yürüdü.

2014 yılında Kırım’da yaşanan gelişmelerde de Rusya’da turuncu-siyah semboller ön plana çıkmıştı. Bu renkler Aziz George’u temsil ederken, aynı zamanda artık hükümete ve orduya destek olarak da öne çıkıyor.

Ülkede Putin karşıtı hareketler de Z harfini kendi üsluplarınca kullanıyor. Geçen pazar günü ülkede Putin karşıtı bir mitingde Z harfi ‘Zachem’ (Ne uğruna?) kelimesi için kullanılmıştı.

 Kaynaklar: The Wall Street Journal, The Guardian

Kaynak: Web Özel