Bubonik veba nedir?
Şimdiye kadar 50 milyon insanın ölümüne neden olan bubonik veba, Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde yeniden ortaya çıktı. Peki, bubonik (hıyarcıklı) veba nedir? Bubonik vebanın belirtileri neler? Pandemi olma ihtimali var mı?
Tarihin en ölümcül salgınlarından biri olan Kara Ölüm'e sebep olan bubonik vebanın Çin'de yeniden ortaya çıkması endişe yaratıyor.
Çin’in İç Moğolistan Özerk Bölgesi’nde Bayan Nur şehrinde hıyarcıklı (bubonik) veba nedeniyle bir kişi daha hayatını kaybetti. Bölgede hafta içi hıyarcıklı veba nedeniyle bir kişi ölmüştü.
Kentte 3 numaralı alarm durumuna geçildiği ve bunun yıl sonuna kadar süreceği belirtildi.
İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde geçen kasım ayından bu yana ikisi daha ölümcül olan pnömonik veba olmak üzere toplam dört veba vakasının tespit edilmesinin ardından yapıldı.
Geçen ay da Moğolistan'da 15 yaşında bir çocuğun hayvanlardan insana geçen bubonik veba hastalığından dolayı hayatını kaybetmişti.
DSÖ'DEN 'BUBONİK VEBA' AÇIKLAMASI
Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) konuya ilişkin açıklama geldi. Cenevre’de basın mensuplarının sorularını yanıtlayan DSÖ sözcüsü Margaret Harris endişe edecek bir durum olmadığını söyledi.
Harris, “Çin’deki durumu gözlemliyoruz ve yetkililerle yakın iş birliği içindeyiz. An itibarıyla yüksek risk taşıyan bir durum olduğunu düşünmüyoruz. Ancak gelişmeleri dikkatlice takip etmeyi sürdüreceğiz” dedi.
BUBONİK VEBA NEDİR?
Tedavi edilmezse ölümcül olan vebaya, çoğunlukla kemirgenlerde yaşayan Yersinia pestis isimli hayvansal bir bakteri neden oluyor.
Hıyarcıklı veba, hastalığın en insanlara bulaşabilen en yaygın türü.
Bu adı, bulaştığı insanın lenflerinde, kasıklarında ve koltuk altlarında oluşan hıyarcık şeklindeki acılı şişliklerden alıyor.
BUBONİK VEBANIN BULAŞMASI
Enfekte olmuş bitlerin insanı ısırması sonucu geçebiliyor.
Hastalıklı fare, sıçan gibi kemirgenlerle temas edilmesi ile bulaşabiliyor.
Hastalık taşıyan hayvan veya kişiden havaya saçılacak damlacıkların nefes yoluna karışması ile de vücuda girebiliyor.
Kedi köpek gibi evcil hayvanlar da bit ısırıkları veya hastalıklı kemirgeni yiyerek hastalık kapabiliyor.
Veba sonucu hayatını kaybeden kişinin cenazesi ile yakın temas eden kişilere de hastalık bulaşabiliyor.
Kan ve diğer örnekler üzerinde yapılan laboratuvar testleri de erken teşhis açısından önemli ve hayat kurtarıyor.
VEBANIN BELİRTİLERİ NELİR?
Enfekte olan kişi genel olarak iki ila altı gün içerisinde hastalık belirtileri göstermeye başlıyor.
Yumurta büyüklüğü kadar şişebilen lenf bezlerinin yanında, hastalar, yüksek ateş, titreme, baş ağrısı, has ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler gösteriyor.
Veba aynı zamanda ciğerleri de etkiliyor, öksürük, göğüs ağrısı ve nefes alma güçlüğüne sebep oluyor.
Bakteri kana da karışarak sepsis adı verilen duruma neden olabiliyor. Bu noktada hastalık, doku zedelenmesi, organ yetmezliği ve ölüme varabiliyor.