Koronavirüs aşısında Nocebo etkisi: 3'te 2'si aşıdan kaynaklanmıyor

ABD'de yapılan bir araştırmaya göre, koronavirüs aşısının yan etkileri konusunda endişeli olan kişiler, gerçek aşı yerine plasebo verildiğinde dahi yan etkilerle karşı karşıya kalıyor. Bilim insanlarına göre buna, 'nocebo tepkileri' olarak bilinen ve negatif beklentilerin kişiyi olumsuz etkilemesi anlamına gelen etkiler neden oluyor.

Harvard Tıp Fakültesi araştırmacılarının 45 binden fazla denek üzerinde yaptığı araştırmaya göre, koronavirüsün en yaygın bilinen yan etkileri, aslında aşı yapılmasa dahi hastaların aşı yapıldığına inandıklarında da ortaya çıkıyor. Boston merkezli Beth Israel Diyakoz Tıp Merkezi'nden uzmanlar ise baş ağrısı, yorgunluk, eklem ağrıları gibi bilinen korona virüsü aşısı yan etkilerinin aşı yerine 'şeker ilacı' olarak da bilinen, tıbbi herhangi bir özelliği bulunmayan plasebo ilacın aşılanması durumunda da gözlendiğini tespit etti.

Jama Network Open adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni bulgular, baş ağrıları, kısa süreli yorgunluk ve kol ağrısı gibi daha hafif yan etkilerin önemli bir kısmının aşının bileşenleri tarafından değil, kaygı gibi nocebo tepkisini oluşturduğu düşünülen diğer faktörler tarafından üretildiğini gösterdi.

Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, İstanbul’da vaka artışının iki nedenini açıkladıGündem

PLACEBO VE NOCEBO ETKİSİ NEDİR?

Plasebo, kişilerin sağlık durumlarına ilişkin olumlu beklentilerinin, nosebo ise negatif beklentilerinin etkisine deniliyor. Plasebo yararlı sonuçlara, nosebo ise olumlussonuçlara oluyor. 

Placebo, etkisiz bir ilaç alımında pozitif bir beklentiyle olumlu bir sonuç çıkması anlamına gelirken; nocebo etkisi, kişinin bir durumla alakalı negatif beklentilerinden olumsuz etkilemesiyle ortaya çıkıyor. 

KAMUOYUNDA FARKINDALIK YARATILMALI

Çalışmanın yazarları, nocebo etkisi hakkında daha iyi bir kamuoyu bilgisinin, bazı insanları tereddüte düşüren endişeleri azaltarak Covid-19 aşısı alımını artırabileceğini savundu.

Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Ted Kaptchuk, "Hastalara, yaptıkları aşının  plasebo etkisine benzer yan etkileri olduğunu söylemek, aslında kaygıyı azaltır ve hastaların yan etkiyi düşünmemelerini sağlar" dedi.

Bununla birlikte, Boston'daki Beth Israel Deaconess Tıp Merkezi'nden Kaptchuck ve Dr. Julia Haas, 12 Covid aşısı klinik denemesi sırasında bildirilen yan etkileri analiz etti.  NTV'nin aktardığı habere göre; her klinik denemede plasebo grubundakilere aşı yerine aktif olmayan tuz çözeltisi enjeksiyonları verildi. Ancak, denemelere katılan gönüller aşı ya da tuzlu su alıp almadıklarını bilmiyordu.

BioNTech aşısıyla ilgili çok önemli sonuç! Üçüncü dozun yan etkileri de belirlendiDünya

TUZLU SU ENJEKTE EDİLENLER BAŞ, AĞRISI, YORGUNLUK VE KOLUNDA ŞİŞKİNLİK BİLDİRDİ

Araştırmacılar, ilk enjeksiyondan sonra plasebo gruplarındakilerin yüzde 35'inden fazlasının baş ağrısı ve yorgunluk gibi "sistemik" yan etkiler yaşadığını ve yüzde 16'sının enjeksiyon bölgesinde kol ağrısı, kızarıklık veya şişlik gibi rahatsızlıklar bildirdiğini aktardı.

Beklenildiği gibi, gerçek aşı yaptıranların yan etki yaşama olasılığı daha yüksekti. Bu grubun yüzde 46'sı sistemik semptomlar bildirdi ve üçte ikisi enjeksiyon bölgesinde kol ağrısı veya diğer lokalize semptomlar yaşadı.

Araştırmacılar ikinci aşıdan sonra yan etkilere baktıklarında, sırasıyla yüzde 61 ve yüzde 32 oranlarında, plasebo grubuna kıyasla aşı grubunda baş ağrısı veya diğer sistemik semptomların oranının neredeyse iki katı olduğunu buldular. Fark, enjeksiyon bölgesindeki rahatsızlıklar için daha da büyüktü, aşı olanlarda yüzde 73'e ve plasebo grubunda yüzde 12'ye ulaştı.

Çalışmanın yazarları, genel olarak Covid-19 aşısı denemelerinde bildirilen yaygın yan etkilerin, başta baş ağrıları ve yorgunluk olmak üzere, yaklaşık üçte ikisinin, nocebo etkisinden kaynaklandığını hesapladı.

Dördüncü doz aşı sonuçları geldi: Haberler kötü!Sağlık