Yılbaşı sofrasının cazibesine kapılanlar dikkat! Bir insan en fazla ne kadar yiyebilir?
Yeni yıla girerken özenle hazırlanan sofralar pek çoğumuzun iştahını kabartıyor. Yılbaşı sofrasının cazibesine kapılmamak çok zor ama midemizin de bir kapasitesi var. Peki insanlar en fazla ne kadar yiyebilir? Tıka basa yediğimizde sindirimi kolaylaştırmak için neler yapılabilir?
Yılbaşı ya da bayram sofralarında kantarın topuzunu kaçırdığımız olmuştur. Hatta dilimizde "Patlayana kadar yemek" gibi bir deyim bile mevcut. Peki "gerçekten patlayana kadar" yiyebilir miyiz, midemizin kapasitesi ne kadar?
Uzmanlar çok yemekten midemizin patlamasının pek olası olmadığını söylüyor. Uzman Diyetisyen Nil Yurtbay, midede herhangi bir hasar olmaması durumunda mideye bu şekilde zarar vermenin zor olduğunu belirtiyor. Yurtbay, "Herhangi bir epitel hücre (vücudun iç ve dış yüzeyini örten dokuları oluşturan hücreler) hasarı yoksa, midenin yemekten patlaması biyolojik olarak mümkün değildir. Ancak uzun süreli mide asiditesinin yüksekliği mide kapakçığının bozulmasına, yemek borusu hasarına ve burada sızıntıya neden olabilir. Bu çok tehlikeli bir durumdur" diyor.
Mide ayrıca, basınçta fazla bir değişiklik olmaksızın esneme konusunda olağanüstü bir yeteneğe sahip bir organ. Yenen bir yiyeceğin ilk ısırığı ağzınıza gelmeden önce bile, yemeğin kokusu ya da görüntüsü vasıtasıyla beyne bir sinyal gönderiliyor. Bu sinyal ile beyin mideyi yiyeceğin türüne ve hacmine göre hazırlıyor.
MİDENİN GENİŞLEMESİ KİŞİDEN KİŞİYE DEĞİŞİYOR
The Washington Post'a konuşan Dr. Sophie M. Balzora, bir kişinin midesinin ne kadar genişleyebileceğinin büyük ölçüde değiştiğini ve birkaç faktöre bağlı olduğunu söylüyor. Balzora "Ortalama bir insan midesi, tokluk hissi devreye girene kadar yaklaşık bir litre yiyeceği tutabilir. Ancak bazı mideler iki ila dört litreye kadar genişleyebilir" demekte. Diyetisyen Nil Yurtbay da benzer noktalara dikkat çekiyor. Yurtbay, mide genişlemesinin kişiden kişiye değiştiğini ve midenin 2 ila 4 litreye kadar genişleyebileceğini söylüyor. Yurtbay'a göre, mide çok nadir durumlarda akut mide dilatasyonu olarak bilinen tehlikeli bir boyuta genişleyebiliyor.
Dr. Balzora, midedeki basıncın önemli ölçüde artması halinde midenin bulanacağını ve basıncın şiddetlenmesi durumunda da kusma meydana gelebileceğini söylüyor. Bu her iki durum da mideyi yırtılmadan koruyor. Mide bulantısı yiyebileceğimiz ölçüyü, kusma ise midedeki basıncı azaltıyor.
Peki yeme yarışmalarında yarışmacılar nasıl oluyor da bir insanın yiyemeyeceği kadar gıdayı tüketebiliyor? Örneğin ABD'li Joey Chestnut, geçen yıl 76 sosisliyi 10 dakikada yiyerek rekor kırdı ve midesi patlamadı. Çünkü mideye bu kadar büyük miktarda yiyeceği kısa sürede sığdırmak için mideyi zamanla eğitmek mümkün.
'YEMEKLERİ İYİCE ÇİĞNEYİN'
En sağlı yemek tüketme yöntemi nasıl olmalı? Uzman Diyetisyen Yurtbay, her öğünde üçte biri boş kalacak şekilde beslenildiğinde, midenin hiçbir zaman hacmini ve formunu kaybetmeyeceğini söylüyor. Yurtbay "Çünkü midenin hacmi kadar formu da (doğal şekli) önemlidir" demekte.
Yemeklerin iyi çiğnenmesi ve çiğnenirken tükürükle birleştirilmesi tavsiyesinde bulunan Yurtbay, "Yemekleri iyi çiğneyin, tükürük ile birleştirin. Dil altındaki tükürük bezlerinin aktif çalışması, dil üzerindeki papillaların da (tat reseptörü) daha aktif çalışmasına neden olur, böylece yemek daha lezzetli hale gelir. İyi çiğnenmiş ve ıslatılmış gıda midede minimum şişkinlik yapar" diyor. Yemeklerden 15 dakika önce ve sonra su veya sıvı tüketmemeyi öneren Yurtbay sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Midenin hacmen dolması tokluk sinyali için yeterli değildir. Bu yüzden koca bir tabak salatadan sonra bile açlık hissedebilirsiniz. İlk tokluk hormonu ince bağırsaktaki üst kısmından salgılanır. Bu yüzden mideyi hızla geçecek ama kan şekerini kontrolsüz yükseltmeyecek bir gıdaya ihtiyaç vardır. Dolayısıyla, doyma sorunu yaşıyorsanız yemekten önce bir hurma tüketebilirsiniz. Çünkü hurma tatlı olmasına rağmen içeriğindeki yoğun lif sayesinde kan şekerini hızlı yükseltmez.
'NANE ÇAYI İÇİN'
Çok yediyseniz de endişelenmeyin. Dr. Sophie Balzora'nın yemek yedikten sonra oluşan rahatsızlık hissini geçirmek için birkaç tavsiyesi mevcut. Bunların başında derin nefes alıp vermek geliyor. Derin nefes alıp vermek, vücudun kontrol altına alınmasını sağlayıp stresi azaltıyor. Nane çayı içmek ve yemek sonrası biraz yürüyüşe çıkmak da sindirimi kolaylaştırıp karın şişkinliğinden kurtulmaya yardımcı olabiliyor. Balzora, yemekten sonra uyumayı kesinlikle tavsiye etmiyor. Çünkü bu durum mide ekşimesine neden olup sindirimi yavaşlatıyor.
Kaynak: Web Özel