Denizlerimizdeki tehlike: "Ege'nin kuzeyinde sıkışıp kalmış durumdalar"
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi'nden (İKÇÜ) Dr. Öğretim Üyesi Erhan Irmak, deniz suyu sıcaklığının artması ile Akdeniz ve Ege'de egzotik türlerin çoğaltıldığına, yerli balık türlerinin de azaldığına dikkati çekip bunun olumsuz etkilerine karşı uyardı.
Deniz suyu sıcaklığının yükselmesinin yanı sıra kirlilik ve aşırı avcılık denizde yaşayan canlıları olumsuz etkiliyor.
Sıcaklıkların artmasıyla Akdeniz ve Ege Denizi'nde egzotik türlerde artış yaşanırken, yerli balık türlerinde azalış gözlemleniyor.
İKÇÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Erhan Irmak, denizdeki sıcaklıkların zaman zaman normallerin dışına çıkabildiğini belirtip, "Balıklar da soğukkanlı canlılar olduğu için çok küçük sıcaklık değişimlerden bile etkilenmekte. Havaların ve deniz suyunun ısınması ile kıtalar arası deniz olan Akdeniz'e farklı canlı türlerinin geçişleri sağlanabiliyor. Kızıldeniz'e bağlı olduğumuz Süveyş Kanalı'ndan geçiş yapan canlılar ise genelde tropikal kökenli. Dolayısıyla deniz suyu sıcaklığının artışı, balon balığı ve aslan balığı gibi egzotik türlerin sayısında artışa neden oluyor. Daha önce akvaryumlarda görmeye alıştığımız aslan balığı, Süveyş Kanalı'ndan geçerek batıya doğru yayılışı arttı. Böylece Akdeniz genelinde, Güney Ege'yi dahil edersek egzotik türler yayıldı" dedi.
EGE'DE 'ÇİZGİLİ TON'UN YÜKSELİŞİ
Küresel ısınma nedeniyle artan diğer bir deniz canlısının 'Katsuwonus pelamis' denen çizgili ton balığı olduğunu söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Irmak, "Biraz daha ılıman suları seven bir türdür. Çok fazla görülmezken; sıcaklıkların artışı ile yaklaşık son 7-8 senedir sularımızdaki miktarında artışlar görüldü. Bu artışın tek sebebini küresel ısınmaya bağlamak doğru olmayabilir. Mevcut ortamda aynı boya ve aynı yaşam koşullarına sahip ekolojik istekleri gereği aynı besin gruplarından beslenen ve benzer gruptaki balık türlerinden olan tombik, yazılı orkinos, tülina veya orkinos gibi türlerin azalması çizgili ton gibi bazı balık türlerin artışına neden oluyor" diye konuştu.
KİRLİLİK ETKİSİ
Sıcaklıkların yanı sıra deniz kirliliği ve aşırı avcılığın da balık türlerini etkileyen önemli konulardan olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Irmak, şunları söyledi:
"Yaklaşık son 25-30 yıldır denizlerimizde bir kirlilik artışı söz konusu. Bunun en büyük sebebi de kıyısal bölgelerin çok fazlaca işgal edilmiş olması ve yerleşim yeri olarak kullanılıyor olması. Çünkü ne kadar insanlık aktivitesi olursa, o kadar kirlilik de artıyor. Deniz suyundaki sıcaklığın da artışının temel sebeplerinden bir tanesi ise karasal kaynaklı deniz kirliliğinden oluşan türbidite artışı. Dolayısıyla denizlerimizde bahsi geçen 2-3 derecelik artışlar, bu kirlilikten kaynaklı bir artış. Deniz suyu ne kadar bulanık olursa, güneş radyasyonundan kaynaklı sıcaklık artışı o kadar fazla olacaktır.