'Ne! Kendi benzinimizi kendimiz mi koyacağız!'

'Ne! Kendi benzinimizi kendimiz mi koyacağız!'
Türkiye'de yok ancak dünyanın bazı ülkelerinde sürücüler akaryakıtlarını kendileri dolduruyor. Fotoğraf: Shutterstock

ABD'nin New Jersey eyaletinde vatandaşlar 73 yıldır kanunen otomobillerine kendi benzinlerini kendileri koyamıyor. Yasalarla bir pompa görevlisi olmak zorunda. Durumun değişmesi için yine bir kanun teklifi verildi.

Pek çok Amerikan filminde görmüşsünüzdür, benzin istasyonlarında pompacı olmaz, vatandaş kendi benzinini kendi doldurur. Ülkede bu duruma istisna bir eyalet var. O da New Jersey. Eyalette akaryakıt satış istasyonlarındaki görevlilerin kaldırılması kanunen yasak. Yani vatandaşlar istese de araçlarına benzini istasyonlardan kendileri koyamıyor.

Rutgers-Eagleton firmasının yaptığı ankete göre eyalet sakinlerinin yüzde 73’ü bir satış görevlisinin kendileri için benzini otomobillerine doldurmasını istiyor. Yüzde 22’si ise pompacıların kaldırılmasını.

1949 yılında eyalette kabul edilen çalışma kanununa göre; sürücülerin otomobillerine kendilerinin akaryakıt doldurması son derece tehlikeli. 2006 yılında bir süreliğine pilot uygulama olarak satış görevlisi olmadan bazı benzin istasyonlarının çalışması teklif edildi ancak bu teklif kabul görmedi.

Oregon eyaletinde de 2015 yılında kadar pompacıların olmadığı benzin istasyonu olamıyordu ancak daha sonra düşük nüfuslu kasabalar için bu izin verildi.

Piyasa araştırmalarına göre eğer satış görevlileri olmazsa benzinin galonunu New Jerseyliler 15 cent daha ucuza alabilecekler. Peki satış görevlilerinin olmadığı benzin istasyonları nasıl başladı?

SELF SERVİS ORTALIĞI KARIŞTIRDI

Takvim yaprakları 1949’u gösterdiğinde Irving Reingold isimli bir girişimci New Jersey’in Hackensack şehrinde 24 benzin istasyonu açtı ve benzini rakiplerinden 3 cent (bugünkü enflasyon ile 35) daha ucuza sattı. Reingold’un istasyonlarında pompacı yoktu, sürücüler kendi benzinlerini kendileri dolduruyordu.

Rakipler kısa sürede Reingold’u piyasadan silmek için silahları dahil her türlü yöntemi kullandılar. Ortalığın yatışmasını ve işsizliğin artmasını istemeyen politikacılar ise Perakende Benzin Dağıtımı Yasası’nı çıkardılar. Böylece eyalette self-servis benzin satışı yasaklandı, Irving Reingold ise Florida’ya taşındı.

Yapılan anketlerde halk kendi benzinini kendi doldurmak istemese de iş dünyası hibrit bir model önererek, bazı vatandaşların istasyonlarda benzini kendilerinin doldurabileceğini ama aynı zamanda bazı pompaların başında da satış görevlilerinin olacağını aktarıyor. Yani acelesi olan şoförler kendi benzinlerini kendileri doldurabilecek.

YASA OYLANACAK

Konuyla ilgili yeni yasa tasarısı eyalet parlamentosunda oylanacak. New Jersey Akaryakıt Bayiileri İstasyonu ve Otomobil Derneği yöneticisi Sal Risalvato, “Artık iklim değişti ve bu işi yapmanın zamanı, politikacılar da önceden yaptıkları gibi kaçmıyor” değerlendirmesinde bulundu. Yasa teklifini veren Demokratik Parti'den parlamento üyesi Carol Murphy, “Bazı sürücüler otomobillerinde kalıp benzinin doldurulmasını isterken acelesi olanlar kendi benzinlerini doldurabilecek. Bu yasa basitçe sürücülere daha fazla özgürlük verecek” demekte.

Başka bir kanun teklifi vermeye hazırlanan temsilci Declan O’Scanlon ise benzin istasyonlarının üç sene sonra tamamen satış görevlisi olmadan çalışmasını istiyor. Eyaletin eski valisi Chris Christie pompacıların çalışmadığı benzin istasyonlarına karşı çıkmıyordu ancak halkın çoğu bunu istemediği için yasaya açıktan da desteğini belirtmiyordu.

Şimdiki Vali Phil Murphy de ortada duruyor. Vali Murphy, “Şu an buna bir yanıt vermiyorum çünkü etkilerini anlamam gerekiyor. Ancak bu şehri ekonomik olarak daha karşılanabilir bir yer yapabiliriz” demekte.

Türkiye’de de 2019 yılında bir akaryakıt şirketi self servis benzin uygulamasını devreye almıştı. Şirketin genel müdürü projeyi tanıtırken yaptığı açıklamada günün piyasa koşullarına göre şöyle söylemişti: Self-servis hizmetini kullanan tüketiciler, motorinin litresini 20 kuruş, benzinin litresini ise 15 kuruş daha düşük fiyattan satın alabilecek. 50 litre hacmi olan bir depoyu düşündüğümüzde, bu miktarlar bir dolumda yaklaşık 10 liralık tasarruf anlamına geliyor.

Kaynak: Politico, Bloomberg, NJ.com, Haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel