Hangi emojileri tercih ediyoruz? 'Bunu 50 yaş üzeri kullanıyor!'

Pek çoğumuz için yazılı iletişim yüz yüze iletişimin yerini tutmuyor. Yıllar boyu hatırlayıp güldüğümüz ya da hüzünlendiğimiz anıların neredeyse tamamı fiziksel olarak yan yana olduğumuz, kanlı canlı birbirimizi gördüğümüz insanlarla hafızamıza kazındı. Olay yeri bir WhatsApp grubu olan anımız az olsa gerek...

Bunda elbette en önemli etken yazılı iletişimdeki duygu paylaşımı eksikliği. Bu noktada emojiler bize yardımcı oluyor. Basit bir örnek verelim:

-Hayatım kusura bakma, toplantı uzadı. Biraz gecikiyorum
-Tamam

Yukarıda gördüğünüz “Tamam” ile “Tamam 😊​” arasında ciddi bir fark var. Doğabilecek bir tartışmayı veya geciken tarafın yaşayacağı gerginliği ortadan kaldırması açısından emojiler artık olmazsa olmaz! Araştırmalar “emoticon” (duygu anlamına gelen emotion ve ikon anlamına gelen icon sözcüklerinin birleşiminden oluşuyor) yani duygu ifade eden ikonların kökenini 17. yüzyıla kadar götürüyor.

Ancak emojilerin yaygın kullanımı bilgisayarların hayatımıza girmesiyle başladı. Sohbet odalarından, SMS'lere taşınan ve noktalama işaretlerinden oluşan karakterler, 1997'de Nicolas Loufrani'nin çalışmasıyla ABD'de günümüzdeki kullanımına oldukça yakın bir şekilde yuvarlak sarı halleriyle tescillendi. Ancak asıl patlama akıllı telefonların iyice yaygınlaştığı 2010'larda yaşandı.

2015'te Oxford, “gülmekten gözünden yaş gelen” emojiyi 😂 yılın kelimesi seçti. Hatta Hollywood bile emoji patlamasına kayıtsız kalamadı ve 2017'de Emoji Filmi adında bir animasyon film vizyona girdi. Film tahmin edebileceğiniz üzere en kötü filmleri ödüllendiren Golden Raspberry Awards'da yılın en kötü filmi, en kötü yönetmen ve en kötü senaryo ödüllerine layık görüldü!

FAVORİ EMOJİLERİMİZ...

Öte yandan 17 Temmuz günü dünya emoji günü olarak belirlenmiş durumda. Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırmaya göre her gün 10 milyarın üzerinde emoji gönderiliyor. Peki favori emojilerimiz bize ne anlatmakta?

Tuğçe Bozkurt, 2020'de yayınlanan “Sosyal medya aktivitelerinde emojilerin yeri: Y ve Z kuşakları üzerine bir inceleme” başlıklı yüksek lisans tezinde emojilerin kuşaklar arası kullanım farkına değiniyor. Tezinde Henning Pohl, Christian Domin ve Michael Rohs’un “Emojilerin Yaygın Kullanım Şekilleri” çalışmasına da atıfta bulunan Bozkurt, şöyle devam ediyor:

“Z kuşağının emojileri sıklıkla cümle ve/veya kelime yerine geçen kullanımda ve nadir olarak da bağımsız kullanımda tercih etmesi, emojileri hızlı ve pratik olabilme nedeniyle kullandığını göstermektedir. Ayrıca Y kuşağının mektup gibi iletişim biçimlerinin daha yoğun kullanıldığı ve internet ile dijital dönemin olmadığı dönemi deneyimlemiş olması; dekoratif tarzda süslemeli kullanımları daha fazla tercih etmesine ve cümle ve/veya kelime yerine geçen amaçlı emojilerin olduğu kullanımlara da karşı olmasına neden olmaktadır. Bu doğrultuda, Y ve Z kuşaklarının sosyal medya aktivitelerinde emoji kullanım amaçlarında anlamlı derecede farklılıklar gözlenmektedir.”

Z KUŞAĞI DAHA FARKINDA

Yine 2020'de yayınlanan bir başka tez ise Keziban Karakaya'ya ait. Karakaya, “Kitlesel kullanım açısından emojilerin iletişime etkisi” başlıklı tezi dahilinde yaptığı araştırmada kadınların, erkeklerden daha fazla emoji kullandığı sonucuna ulaştığı gibi Z kuşağının emojileri anlamlarını daha çok kavramış bir şekilde kullandığını ortaya koyuyor ve ileri yaş gruplarında emojilerin anlamlarından daha fazla koparıldığını aktarıyor.

Haberimizde görüş veren Ege de farklılıklara dikkat çekerken 🙂 ve 😀​ emojilerinin kendi arkadaş çevresinde neredeyse hiç kullanılmadığını söylerken “Bunu 50 yaş üstü kullanıyor” diyor! Z kuşağından yayılan bir biçimde gençlerin gülerken artık örneğin "sjfdghjhfd" gibi "random" attıklarını (😅​) biliyoruz.

Aynı zamanda hayatımızın birer parçasına dönüşen emojiler gündemden de haliyle etkileniyor. Bilindiği üzere 2021'de şırınga emojisi 💉 yılın en popüler emojisi olmuştu. Aynı zamanda Birleşik Krallık'ta yayınlanan bir araştırma kuşaklararası yanlış anlışmalara da vurgu yapıyor. Buna göre genç katılımcılar ağırlıklı olarak göz kırpma 😉 emojisini flört anlamında kullanırken 40 yaş üzeri katılımcılar ise bunu "sorun yok" anlamında kullanmakta.

İş yerinde doğru mesajlaşmanın sırrı! 'Doğru noktalama işareti ve doğru emoji!'Yaşam

İş dünyasında da WhatsApp grupları yer yer anksiyetelere sebep olurken San Diego, California'da bir şirkette üst düzey halkla ilişkiler yöneticisi olarak çalışan ve ağırlıklı olarak Z kuşağından çalışanlara liderlik eden Natalie Bartels, kendisini doğru ifade edebilmek için sık sık emojilere başvurduğunu ifade ediyor.

Bartels bir örnek de verirken "Sormak istediğin bir şey olursa yaz mutlaka. Teşekkürler şimdiden! 🤗" gibi ifadelerle iletişim kurmanın faydasını gördüğünü aktarıyor.  

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel