Nasıl rüya görürüz?

Milattan önce 44 yılında bir mart günü Julius Sezar bulutların üstünde uçarak baş tanrı Jüpiter tarafından kabul edildiğinin rüyasını gördü. Eşi, Calpurnia ise aynı günlerde onun bıçaklandığının düşünü görmüştü. Calpurnia gördüğü rüyanın ardından Sezar’ı uyardı ve o gün evi terk etmemesini söyledi. Sezar bunu dinlemedi, daha sonra ne olduğunu hepimiz biliyoruz.

Sezar rüyasında göğe doğru yükseldiğini görmüştü, bu ölüm demekti. Eşinin gördüğü rüya ise gerçekten öldürülmesiydi. Antik zamanlarda rüyalara çok önem verilirdi. Mitolojide olduğu kadar Kızılderili toplumları da rüyaları dikkatle takip ederdi. Efsane liderlerden Kırmızı Bulut ve Oturan Boğa gördükleri rüyalar sonucu ABD’li madenciler ve askerlere karşı direnme kararı aldılar.

Çoğu kültürde rüyalar ilahi bir şeyin habercisi olarak adlandırılır. Peki nasıl rüyalar göreceğimize vücudumuz nasıl karar veriyor? Bunu anlamak için uykunun biyolojik fonksiyonunu anlamalıyız.

Uyku protein sentezlemeye, hormon salgılamaya ve anıları gözden geçirmeye yardımcı olur. Uyku sırasında beynimizdeki nöronlar anılarımızı tekrar zihnimizde oynatır. Uykunun aşamaları vardır. Yavaş-dalga uykusu, insanları, hayvanları ve objeleri olduğu gibi yerleri ve olayları hatırlar. REM süreci (Uykunun rüya görülen evresi. Adını, bu esnada gözlerin hızlı hızlı hareket etmesinden alıyor.) duygusal anıları ön plana koyar.

Sabah insanı olmak bu kadar zor olmamalı, değil mi?Yaşam

DİKİŞ MAKİNESİNİ GÖRDÜ

REM uykusunun yoğun olduğu aşamalarda kompleks rüyalar görülebilir. Örneğin, dikiş makinesinin mucidi Elias Howe böyle bir rüyada icadını tasarlarken, periyodik tablonun mucidi Dmitri Mendeleev REM uykusu sırasında tabloyu oluşturmuştur. Paul McCartney Yesterday’i bu rüya sırasında yazmıştı.

Rüya sırasında nöronlar mutluluk hormonu olarak da bilinen dopamini salgılarlar. REM uykusu sırasında vücut hormonları salgılarken bir yandan da otobiyografik malzemeleri de ortaya çıkarır.

Kuşlar ve sürüngenler de REM uykusuna yatsalar da sadece memeliler rüya görebiliyor. Uzmanlara göre bunun sebebi memelilerin tahmin yeteneği olması. Memeli hayvanlar da içgüdülerine göre gelecek hakkında fikir sahibi olabiliyor.

Eskiden görülen bir rüyanın anlatılması toplumsal bir olay hatta başlı başına insanların bir araya gelme sebebi olurken, coğrafi keşifler ile ticaretin önem kazanması ve modern kent yaşamının başlaması ile birlikte bireylerin gördüğü rüyalar toplumsal vasfını yitirdi. Rüyalar batı toplumunda 19. yüzyılın sonlarında Freud ve Jung’un çalışmaları ile tekrar gündeme geldi.

HAYAL KURMAYI UNUTUNCA RÜYA GÖRME DE GİTTİ

Az uyuyan insanlarda, yüksek diyabet riski, duygu durum değişiklikleri görülürken aynı zamanda Alzheimer ihtimali de göze çarpıyor. Bazı uzmanlar insanların geçmişe göre; daha materyalist bir topluluklarda yaşadığını bu sebepten ötürü hayal kurma yetilerinin azaldığını bunun da daha az rüya görmeye yol açtığını söylüyor.

Bazı uzmanlara göre ise rüya görmek sağlıklı bir ruh durumunun da işareti ve bir terapi biçimi. REM uykusu beynin endişe ve molekülü ‘noradrenalin’i salgıladığı tek zaman olarak biliniyor. Berkeley Üniversitesi’nden Matthew Walker, “Rüya görmek yaratıcılığı artırır, aynı zamanda sorun çözme kaslarını da güçlendirir” değerlendirmesinde bulundu.

Peki görülen rüyaların bir anlamı var mı? Bazı doktorlara göre evet. Sigmund Freud rüyaların bilinçaltını yansıttığı düşünüyor. Bilim insanına göre rüyalar insanların düşüncelerini, arzularını ve motivasyonlarını ortaya çıkarıyor.

UYKU BOZUKLUĞU KABUS DEMEK

Geceleri sık sık uyanan insanların, sabah vaktinde uyananlara göre daha çok rüya gördüğü ifade ediliyor. Peki ya kabuslar? Doktor Debra Sullivan’a göre; kabuslar uyku bozukluğu olan insanlarda daha sık görülür. Uykuya dalmadan önce uyumamaktan endişe eden insanlar, uykular sırasında farklı psikolojik sorunları ile yüzleştikleri için kabus görüyorlar.

Koşucuların veya vücut geliştirme ile ilgilenen insanların yorgunluktan direkt olarak derin uykuya daldıkları için az rüya gördükleri düşünülüyor. Bazı insanlar rüya gördükten sonra, rüyalarını hiç hatırlamıyor, akıllarında bölük pörçük imgeler kalıyor. Bununla mücadele etmenin yolu ise şöyle tarif ediliyor: Uykuya dalmadan önce kendinize ‘rüyanızı hatırlamak istediğinizi’ söyleyin.

Kaynaklar: Healthline, Time, Berkeley Üniversitesi

Kaynak: Web Özel