Daha dayanıklı ve çevre dostu... 'Yeşil beton' inşaat sektörünü nasıl değiştirecek?

İnşaatlarda en çok kullanılan malzemelerden biri de beton. Hastaneler, okullar, konutlar... kısaca birçok binanın yapımında beton bolca kullanılıyor. Çakıl, kum, su ve hepsinin birbirine bağlanmasını sağlayan çimentonun karıştırılması ile beton elde ediliyor.

Çimento üretmek için önce öğütülmüş kireçtaşı, kil ve kumun bir fırında 1450 santigrat derecede ısıtılması gerekiyor. Bu maddelerin ısıtılması ile çimento taneleri oluşuyor. Ancak çimento yapımı yüksek oranda karbondioksit emisyonuna neden oluyor. 

Çimento imalatının çok fazla karbondioksit gazı salmasının iki nedeni var: Fırını ısıtmak için kullanılan yüksek miktarda fosil yakıtın yanması ile kireç taşında depolanan karbonu serbest bırakan kimyasal reaksiyon. Çimento üretimi sera gazı yaymanın yanında dünyadaki inşaat kumu rezervlerinin de tükenmesine de yol açıyor. Çimento üretiminin çevreye verdiği zararı azaltmak amacıyla bilim insanları 'yeşil beton' adı verilen endüstriyel atıklardan beton üretmek için çalışmalar sürdürüyor. 

KÜRESEL KARBONDİOKSİT EMİSYONUNUN YÜZDE 8'İ 

Geleneksel yolla üretilen betonun kritik bileşeni olan çimento üretimi, hava yolculuğunun iki katından daha fazla iklim hasarına neden oluyor. Küresel karbondioksit emisyonunun yüzde 2,8'inden hava taşımacılığı, uüzde 8'inden ise çimento üretimi sorumlu. 2060 yılında ise bu oranın yüzde 12'ye çıkması bekleniyor. Çimento endüstrisi bir ülke olsaydı, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra atmosfere en fazla sera gazı salan üçüncü ülke olurdu.

Endüstrinin karbon ayak izini Paris İklim Anlaşması'na uygun hale getirmek için BM, çimento sektörünün yıllık karbon emisyonunun önümüzdeki 10 yıl içinde yaklaşık yüzde 16 ve gelecekte çok daha fazla düşmesi gerektiğini söylüyor.

En büyük çimento şirketlerinden bazıları, yakıtı daha verimli kullanan fırınlara yatırım yaparak ürünlerinin karbon yoğunluğunu azaltıyor, ancak elde edilen iyileştirmelerin çoğu, küresel çimento ve beton üretimindeki büyük artışın gölgesinde kaldı. Nüfus artışı ile Asya ve Afrika'da yaşanan yoğun kentleşme, baraj, yol ve ev inşa etme ihtiyacı talebi artırdı.

ÇİMENTO YERİNE ENDÜSTRİYEL ATIKLARIN KULLANIMI 

Fırınları yakmak için kullanılan karbonun azaltılması halihazırda devam ediyor. Kanada Çimento Derneği'nin (CAC) çevre ve sürdürülebilirlikten sorumlu başkan yardımcısı Adam Auer, Kanada'daki neredeyse tüm çimento üreticilerinin, çoğunlukla bir inşaattan ve yıkımlardan arta kalan ahşap atıklar gibi düşük karbonlu yakıtı kullandığını ve böylece fosil yakıt kullanımının azaltıldığını söylüyor.

Ancak bu, tek başına karbondioksit emisyonunun azaltılmasında yeterli değil. Bilim insanları, çevreye zararlı olmayan yeni bir tür beton üzerinde çalışıyor. Avustralya'daki Flinders Üniversitesi'nde Öğretim Görevlisi olan Aliakbar Gholampour, yaptıkları bir çalışmada betonun yapımında kullanılan doğal kum yerine atık cam kumu, çimento yerine de kurşun cürufu (atığı) ya da bazı kömürlerin yakılmasından elde edilen uçucu kül kullandıklarını söylüyor.

ATIK MALZEMELERDEN ÜRETİLEN BETON DAHA DAYANIKLI 

Atık malzemelerin beton yapımında kullanılması ile çimento yapımında oluşan kimyasal reaksiyon oluşmuyor ve karbon ayak izi düşmüş oluyor. Gholampour, yazdığı makalesinde "Doğal kum yerine atık cam kumu kullanılan beton daha az su emiyor" diyerek normal betondan daha kuvvetli olduğunu da söylüyor. Araştırmalar, bu malzemelerin yanında çelik cüruf gibi sanayi atıklarından geri dönüştürülmüş yan ürünlerle "yeşil çimento" benzeri ürünlerin yapılabileceğini gösteriyor. 

Yabancıların konutta Türkiye’ye ilgisi ne kadar devam edecek? Fiyatların seyri nasıl?Ekonomi

Bu atık malzemelerden yapılan betonlar bambu, tekstil atıklarından oluşan lifler gibi doğal ürünlerle de daha da güçlendirilebiliyor. Almanya Wiesbaden'deki Rhein-Main Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden beton uzmanı Marcus Ricker, tekstil elyaflarıyla güçlendirilmiş betonu inceledi ve elyafların betonun dayanım gücünü artırdığı sonucuna ulaştı. 

Sanayi atıklarının çimento yerine kullanılmasının yanı sıra, teknolojinin ilerlemesi ile çimento üretimi sırasında açığa çıkan karbonun yakalanması ve gömülmesi işlemi üzerinde de çalışılıyor. Bu işlemin karbondioksit emisyonunu yüzde 25 azaltacağı öngörülüyor. 

Kaynaklar: Die Welt, The Guardian, CBC, The Conversation 

Kaynak: Web Özel