Pandemiden beri dikkat çeken artış: 'TikTok 'tik' yapıyor!'

Dünya çapında pandeminin başlangıcından bu yana, ergenlik çağındaki kız çocukları doktorları ziyaret ediyor. Şikayet ettikleri konu tikler. Artan hareket bozukluğu şikayetleri doktorları ilk başta şaşırttı. Tourette sendromu da denen nörolojik ve nörokimyasal bu rahatsızlık ender görülen bir rahatsızlık...

ABD, Kanada, Avustralya ve Birleşik Krallık'taki çocuk hastanelerindeki uzmanlar artış dönemindeki hastaları aylarca inceledi, birbirlerine danıştı ve kızların ortak noktasını buldular: TikTok!

TIKTOK VE TOURETTE İLİŞKİSİ

Yakın tarihli bazı tıp makalelerine göre kızlar; insanların tekrarlayan, istemsiz hareketler yapmasına ve sesler çıkarmasına neden olan Tourette sendromuna sahip olduklarını söyleyen TikTok fenomenlerinin videolarını izlediklerini söylüyor.

ABD'deki pediatrik hareket bozukluğu merkezleri, benzer tikleri olan genç kızların adeta merkezlere akın ettiklerini söylüyor. Cincinnati Çocuk Hastanesi Tıp Merkezi'nde pediatrik hareket bozuklukları ve Tourette sendromu konusunda uzmanlaşmış nörolog Dr. Donald Gilbert, Mart 2020'den bu yana ayda yaklaşık 10 yeni tikli gencin kendilerine başvurduğunu dile getiriyor.

Dr. Gilbert'in aktardığına göre pandemiden önce kliniğe ayda en fazla bir tane şikayet geliyordu.

Pandemiden önce yılda bir veya iki vaka gördüklerini aktaran Texas Çocuk Hastanesi'ndeki uzmanlar ise Mart 2020'den bu yana 60 genç vaka ile karşılaştıklarını açıkladı. Johns Hopkins Üniversitesi Tourette Merkezi'nden Doç. Dr. Joseph McGuir ise pandemiden önce yüzde 2-3 olan vaka tanı oranının yüzde 10-20 seviyesine çıktığını aktardı.

Chicago'daki Rush Üniversitesi Tıp Merkezi ise bu yıl Mart ile Haziran ayları arasında vaka sayısının geçen yıla oranla iki kat arttığını vurguladı.

Pandemi sürecinde doktorlar, gençler arasında stres bozukluğu, depresyon ve anksiyete vakalarında artış olduğunu gözlemlemişti. Dr. Gilbert, TikTok'un etkisine vurgu yaparken şunları söylüyor:

“Psikolojik stresin fiziksel semptomları, genellikle hastaların daha önce başkalarında gördüğü şekillerde ortaya çıkar.”

İNANILMAZ YÜKSELİŞ

Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırmaya göre “#tourette” etiketiyle paylaşılan gönderiler Ocak 2021'de 1.25 milyar civarında görüntülenmeye sahipti. Şimdi bu sayı yaklaşık 4.8 milyar civarında...

Bir TikTok sözcüsü konuya ilişkin, “Topluluğumuzun güvenliği ve esenliği, iyiliği bizim önceliğimizdir ve bu özel deneyimi daha iyi anlamak için uzmanlara danışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Beyaz Saray, aşı hakkındaki yalanlara karşı 'influencer ordusu' kurdu!Dünya

Doktorların bir kısmı ise TikTok'u suçlama yoluna gitmiyor. Artışa rağmen bunun bir salgına dönüşmediğini de vurguluyorlar. Dr. McGuire, “Sosyal medyada video izleyip tik geliştiren bazı çocuklar var. Bazılarının ise sosyal medyaya erişimleri yok ve yine de tik geliştiriyorlar” diye konuşuyor ve şöyle ekliyor:

“Anksiyete, depresyon ve stres dahil olmak üzere birçok katkıda bulunan faktör olduğunu düşünüyorum.”

Birçok doktor ise bazı fenomenlere topu atıyor. Uzmanlar, Tourette paylaşımları yapan ve çoğunluğu genç kadınlardan oluşan TikTok fenomenlerinin bir kısmının Tourette sendromuna sahip olmadığını söylüyor. Bazılarının videolarda sergiledikleri davranışlar, uzmanlara göre, Tourette gibi gözükmüyor!

'BİR SÜRE UZAK DURUN!'

Doktorlar öte yandan gençlere ve ailelerine bu tiklerin unutulması için bilişsel davranış terapisi öneriyor ve hastalara birkaç hafta TikTok'tan uzak durmalarını söylüyor.

Texas'ta yaşayan 17 yaşındaki Kayla Johnsen de Kasım 2020'de tikler geliştirmeye başlamış. İlaç tedavisinden sonra tiklerinin arttığını anlatan Kayla, terapilere devam ederken YouTube'da ve TikTok'ta dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğundan muzdarip bireylerin videolarını izlemeye başladığını aktarıyor.

“Duvara istemsizce yumurta atan, tiki nedeniyle kolu istemsizce hareket eden ve bu sebeple etrafındakilere vuran” fenomenlerin videolarını izledikçe tikleri çok daha kötüye gitmiş:

“Tiklerimin bu videolar tarafından tetiklenmiş olabileceğini ve canavara dönüştüğünü düşünüyorum.”

Dr. Caroline Olvera 3 bini aşkın video üzerinde çalışırken Tourette videoları paylaşan fenomenlerin arasında en çok takipçiye sahip olan 28 kullanıcının 19'u başka videoları izleyerek rahatsızlığa yakalandığı bilgisine ulaştı.

Tedavi için ise uzmanlara başvurmanın yanında yardımcı olarak hem ailelerin hem de gençlerin iyileşme sürecinde sosyal medya kullanımına ara verilmesi, rutine dönüp hayata devam edilmesi, konunun evde abartılı tepkilerle yaşanmaması, hastanın fiziksel bir aktiviteye başlaması veya hareket içeren bir hobi edinmesi tavsiye ediliyor.

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

*Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı Wall Street Journal'da "Teen Girls Are Developing Tics. Doctors Say TikTok Could Be a Factor" başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.

Kaynak: Web Özel