Merkel'siz Avrupa tarihi bir sınav veriyor... Putin Avrupa Birliği liderlerini nasıl görüyor?

Avrupa’da kıtanın gördüğü en büyük tarihi krizlerden biri yaşanıyor. Rusya, Donetsk ve Luhansk bölgelerini tanıyarak Ukrayna’ya ‘Barış Gücü’ operasyonu başlattı. Operasyonla birlikte Kiev’de art arda patlama sesleri duyuldu, Mariupol’e Rus askerleri çıkarma yaptı. Dün yedek askerleri silah altına çağıran Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkede seferberlik ilan etti. Devlet Başkanı, "Eğer canımıza, özgürlüğümüze, çocuklarımıza saldırılırsa, kendimizi savunacağız, saldırmayacağız, kendimizi savunacağız" dedi.

Almanya’nın eski Başbakanı Angela Merkel, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 16 sene çalıştı. Onun ana dilini biliyor. Hangi konuda ne düşündüğü nasıl düşündüğü hakkında ciddi bir fikri var. Buna rağmen kendi zamanında da Ukrayna krizinin (Kırım’ın ilhakı) derinleşmesini engelleyemedi.

2014 yılında Kırım meselesinden bir süre sonra Rusya’ya yaptığı bir seyahat sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamada, Kremlin’de bütün gün oturup Batı hakkında kötü şeyler düşünen insanlar olduğunu söylemişti. Merkel Putin’in tatsız sürprizler de yapabileceğini yarı şaka yarı gerçek bir üslupla ifade etmişti. Eski Almanya Başbakanı Rusya’ya yapacağı her ziyaret öncesinde Putin’in ona söyleyeceklerini teyit edebilmek için Almanya uzmanlarından geniş brifingler alıyordu.

BÜYÜK KRİZLE BAŞLADI

Almanya’nın yeni başbakanı Olaf Scholz başbakanlık dönemine büyük bir brizle başladı. Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un ilk bakanlık dönemi de bir savaş dönemine denk geldi. Bu insanlar daha önce Putin ile çalışmadılar. Tabi hala bürokraside Rusya yönetimi ile çalışan insanlar var. Almanya’da bazı çevreler yeni hükümeti Ukrayna krizinde pek çok hata yapmak ile suçluyor.

Almanya Dışişleri Bakanı dün Berlin’de Fransız mevkidaşı ile yaptığı görüşmede Putin’i eylemlerinin sonuçları hakkında uyarırken Batı’nın birlikteliğinin önemine atıfta bulundu. Baerbock konuşması sırasında sık sık Rusya’yı uluslararası hukuku çiğnemekle suçladı. Alman basını Putin’in bu konuda pek bir derdi olmadığı yorumlarını yaptı.

Çiçeği burnunda Dışişleri Bakanı Rusya’yı dünyada yalnız bırakacaklarını söyledi ancak bu da Rusya Federasyonu’nun alışık olmadığı bir şey değil. Dış politika uzmanları Putin’in oyununu oynayabilecek olan insanların onu tanıması gerektiğini söylüyor.

MERKEL: O BAŞKA BİR DÜNYADA YAŞIYOR

Amerikan medyası 2014 yılında Merkel’in Putin’i anlatmak için Başkan Obama’ya “O başka bir dünyada yaşıyor” ifadesini kullandığını aktarmıştı. 

Şu an Avrupa’da Putin ile olan ilişkilerde Merkel’den doğan boşluğu 44 yaşındaki Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron doldurmaya çalışıyor gibi gözüküyor. Rusya, Ukrayna’yı işgal etmeden günler önce Putin ve Biden arasındaki bir görüşme ihtimali Fransa arabuluculuğunda görüşülmüştü.

FRANSA 2008'DE DE AKTİFTİ

Macron 2017 yılında Cumhurbaşkanı seçildiği günden bu yana Putin ile kişisel bir dostluk da geliştirmeye çalışıyor. Onu defalarca Versailles Sarayı’na davet etti, Putin’i Cumhurbaşkanlığı’nın yazlık sarayında da ağırladı. 2008 yılında Rusya Güney Osetya’ya girdiğinde de dönemin Fransız Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy arabulucu olmak için Moskova ve Tiflis’e gitmişti.

Montpellier Üniversitesi’nde jeopolitik alanında çalışan Profesör Grimaud Potter, “Putin yaklaşımlarında Avrupa Birliği’ni önemsemez, Avrupa Birliği’nden tiksinir, ikili ilişkilere önem verir” diyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenskiy, Rusya konusunda Türkiye’nin arabuluculuğuna sıcak baktığını söylemişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise son Afrika ziyaretinden dönüşünde “Bu süreçte Putin ile ilişkilerde bir aksama olur mu? Bir de kamuoyunun merak ettiği bir durum var, o da Rusya ve Ukrayna arasındaki olayda kısa ve orta vadede Türkiye herhangi bir zarara uğrar mı?” sorusuna şu cevabı vermişti:

Bu söylediğiniz kesinlikle hesap işi. Elbette bu görüşmeler yapılmalı. Bunların getirisi götürüsü nedir, ne değildir bakılmalı. Bunların kararını böyle heyecanla vermek yanlış olur. Biz burada çok hassas davranmalıyız, çok dikkatli adım atmalıyız. Çünkü önüne gelen garip garip şeyler söylüyor. Bakıyorsun, kimisi doğalgazın bedelini çok ciddi rakamlara çıkarıyor, kimisi doğalgaz vanalarını kapamaktan bahsediyor. Biz burada devlet yönetiyoruz, hassasiyetimizi korumamız gerekiyor.

Bu hassasiyet içerisinde de adımlarımızı atmamız gerekiyor. Tabii bütün ilgili arkadaşlarımızla istişarelerimizi en geniş anlamda yapacağız ve bu istişarelerden sonra da neler yapmamız gerekir, ne gibi adımları atmamız gerekirse onu yaparız.

Hepsinden öte de bu işin zamanlaması çok önemli. Biz de bu zamanlamaya dikkat ederek adımlarımızı atacağız. Sayın Putin ile görüşme için arkadaşlar şu anda irtibatları kuruyorlar. Kendisiyle de telefon diplomasisini bu arada sürdüreceğiz. Temenni ederim ki inşallah hayırlı neticeler alırız.

*Kaynaklar: Die Welt, Al Jazeera, Haber Global

Kaynak: Web Özel