Suriyeliler için vakit tamam, dönüşleri bereket getirecek mi?

Suriye'de Beşar Esad'ın devrilmesinden sonra gözler, Türkiye'deki mültecilerin durumuna çevrildi. Göç İdaresi Başkanlığı'nın yayımladığı son verilere göre Türkiye'de, geçici koruma altında 2 milyon 935 bin Suriyeli bulunuyor. Ancak kayıt dışı mülteciler hesaba katıldığında bu sayının 3 milyon 500 civarında olduğunu öne sürülüyor. Toplumdaki en büyük beklenti ise 12 yılı aşkın süredir Türkiye'de ikamet eden Suriyeli mültecilerin ülkelerine bir an önce geri dönmeleri. Sürecin 2 yıla yayılabileceğine dikkat çeken uzmanlar ise, geri dönüşler sonrası işsizlik oranının düşeceğini, işçi ücretlerinin ise artacağını belirtiyorlar. 

"İŞSİZLİK AZALIR"

Ekonomist Prof. Dr. Cem Kılıç, artan işsizliğin mültecilerin geri dönüşü ile gerileyeceğine dikkat çekerken, "Geri dönüşlerin, ekonomik sonuçları gayet olumlu olacak. Özellikle asgari ücretin altında kayıt dışı çalışanların yerine, Türk vatandaşları uygun maaşlarla iş gücüne katılacaktır. Sürecin en geç 2 yıl içinde tamamlanması gerekiyor. Mültecilerin gidişi, kira, hammadde, gıda, enerji giderlerinin de gerilemesi anlamına geliyor" diye konuştu.

"HİSSELER ARTTI"

Ekonomi Uzmanı Özlem Derici Şengül de, geri dönüşlerin ekonomik ve sosyal yaşama  olumlu yansımaları olacağını düşünen uzmanlardan. Suriyelilerin geri dönmeye başlamasıyla şirket hisselerinin hareketlendiğini vurgulayan Şengül; "Muhtemelen enerji ve inşaat malzemeleri; sonrasında da mobilya ve beyaz eşya sektöründe de olumlu etkiler göreceğiz. En önemlisi Suriyelilerin ülkelerine dönmesi ile istihdam piyasası hareketlenecek. Bu hareketlilik işsizliğin önünü alır, kayıt dışı ve düşük ücret sorunu ortadan kalkar" dedi.

"DÖNMEMELİLER"

Bendevi Palandöken (Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Genel Başkanı)

"Kalifiye Suriyeliler Türkiye'de kalmaya devam edecektir. Ancak medyaya yansıtıldığı gibi Suriyelilerin büyük kısmının geri dönmesi söz konusu olmaz. Türkiye'de ucuz iş gücü olarak görülen mülteciler piyasadaki işçi maaşlarını olumsuz etkiliyor. Geri dönüşlerin istihdam piyasasına çok olumlu yansımaları olacak. Dönenlerin bir daha Türkiye'ye adım atmamaları  gerekir."

"KATKILARI SINIRLI"

Prof. Dr. Özcan Yeniçeri (Siyaset Bilimci-eski milletvekili)

"Suriyeliler dönerse, istihdam sorunları yaşanır' şeklinde spekülasyonlar yapılıyor. Türk ekonomisi mültecilerin geri dönmesi yüzünden batacaksa zaten konuşmamıza gerek yok! Bir toplum kendi üretimini gerçekleştiremiyorsa kendini sorgulaması, bundan hicap duyması gerekir. Suriyeliler için 'ucuz iş gücü' deniliyor ancak sınırlı katkıları olduğu, getiriden çok daha ağır maliyetlere neden olduğu saklanıyor. Türkiye sosyal ve ekonomik çöküş yaşamak istemiyorsa, mültecilerin tümünü ülkelerine geri göndermelidir. Çeteleşme, mafya, taciz olaylarının artışında bile mültecilerin ciddi sosyolojik etkisi söz konusu."

"GÜVENLİ VE ONURLU OLMALI" 

Öte yandan İltica ve Göç Araştırma Merkezi Başkanı Metin Çorabatır ise Suriyeli mültecilerin geri dönüşleri için "güvenli, onurlu, düzenli, gönüllü olması" lazım derken, şu uyarıları gündeme taşıdı:

"Sınırda özellikle Hatay üzerinden geçişlerde kalabalık olduğunu duyuyoruz. Yayladağ Sınır Kapısının açılmasıyla sınırdaki dönüş hareketliliği artacaktır. Mültecilerle görüşüyoruz. Diktatör Esad'ın devrilmesinden mutluluk duyuyor ve ülkelerine geri dönmek istediklerini söylüyorlar. Ancak Türkiye, bir süre daha Suriyeliler için geçici koruma yönetmeliği devam ettirmeli. Süreci, 'Git, gör ve karar ver şeklinde' organize etmemiz şart."

[email protected] 

Kaynak: Web Özel