Sizi sürekli elektrik çarpıyorsa ne yapacaksınız? Kehribar taşını aldılar...

Web Özel
Sizi sürekli elektrik çarpıyorsa ne yapacaksınız? Kehribar taşını aldılar...
Uzmanlara göre özellikle kış aylarında kat kat giyinmek statik elektrik çarpması riskini artırıyor. İllüstrasyon. Shutterstock

Bazı insanlar herhangi bir yüzeye dokunmaktan korkuyor çünkü anında elektrik çarpıyor. Bunun sebebi ne olabilir? İnsanoğlu milattan önce elektriğin ne olduğunu bilmeden elektrik çarptığında ne düşünüyordu?

Bazı insanlar araba kapısına, çatala, bilgisayara, kısacası her şeye dokunurken bir tık çekinir. Bunun sebebi psikolojik sebepleri olan bir fobi değil, onları sık sık elektrik çarpması. Aslında insanoğlu tarafından milattan önce keşfedilen bu doğa olayı vücutta bulunan statik elektriğin bir sonucu.

Tarihte 21. yüzyıldaki kadar elektrik çarpması olayına hiç şahit olmadı. Bugün giyilen kıyafetler polyester, naylon veya sentetik malzemelerden yapılıyor, bu malzemeler insan vücudu ile temas edince, vücut negatif yükle yükleniyor. Plastik ayakkabıları da giyince, vücuttaki elektriği toprağa atamıyor, kendimizi nötrleyemiyoruz.

'KIVILCIM YÜKÜ BOŞALIYOR'

İstanbul Aydın Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Tunaya Kalkan ofis ortamlarının da statik elektrik çarpması durumunu artırdığını söyleyerek, “Elektrik yükü çok fazla olan ofis ortamlarında, bilgisayarlarla, akıllı telefonlarla iç içe çalışıyoruz. Bunun sonucunda da negatif iyonlarla yüklenmiş olan bedenimiz, nötr ya da elektrik yüklü bir nesneye, söz gelimi bir kapı kolu, otomobil kapısı, hatta bir başka insanla karşı karşıya gelince, bizim "spark" dediğimiz kıvılcım atlamasıyla bütün yükü boşaltıyor. Bu da elektrik çarpmasına benzer nahoş bir his oluşmasına sebep oluyor. Buna da statik elektrik çarpması diyoruz” demekte.

Aslında insan vücudu elektriği milattan önce tedavi amaçlı kullanmanın yollarını arıyordu. Reçinelerin fosilleşmesi sonucu ortaya çıkan kehribar taşı bir cisimle sürtündüğü zaman elektrik yükleniyor. Milattan önce 12 bin yılında bunu keşfeden topluluklar amber kolyeler takarak kendilerini hastalıklardan koruduklarına inanıyorlardı.

BALIKLA ELEKTRİK TEDAVİSİ

Bugünkü batı medeniyetinin temelini oluşturan Antik Yunan daha sonra kehribara ‘elektron’ ismini verdi. Daha sonra Romalılar kehribar takmanın onları boyun rahatsızlıkları ve akıl hastalıklarından koruduğuna inandılar. Romalıların ayrıca torpilbalığının yüklü olduğu statik elektriği baş ağrısı çeken ve hemoroitten mustarip olan insanlara da uyguladığı biliniyor.

16. yüzyılın sonunda İsviçreli hekim Paracelsus kehribarı notlarında şöyle tanımlıyor: “Baş, mide, bağırsak ve kaslar için asil bir ilaç.

1747 yılında Fransız bilim insanı Jean-Antoine Nollet elektriğin insan vücudu üzerindeki etkisini XV. Louis’ye gösterdi. Şöyle bir not almış:

El ele tutuşan 180 kraliyet muhafızı vardı. Sıranın sonundaki asker elini Leyden kavanozuna (elektrik yüklü bir deney aleti) koydu, aynı anda 180 adam güçlü bir şok hissettiler. Kral etkilenmişti.

Nollet bu deneyin benzerini 700 keşişle birlikte de yaptı. Peki canlıların vücudunda elektrik yükü olduğu nasıl ortaya çıktı? İtalyan bilim insanı Luigi Galvani 18. Yüzyılda yıllarda yaptığı çalışmalarda kurbağaların bacaklarında elektrik yükü olduğunu ortaya çıkardı. Galvani’nin yeğeni Giovanni Aldini ise 1803 yılında Londra’da yaptığı bir deneyde bir cesede elektrik vermiş, çenesinin titrediğini gören izleyicilerin ağızları bir karış açık kalmıştı. O günlerde elektrik akımının bir gücü olduğu yaygın bir kanı değildi. Bazı izleyiciler Aldini’nin ölü adamı diriltebileceğini dahi düşündü!

JİNEKOLOJİ İÇİN ELEKTRİK ÖNERİSİ

20. yüzyıla gelindiğinde elektrik daha ticari amaçlar için de kullanılmaya başladı, aynı zamanda modern tıp da elektriği keşfetti. Öyle ki Doktor William Harvey King 1901 yılında yazdığı ‘Tıp ve cerrahide elektrik’ isimli kitabında jinekolojik rahatsızlıkların kadınların cinsel organına elektron vermek suretiyle tedavi edilebileceğini söyledi. Doktor, benzer bir öneriyi erkekler için de öne sürdü.

Peki bizi sık sık elektrik çarpıyorsa ne yapacağız? Prof. Dr. Mustafa Tunaya Kalkan özellikle kış mevsiminde kat kat giyinmekten uzak durulması gerektiğini söylüyor. Tunaya Kalkan “Sentetik giysiler sürtünmeye yol açarak statik elektrik oluşmasına sebep olur. Lastik ve plastik ayakkabılar bu elektriğin yere aktarılmasını önler. Bu nedenle de üstümüzde bir statik elektrik yükü oluşur. Bunlardan kaçınmalı, ayakkabıda mümkünse deri veya benzer iletken malzemeleri, kıyafetlerde ise doğal malzemeleri, örneğin pamuklu ve keten ürünleri tercih etmeliyiz. Klişeleşmiş olan çıplak ayak toprağa basma da iyi bir yöntemdir" diyerek sözlerini tamamladı.

Kaynaklar: The New Yorker, İstanbul Aydın Üniversitesi

Kaynak: Web Özel