Kızıldeniz'deki saldırıların ardından yeni bir 'tedarik zinciri' krizi endişesi
İran'a bağlı Yemenli Husi militan grubunun Kızıldeniz'de gemilere yönelik artan saldırıları, önde gelen küresel nakliye firmalarının Süveyş kanalından kaçınmak için Ümit Burnu çevresine yönelmesiyle deniz ticaretini sekteye uğratıyor.
Amerikalı yetkililer, bugün Husilerin kontrolündeki bölgeden Kızıldeniz'in güneyindeki bir gemiye çok sayıda "mermi" atıldığını söyledi.
Husi hareketi, İsrail'in Gazze Şeridine yönelik saldırısına yanıt olduğunu belirttiği bölgedeki gemilere bir dizi füze ve insansız hava aracı saldırısı düzenliyor.
Sektör analistlerine göre, dünyanın en büyük deniz nakliyatı firması MSC de dahil olmak üzere birçok büyük nakliye şirketi Afrika çevresinden sefer yapmaya başladı. Bu da gelecek Haftalarda daha da artması beklenen maliyet ve gecikmeleri beraberinde getiriyor. Dünya deniz trafiğinin yaklaşık yüzde 15'i, Avrupa ile Asya arasındaki en kısa güzergâh olan Süveyş Kanalı’ndan geçiyor.
ABN Amro analisti Albert Jan Swart Reuters'e verdiği demeçte, gemilerini yönlendiren şirketlerin toplamının "küresel yük taşımacılığı pazarının yaklaşık yarısını kontrol ettiğini" söyledi. Swart, "Kızıldeniz'den kaçınmak, daha uzun seyahat süresi nedeniyle daha yüksek maliyete yol açacaktır" dedi.
Petrol devi İngiliz BP de hafta sonundaki saldırıların ardından Kızıldeniz'den tüm geçişleri bugün geçici olarak durdurduğu u açıkladı. Dünyanın ikinci büyük denizcilik şirketi olan Maersk ve Alman Hapag-Lloyd ile CMA-CGM de Kızıldeniz’deki gemi trafiğini askıya aldığını açıklayan büyük firmalar.
İsrail ve Hamas arasında 7 Ekim'de başlayan savaş bölgede şok dalgaları yarattı ve bir tarafta ABD ve müttefiklerini, diğer tarafta ise Orta Doğu'daki İran destekli paramiliter grupları içine çekerek daha geniş bir çatışmaya yol açma tehdidine yol açtı.
Şilep ve tankerlere yapılan saldırılar ABD ve müttefiklerini Kızıldeniz rotalarını koruyacak bir görev gücünü tartışmaya sevk etti ki ABD ve İsrail'in baş düşmanı İran bunun büyük bir hata olacağı uyarısında bulundu.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, temaslarda bulunmak üzere bugün bölgeye geldi.
ING analisti Rico Luman, rotadan sapmaların şilepler için en az bir haftalık sefer süresi eklediğini söyledi. Tipik olarak, Çin’in Şanhay kentinden Hollanda’nın Rotterdam' limanına mal nakliyatı Süveyş Kanalı üzerinden yaklaşık 27 gün sürüyor.
Luman, "Bu durum en azından aralık ayı sonunda gecikmelere yol açacak ve bir sonraki tur da gecikeceği için ocak ve muhtemelen şubat aylarında zincirleme etkileri olacak" dedi.
Küresel navlun platformu Freightos'un Üst Yöneticisi Zvi Schreiber, bu uzun seferlerde de navlun oranlarının artacağını, ancak taşıyıcıların şu anda fazla kapasiteyi kullanmanın yollarını aradığını söyledi.
Schreiber, Covid-19’un 2020'den itibaren ekonomik etkilerine atıfta bulunarak, "Fiyatların pandemi sırasındaki seviyelere yükselmesi pek olası değil" dedi.
Denizcilik hisseleri, Süveyş Kanalı'ndan uzaklaşmanın oranları artırabileceği haberleri üzerine cuma günkü sıçramanın ardından bu sabah da Avrupa borsalarında yükseldi.
A.P. Moller-Maersk (MAERSKb.CO) Kopenhag'daki erken işlemlerde yüzde 3,5 yükseldikten sonra bu kazançların bir kısmını kaybetti.
Süveyş Kanalı, Mısır için önemli bir döviz kaynağı oluşturuyor. Dünya ticaretinde mal nakliyatının yaklaşık yüzde 90’ı deniz yoluyla yapılıyor.
Süveyş Kanalı İdaresinden dün yapılan açıklamada, 19 Kasım'dan bu yana 55 geminin rotasının Bab ül-Mendeb Boğazı yerine Afrika'nın güney ucundaki Ümit Burnu'na yönlendirildiği bildirilmişti.
Uluslararası Deniz Ticaret Odası, cuma günü yaptığı açıklamada, Husilerin geçen ay başlayan deniz yollarına yönelik saldırılarının "uluslararası ticaret için son derece ciddi bir tehdit" olduğunu belirtmiş ve bölgedeki deniz kuvvetlerini saldırıları durdurmaya çağırmıştı.
Kaynak: Ajans Bizim