En son ne zaman bir takvim aldınız? Muhtemelen yıllar önce...

En son ne zaman bir takvim aldınız? Muhtemelen yıllar önce...
Yakup İskete, takvim basarak geçimini sürdürüyor. Fotoğraf: Sibel Gülersöyler

2023'ü karşılamamıza çok az bir zaman kaldı. Dijitalleşme ile birlikte bir zamanlar duvara asılan veya masaya konan takvimlerin de modası geçti. Ancak hala zamanın takip edilmesini sağlayan bu ürünleri basarak geçimini sağlayan insanlar var.

Sezen Aksu'nun "Vakit geçmek bilmezdi, oysa hangi ara koptu yaprak yaprak takvimler" şarkısındaki takvimlere ne oldu? Yaprak yaprak koparak evlerimizden neden uzaklaştılar? Çocukluğumuzda mutlaka her evde köşe başında asılı olan, arkasındaki fıkraları okuyup anlattığımız takvimlere artık o duvarlarda rastlanmıyor.

İnsanlığın zamanı bilme isteği, tarih boyunca hep var oldu. İslamiyet'ten önce Türkler, Güneş yılı esasına dayanan bir takvim olan On İki Hayvanlı Türk Takvimi'ni, İslamiyet'ten sonra da sırasıyla Hicri, Celali, Rumi ve Miladi takvimleri kullandı. Peki, yıllardır kullanılan ve salonlarımızın baş köşelerine asılan, kardeşler arasında bugün kim kopartacak kavgalarına neden olan, yeni doğmuş bebeklere isim önerileri sunan, bazen arkasında fıkra, bazen tarihi bir olayın anlatıldığı takvimlere ne oldu, nereye kayboldular?

TANESİ BİR YILDA 44 LİRADAN, 109 LİRAYA YÜKSELDİ

İstanbul, Cağaloğlu Yokuşu'nda dededen toruna hem toptancı hem de üretici olan Vasıf Ülkü Takvimleri üreticisi Murat Ülkü, resimli ve kültürel içeriği ağır basan takvimler üretiyor. 56 yıllık bir geçmişleri olduğunu anlatan Ülkü, tek çeşit ürettiğini ve 109 TL'den sattıklarını söylüyor. Geçtiğimiz yıl tanesi 44 lira olan takvimin, kağıda gelen zamlardan dolayı fiyatını yükseltmek zorunda kaldıklarını anlatıyor. Çin, Avrupa, ve Rusya'dan ithal edilen kağıtları kullandığını anlatan Ülkü, satışların eskisi kadar iyi olmadığını söylüyor.

En son ne zaman bir takvim aldınız? Muhtemelen yıllar önce... - Resim : 1
2023 yılı için hazırlanan Ülkü Duvar Takvimi. Fotoğraf: Sibel Gülersöyler

Ülkü, çocukluk zamanlarından bu yana 1 milyona kadar üretip sattıklarını söylerken, "Kimi alıcılar yaşlıların sadece kullandığını söylüyor ancak takvim bir kültür ve modası geçmiyor. Kimileri nostalji amaçlı da satın alabiliyor, çünkü onlara çocukluklarını anlatıyor" diyor ve ekliyor:

"İçerik, resim ve mizanpajına çok dikkat ediyorum. İçerik üretme noktasında ben de çalışıyorum. Şu an için 2024 takvim içeriklerine çalışmaya başladım ve bitirmek tam bir senemi alıyor."

Bu yıl Cumhuriyet'in 100. yılına özel bir takvim ürettiklerini ve o dönemki olaylara ağırlık verdiklerini anlatan Ülkü, "Artık cep telefonlarında takvim var, kitap, gazete. Ancak odamızın baş köşesine asılan bir takvimin yerini ne tutabilir?" diyerek, sözlerini tamamladı.

En son ne zaman bir takvim aldınız? Muhtemelen yıllar önce... - Resim : 2
Takvimler de dijitalleşti... Bazı takvimlerin üzerindeki yazılar podcast olarak internete de yüklenmiş. Ekran Görüntüsü: Spotify

DİJİTAL TAKVİM

Cağaloğlu'nda bulunan Fatih Gençlik Vakfı'na bağlı Misvak Neşriyat'ın ürettiği Mevlana Takvimi firması ise dijitalleşmeye yenik düşmeyen firmalardan. 1980'li, yıllarda kurulan firma, şu anda Android ve iOS'larda uygulama olarak kendini güncellemeyi başarmış. Uygulamada en yakın cami, kıble yönü, namaz saatleri de yer alıyor.

Ayrıca, web sitesi kurduklarını da anlatan Vakıf Başkanı Ömer Faruk Mesci, takvim yapraklarının arkasındaki yazıları Youtube'da profesyonel bir seslendirmen eşliğinde yayınladıklarını da söylüyor. Ekip, ayrıca her sabah 40 bin kişiye mail atarak o günün dijital takvimini de yolluyor.

Firmanın yetkilileri, özellikle Anadolu'da orta ve ileri yaş insanlar için basılı takvimin popülaritesini hâlâ koruduğunu belirtiyor. Firma yetkilisi takvimin tanesinin 23 TL olduğunu ancak toptan alımlarda fiyatların düştüğünü anlatıyor. Fiyatlarını herkesin ulaşabilmesi için düşürdüklerini ve karlarından feragat ettiklerini anlatan yetkililer, bu nedenle satışlarının iyi olduğunu düşünüyor. Yaşlılar için daha büyük yazılı özel takvim ürettiklerini kaydeden yetkililer, takvim içeriklerinde dini bilgiler ve olaylara daha çok yer verdiklerini anlatıyor.

En son ne zaman bir takvim aldınız? Muhtemelen yıllar önce... - Resim : 3
Ülkü Takvimleri'nin üreticisi Murat Ülkü. Fotoğraf: Sibel Gülersöyler

TAKVİMLER ARTIK EŞANTİYON MALZEMESİ

Cağaloğlu'nda yaklaşık 50 yıldır var olan ve gemici takvim üreten Yakup İskete, mesleği babasından devraldığını söylüyor. Tek çeşit takvim ürettiklerini anlatan İskete, özel istek üzerine de takvim bastıklarını söylüyor. 5-6 firma ile çalıştıklarını anlatan İskete, maliyetlerinin biraz pahalı olduğunu ve insanların bu nedenle de takvimlerden uzaklaşmış olabileceğini düşünüyor. Takvimlerin artık eşantiyon olarak kullanıldığını anlatan İskete, masa takvimlerinin biraz daha gözde olduğunu anlatıyor.

[email protected]

Kaynak: Web Özel