Ukraynalılar işgale nasıl ihtimal veremedi? 'İnanmak istemiyorum'

28 Şubat 2022, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısındaki beşinci gün. Rusya ve Ukrayna'nın, Belarus-Ukrayna sınırında müzakere masası kurduğu bu kritik günde savaş olağanüstü ağırlığıyla dünyanın üzerine çökmüşken akıllarda beş gün öncesine dair de bir soru beliriyor: Ukrayna'da halk böyle bir işgali nasıl her şeye rağmen beklemiyordu?

Güçlü direnişini sürdüren Ukrayna'da hükümet ve silahlı kuvvetler uyarılarda bulunsa da ekseriyetle halk, “Rusya ile savaşmak üzereyiz” demiyordu. Bunun bir sebebi olmalı. Aslında dünyada da ciddi bir kesim ABD Başkanı Joe Biden'ın tüm uyarılarına rağmen bunun olmayacağını ifade ediyordu.

'YIL OLMUŞ 2022 NE İŞGALİ?'

İlk etapta öne çıkan fikir tüm argümanlar arasında belki de en naifi olan “2022'ye geldik; ne işgali?” fikriydi. Azınlıkta da olsa bu tahmin ve temenni karışımı ifade naif zira her şey olur... Hep de olmuştur. Yaşı yetip hatırlayanlar “Yahu yıl olmuş 1992” ya da “2000'e geldik kardeşim, olur mu öyle şey” gibi sözlerin her dönem söylendiğini anımsayacaktır.

Son dakika! Rusya ve Ukrayna müzakere masasında! Görüşme başladıDünya

Bu kesimi bir kenara koyup devam ediyoruz. Rusya'nın ve eski SSCB ülkelerinin derinliklerine seyahat eden ve çok iyi konuştuğu Rusçası sayesinde insanlarla her türlü konuda diyalog kurabilen İngiliz gezgin Benjamin Rich ya da internet aleminin tanıdığı ismiyle Bald and Bankrupt'ın yeni videosunda da bu çarpıcı durum göze çarpıyor.

'İNANMAK İSTEMİYORUM'

İşgalden iki gün önce Polonya-Ukrayna sınırından Ukrayna'ya giren vlogger önce Lviv'de ardından da Harkov ve daha sonra işgalden bir önce de Rusya sınırındaki Borisivka köyünde nabız yokladı.

Vatandaşlar 2014'ten beri devam eden çatışmalara, Donbas ve Luhansk'ın ayrılmasına, Kırım'ın ilhakı gibi süreçlere tanıklık ettikleri için hem “E onlar savaş değil miydi? Şu an savaştan kastedilen ne?” sorusunu soruyor hem de açıkça “Rusya'nın o kadar da ileri gideceğini” düşünmüyor.

Benjamin Rich'in Lviv'de konuştuğu bir kadın “Bir savaş olacağına inanmak istemiyorum. Tüm bu savaş yıllarında doğudaki askerlerimizi destekliyorduk. Üzerinden 8 yıl geçti... Ben de Yevromaydan'a katıldım ama hiçbir zaman Rusya'yla savaşacağımızı düşünmedim. Bunun olamayacağını düşünmek istiyorum" diyor.

Rich'in “Peki savaş çıkarsa ayrılır mısınız?” sorusuna ise “Ben vatanseverim kalıp savunacağım. Ayrıca askerlerimiz son 8 yılda daha da güçlendi. O zamanlarda ordumuz adeta yok gibiydi. Doğru düzgün silahımız yoktu. Ancak şimdi daha güçlüyüz. Kendimi Ukrayna olmadan düşünemiyorum. İnsanın annesini değiştirmesi mümkün mü?” yanıtını veriyor.

YÜZDE 42 MÜDAHALE BEKLİYORDU

Bir başka detay ise 23 Şubat'ta yayınlanan CNN anketi. Rusya'dan ve Ukrayna'dan 1000'er katılımcının çeşitli soruları yanıtladığı ankete göre Rusya vatandaşlarının sadece yüzde 13'ü, Ukrayna vatandaşlarının ise sadece 42'si “yakın zamanda bir askeri müdahale” bekliyor. Tansiyonun barışçıl yollarla çözüleceğine inanan Rus katılımcıların oranı yüzde 65 iken, Ukraynalılarda bu oran yüzde 43.

21 Şubat'ta Al Jazeera'nin yayınladığı bir ankete göre ise katılımcıların yüzde 62.5'i yakın gelecekte bir işgal girişimi beklemiyordu. Haberde konuşan ve ihtimali değerlendiren 35 yaşındaki Oksana Afenkina, pek çok Ukrayna vatandaşının ABD'ye güvenmediğini öne sürüyor. Afenkina, Joe Biden'ın Ukrayna'yı hem Rusya'ya karşı hem de ABD iç siyaseti için bir piyon olarak kullanmaya çalıştığı görüşünde. Ukrayna İç Savaşı'nda sol elinden yaralanan Afenkina şunları söylüyor:

“ABD'li politikacılar oynuyor, blöf yapıyorlar, çünkü bu tür mesajlar borsayı hareketlendiriyor, iş dünyasına yardımcı oluyor ve politikacıların kişisel sorunlarını çözüyor.”

Önce Mariupol'de şimdi ise başkent Kiev'de savaşın nabzını tutan Haber Global Muhabiri Murat Karataş, 18 Şubat'ta Mariupol'den gözlemlerini aktarırken “Ortada bir endişe var ancak bunun savaşa dönmesini uzakta görüyorlar” demişti.

Şunu da hatırlatmak gerekir ki konuyu Rusya açısından değerlendiren ve şimdilik ters köşede kalan pek çok analist, işgalin Rusya için de mantıklı olmadığını ve bu yüzden işgal girişiminin gerçekleşmeyeceğini aktarıyordu. Hatta ters köşede kalmadığını savunan ciddi bir kesim hala Putin'in tam anlamıyla işgali düşünmediğini de ifade ediyor. Bunu elbette zaman gösterecek...

[email protected] 

*Al Jazeera (“Why most Ukrainians don’t believe Biden’s warnings, distrust West”, “No, Russia will not invade Ukraine”), CNN (“Half of Russians say it would be right to use military force to keep Ukraine out of NATO”)

Savaş ihtimalini uzakta gören ama temkinli bir şehir: MariupolDünya

Kaynak: Web Özel