Birleşmiş Milletler'den Cop26 öncesi korkutan tahmin: 'Felaket senaryosu!'

Dünyanın en önemli sorunlarından biri, belki de en önemlisi iklim değişikliği ve küresel ısınma. Bu dev ve entegre sorun yaşamımızı sürdürdüğümüz gezegenimiz Dünya'da olan biten her şeyi doğrudan ve dolaylı yoldan etkilemekte. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi İcra Direktörü Patricia Espinosa Cop26 öncesi bu konuya ilişkin oldukça sert ve net bir yorumda bulundu:

“Aslında ülkelerin istikrarını, bunca yılda inşa ettiğimiz kurumları, üye ülkelerimizin bir araya getirdiği hedefleri korumaktan söz ediyoruz. Felaket senaryosu, yerlerinden olmuş çok sayıda insanın bir yerden bir yere akın edeceğini gösteriyor.”

'İNSANLAR TERÖRİST GRUPLARA KARŞI SAVUNMASIZ KALACAK...'

Espinosa iklim değişikliğinin acil adımlar atılmaması halinde tüm dünyada çok daha ciddi etkiler göstereceğini söylerken şunları ekliyor:

“Bu daha az gıda anlamına geliyor ve daha az gıda muhtemelen gıda güvenliğinde bir krize neden olacaktır. Çok daha fazla insan korkunç durumlara, terörist gruplara ve şiddet gruplarına karşı savunmasız kalacak. Bu birçok istikrarsızlık kaynağı anlamına gelmekte.”

Bu noktada Cop26 ve BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne bakmak gerekiyor. UNFCCC olarak da geçen bu sözleşme, BM öncülüğünde küresel ısınmaya yönelik hükümetlerarası ilk çevre sözleşmesi olarak tarihe geçti. İnsan kaynaklı çevresel kirliliğinin iklim üzerinde tehlikeli etkileri olduğunu kabul eden sözleşme, atmosferdeki sera gazı oranlarını düşürmeyi ve bu gazların olumsuz etkilerini en aza indirerek belli bir seviyede tutmayı amaçlamakta.

Ama bu sözleşme hükümetlerarası düzeyde iklim değişikliğine yönelik ilk çevre mutabakatı olsa da yaptırım gücü oldukça zayıf. Hal böyleyken dünyanın neredeyse tamamının imzaladığı bu sözleşme iyi niyet sözleşmesi hükmünde. 1997'de imzalanan Kyoto Protokolü de UNFCCC kapsamında hazırlanmış ve somut adımlar atılmıştı.

21 Mart 1994'te yürürlüğe giren BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında ülkeler her yıl Cop (Conference of the Parties / Taraflar Konferansı) adı verilen etkinlikte bir araya geliyor.

Anlaşılacağı üzere bu yıl 26. düzenlenen etkinlik, Cop26, İskoçya'nın Glasgow kentinde gerçekleşecek. 31 Ekim'de başlayacak olan konferans, 12 Kasım'da sona erecek. 197 ülkenin katılımıyla gerçekleşecek olan organizasyon oldukça kritik.

PEKİ NEDEN KRİTİK?

Her yıl olan etkinlik bu yıl gündemi ciddi biçimde sarsmakta. Pandemi sonrası normalleşme sürecinin de etkisiyle böylesi buluşmalar daha bir dikkat çekiyor elbette ancak bu konferans öncesinde Glasgow'da ve dünyanın önemli büyük şehirlerinde eylemler düzenlenmekte.

Amaç ise Paris İklim Anlaşması'nın önemini dünya liderlerine bir kez daha hatırlatmak. Bu toplantı bu açıdan da çok önemli çünkü Paris İklim Anlaşması'nın imzalandığı 2015'ten bu yana yaşanan değişimler ve gelişimler Cop26'da masaya yatırılacak.

Aslında 2020'de yapılması planlanan ve beş yıllık gelişmenin değerlendirileceği toplantı 2021'e ertelendi. Cop ile düzenli olarak ülkeler “Paris İklim Anlaşması'nın çizdiği yol haritasında neredeyiz?” sorusuna cevap arayacak.

Cop26'nın ne kadar kritik olduğu aslında Espinosa'nın uyarılarından da anlaşılıyor zira Espinosa normal şartlarda oldukça sakin hatta “çekingen” olarak anlatılıyor. Cop26'ya başkanlık edecek Alok Sharma da sert ifadeler kullanıyor. Espinosa ve Sharma Paris İklim Anlaşması'nın hedeflerine ulaşılması için yaklaşık 200 ülkeyi sera gazı emisyonlarında sert kesintiler yapmaya ikna etmek için çabalayacaklar.

'YAPACAK BAŞKA BİR ŞEY YOK!'

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in zirveye katılması beklenmiyor ancak Espinosa, bu yoklukların başarılı bir sonuca engel olmayacağını belirterek, özellikle karbon emisyonunda dünya lideri Çin üzerine bir yorumda bulunuyor:

“Bütün ülkeler devlet başkanı düzeyinde temsil edilmeyecek. Başkan Xi Jinping'in gelip gelmeyeceği hakkında bilgim yok ama Çin heyetiyle görüşmeye devam ediyorum ve bu süreçte Çin'in çok önemli bir katılımı var.”

Espinosa tam bir mutabakatın zor olduğunun farkında ancak yapacak bir şey de yok:

“Bu insanlığın karşı karşıya kaldığı en büyük zorluk, yani gerçekten başka bir seçeneğimiz yok! Durumların, teknolojilerin, süreçlerin değiştiğini biliyoruz, bu nedenle her zaman iyileştirmeler yapılabilir... Yapacak çok işimiz ve çok az zamanımız var.”

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr 

*The Guardian, BBC, UNFCCC, Cop26, Euronews

Kaynak: Web Özel