ABD'de kâbus gibi tablo: 'Yangın hava durumuna karar veriyor!'

Yükselen sıcak dumanlar ve nem, uçakların geçtiği yüksekliklere kadar çıkıp şimşeklere dönüştüğünde rüzgarın sürüklediği alevlerin daha geniş bir alana yayılmasına ve neredeyse çok nadir görülen ateş hortumlarına neden oldu. ABD'nin Oregon eyaletinin güneyini etkisi altına Bootleg Yangını, haziran ayının korkunç sıcaklıkları ve kuraklıklarının bir sonucu olarak bu yıl ülkedeki en büyük orman yangını olarak kayıtlara geçti.

Toplamda şu ana kadar 1372 kilometrekarelik alan kül oldu. Kilis ilimizin yüzölçümünün 1412, Hong Kong'un ise 1104 kilometrekare olduğunu düşünürsek yok olup giden yeşil alanın büyüklüğünü de daha rahat hayal edebiliriz.

ATMOSFERİN DENGESİNİ BOZUYOR

Küresel ısınmanın ve iklim değişikliğinin, orman yangınlarına normalden daha güçlü bir şekilde sebebiyet verdiğini yangınların bu dönemde daha yoğun yaşandığını uzmanlar dile getiriyor. Tüm bunların desteklercesine Bootleg Yangını öyle yoğun ki alevler rüzgarları etkiliyor ve atmosferin dengesi bozuluyor.

Oregon Orman Müdürlüğü Sözcüsü Marcus Kauffman, “Yangın o kadar büyük, o kadar çok enerji taşıyor ve o kadar şiddetli alevler üretiyor ki hava durumu değişiyor. Normalde yangının ne yapacağına hava durumu karar verir ancak burada yangın hava durumunun nasıl olacağına karar veriyor” diye konuşuyor.

Bootleg Yangını, iki haftadır devam etmekte ve çoğu zaman bir ya da daha fazla aşırı yangın formları oluşturmakta; bu da rüzgarlarda ve diğer koşullarda hızlı değişikliklere yol açarak alevlerin orman boyunca yayılmasına neden oluyor. Bu “aşırı” durumlar ayrıca közlerin uzun mesafede savrulmasına ve başka yerlerde hızla tutuşmalar yaşanmasına sebebiyet verdi.

ÇOK TEHLİKELİ

Ulusal Hava Servisi'nde hava durumu tahmin uzmanı olarak görev yapan Chuck Redman, “Bu yaşanan çok tehlikeli bir durum” ifadeleriyle içinden geçilen sürecin ne kadar zor olduğuna vurgu yapıyor.

Yangının ulaştığı aşırı hal, öyle bir duruma geldi ki yangın nedeniyle doğan rüzgar girdapları söndürme çalışmalarını da faydasız kılmakta. Yangının yoğunluğu ve ortaya çıkan aşırı ısı, rüzgarı etrafında dolaşmaya zorluyor ve bu da şiddetli girdapların ortaya çıkmasına neden oluyor.

California'da 2018 yılında yaşanan Carr Yangını da böyle bir felaketti. Bin 600 yapıyı yok eden ve en az sekiz kişinin yaşamını yitirmesine neden olan dev yangında alev girdaplarının ve yangının hızının saatte 225 kilometreye kadar çıktığı kaydedilmişti.

HER GEÇEN GÜN DAHA ŞİDDETLİ BÜYÜDÜ

Pek çok orman yangını kendi kendine büyüyor ve genişliyor Bootleg Yangını için de bu durum geçerli. İlk birkaç gün boyunca günde ortalama birkaç kilometre kare büyüyen yangın son günlerde alanını ortalama 150 kilometre kare civarında büyütüyor.

Şu ana kadar 75'in üzerinde ev ve farklı yapının kül olduğu yangında görev yapan 2 bin 200 itfaiye personeli ise daha güvenli bir bölgeye çekilme kararı olarak yangında kontrolü ele geçirmek istiyor. Ancak bir sorun var!

Perşembe gecesi felaket bölgesinin kuzey ucunda yangın, kimyasal yollarla işlenmiş bir hattın üzerinden atladı ve itfaiyecileri geri çekilmeye zorladı. Orman Bakanlığı'nın acil durum müdahale ekibinden Joe Hessel “Bu yangın gerçek bir meydan okuma. Öngörülebilir bir gelecek için oldukça uzun sürece bir savaşa bakıyoruz” diye konuştu.

İLGİLİ HABER

Üst üste felaketler... Dünya bu kez çok sert uyarıyor!

KAMP ATEŞİ ÖRNEĞİ

Uzmanlar bu aşırı davranışın nedeni olarak yangının dışarı pompaladığı büyük miktardaki ısıya dikkat çekiyor. Şiddetli kuraklıklar nedeniyle yangının yakıt olarak kullandığı tüm malzemeler oldukça kuru ve Dr. Clements de bunu vurgu yaparken, kamp ateşinden yola çıkarak mevcut durumu izah ediyor:

“Ateş yakmak için en kuru çalı çırpı ve odunları toplarsınız. Orman yangını için de durum aynı. Bu yüzden kuraklığı izliyoruz.”

Bitki nemliyse, yanma enerjisinin bir kısmı nemini buharlaştırmak için de kullanıyor. Buharlaşacak nem yoksa, ateş daha da yüksek sıcaklıkta yanıyor. İklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın etkilediği doğa da bulduğu her fırsatta artık çok daha sert bir şekilde insanlığa mesajlarını vermeye devam ediyor.

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

Kaynak: Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı New York Times'da yayınlanan "How Bad Is the Bootleg Fire? It’s Generating Its Own Weather" başlıklı makaleden derlenmiştir.

İLGİLİ HABER

Dünya sıcaktan kavruluyor! Rekor üstüne rekor...

Kaynak: Web Özel