Bu mikroplar sağlığınız için önemli! Lifli yiyecekler bağırsağı nasıl etkiliyor?

Bu mikroplar sağlığınız için önemli! Lifli yiyecekler bağırsağı nasıl etkiliyor?

"Bağırsak mikrobiyomu" da denilen bağırsaktaki mikrop ve bakteri toplulukları, vücudumuz için önemli rol oynuyor. Bazı gıdalar ise bu mikroplar sayesinde sağlıklı olmamızı sağlıyor. Peki sağlığımızı bu ölçüde etkileyen mikroplar için, hangi besinleri tüketmeliyiz?

Yediğimiz her yemekte bağırsaklarda yaşayan bakteri ve mikroplar da besleniyor. Bilim insanları "bağırsak mikrobiyomu" olarak da bilinen trilyonlarca mikrop toplulukları hakkında çok az şey biliyorlar. Ancak yapılan araştırmalar, doğru beslenmenin bu mikropları şekillendirdiğini ve dengeli bir diyetin sağlığımıza açılan bir kapı olduğunu ortaya koyuyor.

Bağırsaktaki bu mikroplar yiyecekleri, ihtiyacımız olan vitamin, enzim ve hormonlara çeviriyorlar. Bilim insanları, bu mikroplar sayesinde doğru beslenerek akıl sağlığının ve bağışıklık sisteminin de güçlendirilebileceğini söylüyor.

Bağırsak bakterilerinin, öğrenmeyi ve motivasyonu sağlayan dopamin ile mutluluk veren serotonin gibi hormonların salgılanmasını sağlayarak ruh halini etkilediği biliniyor. Ayrıca son araştırmalar, söz konusu bakterilerinin uyku durumuna bile etki ettiğini ortaya çıkardı. 

LİFLİ YİYECEKLER BAĞIRSAKLAR İÇİN YARARLI 

Yaşam tarzı, kullanılan ilaçlar, stres seviyesi ile birlikte yenilen yiyecekler, bağırsak mikrobiyomunu şekillendirmede genetikten çok daha büyük bir rol oynuyor. Aslında, genlerin bu konuda şaşırtıcı derecede küçük bir etkisi var. Araştırmalar, tek yumurta ikizlerinin bile aynı bağırsak mikroplarının sadece üçte birini paylaştığını gösteriyor.

Bilim insanları yenilen gıdalar ne kadar çeşitli ise, bağırsaktaki bakterilerin de o kadar çeşitli olduğunu vurgulamakta. Araştırmalar, düşük beslenme çeşitliliğin daha yüksek kilo alımı, obezite, diyabet, romatoid artrit ve diğer kronik hastalıklarla bağlantılı olduğunu gösteriyor. 

Hakemli akademik dergi Gastroenterology'de yayınlanan bir araştırmaya göre, bağırsaktaki mikroplar için yararlı ve çok çeşitli besinler tüketmek kilo vermeye de yardımcı oluyor. 

Bu mikroplar sağlığınız için önemli! Lifli yiyecekler bağırsağı nasıl etkiliyor? - Resim : 1
Yeşillikler başta olmak üzere lifli yiyecekler, bağırsaktaki mikroplar için oldukça faydalı. Fotoğraf: Shutterstock

İngiltere'deki King's College London'dan genetik epidemiyoloji profesörü Tim Spector, lif bakımından zengin bitkiler ve besin değerleri açısından yoğun yiyecekler tüketmenin bağırsak mikrobiyomu için özellikle faydalı olduğunu dile getirmekte.

Spector, halihazırda çok fazla sebze ve meyve tüketilse bile bu sebze ve meyvelerin çeşitliliğinin artırılmasını öneriyor. Bunu yapmanın yollarından biri yemeklerde daha fazla bitki ve baharat kullanmaya başlamak. Spector, salatalar için tek çeşit marul yerine birçok farklı yeşil bitki kullanımını tavsiye ediyor. Bilim insanı kahvaltıya çeşitli meyveler önerirken, kızartmalarda birkaç çeşit sebzenin tavaya eklenmesi gerektiğini söylüyor. Aynı zamanda Spector, fasulye, fındık ve tahıl tüketmenin de mikrobiyom açısından oldukça faydalı olduğunu ifade etmekte.

Bu tarz lifli yiyecekler ile bağırsak mikropları adeta ziyafet çekiyor. Mikroplar, lifleri kısa zincirli yağ asitleri gibi kandaki iltihabı azaltabilen, iştahınızı ve kan şekeri seviyenizi düzenlemeye yardımcı olan faydalı bileşiklere dönüştürüyor.

ZARARLI BAKTERİLER İŞLENMİŞ GIDALARA BAYILIYOR 

Çok fazla lif yemenin bağırsak mikrobiyomu için iyi olduğu açık olsa da araştırmalar yanlış yiyecekler yemenin, bağırsakta hastalıklara yol açan mikropların çoğalmasına neden olabileceğini de gösteriyor. 

Nature dergisi araştırması, “kötü” mikropların, lif oranı düşük ve şeker, tuz ve yapay bileşenler gibi katkı maddeleri bakımından yüksek işlenmiş gıdaları tüketen insanlarda daha yaygın olduğunu ortaya koydu. Araştırma, bu tarz gıdalara gazlı içecekler, beyaz ekmek, beyaz makarna, işlenmiş etler ve kurabiye, şekerleme ile patates cipsi gibi paketlenmiş atıştırmalıkların da dahil olduğunu belirtiyor. 

Profesör Tim Spector, “Her gün yediğiniz bitkisel gıdaların çeşitliliğini artırmaya başlayın ve haftada yaklaşık 30 farklı bitkisel gıda yemeye çalışmak gibi bir hedef belirleyin” diyor. Bunun kulağa çok gibi gelebileceğini belirten Spector, "Ancak muhtemelen zaten bu yiyeceklerden çokça yiyorsunuzdur" diye belirtiyor. 

Uzmanlar, bağırsak mikrobiyomunu beslemenin bir başka yolunun da yoğurt, lahana turşusu ve kefir gibi fermente gıdalar tüketmek olduğunu belirtiyor. Probiyotikler olarak bilinen fermente gıdalardaki mikroplar vitaminler, hormonlar ve diğer besinleri üretiyor. California Üniversitesi'nde mikroplar ve bağırsak sağlığı üzerine çalışan gıda bilimi ve teknolojisi profesörü Maria Marco, "Bunları tükettiğinizde, bağırsak mikrobiyomu çeşitliliğinizi artırabilir ve bağışıklığınızı güçlendirebilirsiniz" diyor. 

Kaynaklar: The Washington Post, Livescience

Kaynak: Web Özel