Önce yazıyorlar, sonra ölüyor... '12 yıl sonra bile yayınlandığı oldu'

Web Özel
Önce yazıyorlar, sonra ölüyor... '12 yıl sonra bile yayınlandığı oldu'
Ölünün ardından iyi bir yazı kaleme alabilmek için öncesinden yakın çevresi ile iletişim kurmak gerekiyor. Fotoğraf: Shutterstock

Bir kişi hayatını kaybettikten sonra internette ikişer üçer cümle bilgi oluyor. Bazı insanlar ise ölmesini bekledikleri kişilerin ölüm yazılarını yıllar öncesinden yazmaya başlıyorlar. Kişi vefat ettiği an bu yazıları yayınlıyorlar.

İnternette sansasyon, ölüm, cinayet ve magazin her zaman ilgi çeken konulardan olmuştur. Bu sebeplerden ki ölüm haberlerini hızlı ve doğru bir şekilde aktarmak da son derece önemli. Bazı ölümler zamansız olurken bazıları ise yaşı geçkin birinin hayatını kaybetmesi şeklinde karşımıza çıkıyor.

Kişi öldüğünde kullanıcı tabiriyle internete önce 1-2 cümlelik son dakika bilgileri düşüyor, ardından kişinin hayatına ilişkin diğer bilgilerle makaleler güncelleniyor. Tam olarak okuyucunun vefat eden kişi hakkında, o kişinin neden önemli olduğuna ilişkin bir yazıyı okuyabilmesi ertesi gün bir yazarın kaleme alacağı portre yazısını bekleyebilir.

Bu sorunu gören bazı ABD’li gazeteler ise farklı bir yöntem geliştirerek ölüm yazıları stoklamaya başlamışlar. Örneğin New York Times gazetesinin şu an arşivinde 1850 ölüm yazısı var. Yani biri öldüğünde ölüm gerekçesi yazıldıktan sonra portresi, detaylı ve özgün bilgilerle hazır. Sadece Times değil, Washington Post’un da ölüm haberleri deposunda 900 haber olduğu belirtiliyor.

ABD’nin en ünlü magazin sitelerinden Hollywood Reporter’ın hala yaşayan 800 insan hakkında yazdığı ölüm yazıları var. Bu yazıların yaklaşık 500 tanesini kurumun üst düzey editörlerinden Mike Barnes son 10 yılda yazmış.

'OKUR AÇ'

Ölümün ardından portre yazmak ise kolay bir iş değil. Kişi ölmeden önce onu tanıyan bazı insanlarla konuşmak ve vefatı ile ilgili bir yazı kaleme almak istediğinizi anlatmanız gerekiyor. Associated Press’ten Hillel Italie yıllardır ölülerin arkalarından portrelerini yazarken insanların vefatın ardından böyle yazılara aç olduğunu dile getiriyor.

Özellikle genç yaşta ve trajik bir biçimde hayatını kaybeden kişilerin ölüm haberleri internette daha çok okunuyor. Washington Post tarihinin en fazla okunan ölüm haberi 32 yaşındaki Brittany Murphy’nin vefatına ilişkin yazı olmuş. 2018 yılında dünyada en fazla okunan içerik ise dünyaca ünlü şef Anthony Bourdain’in vefatı üzerine CNN Anchorman’i Brian Stelter’ın yazdığı yazı olmuştu.

Çok fazla tanınmayan ama televizyon dünyasından isimlerin ölüm haberleri de büyük ilgi çekiyor. Sex and the City dizisinde oynayan Willie Garson’ın ölümü Washington Post’ta 1 milyon kez tıklanmış.

HAZIRLIKSIZ ÖLÜMLER

Yukarıda sıraladıklarımız gazete, dergi veya internet sitesi yönetimlerinin önceden hazırlık yaptıkları yazılar, iş Kobe Bryant, James Gandolfini veya Chadwick Boseman gibi ünlülere geldiğinde bu hazırlıklar olmuyor.

Örneğin haberglobal.com.tr için de bir portresini derlediğimiz Brittany Murphy 2009 yılında hayatını kaybettiğinde, editörler genç ama karmaşık hayatlar yaşayan insanların hayat hikayelerini kaleme almaya başladılar. Amy Winehouse 2011 yılında 27 yaşında hayata gözlerini yumduğunda Washington Post’un önceden hazırlanmış bir ölüm içeriği vardı.

Önce yazıyorlar, sonra ölüyor... '12 yıl sonra bile yayınlandığı oldu' - Resim : 2
Amy Winehouse ve eşi, bir ödül töreninde. Fotoğraf: Shutterstock

Washington Post’un ölülerin ardından portrelerini yazan editörü J.Y. Smith o kadar çok yazı kaleme almış ki 12 yıl önce yazdığı bir vefat yazısı bile geçen aylarda gazetede yayımlanmış. Smith, ayrılmadan önce editörlerine “Her yazıma dokunun ama Fidel Castro yazımın içine etmeyin!” diyerek uyarıda bulunmuş.

Ölüm yazıları illaki meşhur insanlarla ilgili olmak zorunda değil, 25 yıl sokakta yaşayan bir kadının hikayesini takip eden Boston Globe gazetesi kadın ölünce hikayesini haber yapmış. Bu ölüm yazıları zaman zaman tekrar da ortaya çıkabiliyor. Örneğin 1960’lı yıllarda dönemi için önemli olan birinin hayat hikayesi çarpıcı ise okur bunu 2021 yılında da tüketebilir.

BİR ÖLÜM YAZISI NASIL YAZILIR?

📌Öncelikle kaleme aldığınız insanın neden önemli biri olduğunu yazının girişinde kısaca anlatın.

📌Yazıyı günümüze göre yazın kişi öldükten sonra zaman biçimini değiştirin.

📌Ölüm yazınızı detaylandırmak için muhakkak hayatta olan diğer aile bireyleri ve arkadaşlara ulaşın.

*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin büyük bir kısmı The Washington Post’ta Paul Fahri imzası ile yayımlanan ‘How obituaries got of new me in the Internet era’ isimli makaleden alınmıştır.

Kaynak: Web Özel

Web Özel