Bir alışkanlık oturtmak düşündüğünüzden daha zor

Beğenmediğiniz bir özelliğiniz mi var? Aslında bu gereksiz bir soru, kendine objektif bir gözle bakan her insan bazı ‘eksiklerini’ görür. Peki bunları değiştirmek için kendinize verdiğiniz sözleri tutabiliyor musunuz? Bilimsel olarak da değişmek sandığınız kadar kolay değil.

Toronto Üniversitesi’nde sosyal psikoloji alanında uzmanı olarak çalışan Michael Inzlicht’e göre; bilinçli olarak verilen kararlar insanların aksiyona geçmesinde sanıldığı kadar etkili değil. 

Bireylerin otokontrolleri kişiden kişiye değişebilir, Inzlicht otokontrol davranışının oluşturulmasında kültür, çevre ve kalıtımsal özelliklerin rol oynadığını söylüyor. Otokontrolü yüksek olan insanlar karar alacakları zaman diğer insanlar kadar düşünmüyorlar ve daha kolay değişiyorlar. Bu insanlar daha hedef odaklı yaşadıkları için daha düzenli spor yapıyor ve giriştikleri işlerde daha hızlı sonuç alıyorlar.

KENDİNİ KONTROL EDEN DAHA MUTLU

Bu insanları sigarayı ilk denemesinde bırakanlar olarak düşünebilirsiniz. Kendini kontrol etme yeteneğine sahip insanların, daha sağlıklı, daha mutlu ve maddi olarak diğer insanlardan daha iyi oldukları düşünülüyor.

İyi Davranış, Kötü Davranış isimli kitabın yazarı Wendy Wood bir karar alınca bunu uygulayan insanlar için artık harekete geçmenin dişini fırçalamak gibi doğal bir davranış olduğunu anlatıyor. Aynı zamanda Güney Kaliforniya Üniversitesi Alışkanlık Laboratuvarı’nı yöneten Wood, spor salonuna giden kararlı insanların her seferinde spora gitme kararı almadığını, refleks olarak uygun buldukları ilk fırsatta spora gittiklerini söylüyor.

Kararlar almanın yorgunluğu... Nasıl aşılır, bugünlerde neden yaygın?Sağlık

Wood’a göre yeni hobilere başlamak isteyen otokontrolü az insanlar ise bu hobi için para harcarlar ise alışkanlıklarını devam ettirmek isteyebilirler. Evlerinin yakınında manav olan insanlar arasında yapılan bir araştırmaya göre; bu insanlara düzenli olarak sebze satın almanın zararları anlatılsa bile, bu alışkanlıklarını değiştirmiyorlar. Yani iyi bir alışkanlık, fark edilmeden de kazanılabiliyor.

'ÖNCELİKLER SIRALANMALI'

Wood yıllarca yaptığı araştırmalar sonucunda şu kanıya varmış, “Bir insanın alışkanlıklarını değiştirmek istiyorsanız onların koşullarını da iyileştirmelisiniz.” Bu görüşe göre; haftalık mesai saatleri 4 saat azalan bir insanın daha çok spor yapması bekleniyor. Wood kendine koyduğu hedefleri gerçekleştirmek isteyen insanların realist olması gerektiğini söylüyor ve önceliklerini sıralamasının önemine vurgu yapıyor.

Wood kendi yaşamında diş ipi kullanımından bir örnek vererek, “Diş ipimi dolabın dışına çıkardım. Her banyoya gittiğimde onu görüyordum. Bir süre sonra dişlerime daha çok diş ipi ile temizlik yapmaya başladım” demekte. Wood biriktirdiği bulaşıklara çözüm olarak ise, bulaşık sırasında bir podcast programı dinleyerek çözüm bulmuş.

Bir kararı almadan önce kişilerin insan olarak kendileri ile barışması ve kendilerine uygun çözümleri bulması gerekiyor. Hayatınızdaki marjinal değişiklikler için kendinize birkaç alan verin. Her alanda marjinal olarak değişemeyebilirsiniz.

Telefonunuzu siyah beyaz kullanmak bağımlılığa karşı çözüm olur mu?Teknoloji

Kariyer tavsiyeleri üzerine kitapları olan ekonomist Katy Milkman’a göre bir alışkanlık edinmenin yolu şu beş maddeden geçiyor. Bu maddelere bir göz atalım.

👉Bir amaç belirlemek

-Pek açıklamaya gerek yok

👉Detaylı bir plan hazırlamak

-Plansız yola çıkılmaz. Planları sıklıkla güncellemek ve gelişimi takip etmek önemli.

👉Tekrar etmeyi eğlenceli hale getirmek

-Bir süre sonra sebze yemekten sıkılabilirsiniz. Ara sıra farklı pişirme tekniklerini deneyim.

👉Esneklik göstermek

-Alışkanlığınıza her zaman uyamayabilirsiniz. Bu sizi üzmesin ‘hayatın temposu’ denen bir şey var. Kendinizi yıpratıp tamamen yaptığınız işten soğutmayın.

👉Doğru sosyal desteği bulmak

- ‘Yapamazsın.’ ‘Çok zor.’ ‘Nasıl olsa bırakacaksın’ diyen insanlardan koşarak uzaklaşın.

Kaynaklar: CNN, The Atlantic

Kaynak: Web Özel