Sadece ciğerlerimizi değil! Hava kirliliği ruh sağlığını nasıl bozuyor?

Yüksek derecede karbondioksit salınımı küresel ısınmanın başlıca nedenlerinden. Karbondioksit salınımına ve sera gazlarına neden olan fosil yakıtların kullanılması iklimi değiştirirken, şehirlerde hava kirliliğine de neden oluyor. Yapılan bir araştırma, hava kirliliği ve küresel ısınmanın insan beyninde hasara neden olduğunu ve ruh sağlığını etkilediğini ortaya çıkardı.

ABD'deki Wayne State Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olan Clara G. Zundel'ın da yer aldığı makale bilim dergisi NeuroToxicology de yayımlandı. Zundel, makalesinde "Kirli hava soluyan insanlar, duyguları kontrol eden beyin bölgelerinde değişiklikler yaşarlar ve sonuç olarak, daha temiz hava soluyanlara göre kaygı ve depresyon geliştirme olasılıkları daha yüksektir" demekte.

Ekibin analizine göre, araştırmaların yüzde 73'ü, ortalamanın üzerinde hava kirliliğine maruz kalan insanlarda ve fareler gibi hayvanlarda daha yüksek derecede ruh sağlığı bozulması semptomları ve davranışları görülüyor. Olumsuz etkilere yol açan bazı durumlar, şu anda ABD Çevre Koruma Kurumu standartlarına göre güvenli kabul edilen hava kirliliği aralıklarında meydana geldi.

EN FAZLA ÇOCUKLAR ETKİLENİYOR 

Zundel, makalesinde "Beyin etkilerini inceleyen araştırmaların yüzde 95'inin, yüksek düzeyde hava kirliliğine maruz kalanlarda duygu düzenleme beyin bölgelerinde önemli fiziksel ve işlevsel değişiklikler bulduğunu keşfettik" diyor. Araç egzozlarından ya da bacalardan salınan havayı kirleten oldukça küçük ve ince parçacıklar burundan geçerek beyne ulaşıyor ve doğrudan hasara ya da beyin aktivitelerini değiştirecek durumlara neden oluyor. 

Hava kirliliğinin astım krizi gibi çeşitli bedensel rahatsızlıklara neden olduğu uzun süredir biliniyordu. Bu çalışma ile ruh sağlığına olan negatif etkisi de belgelenmiş oldu.

Hava kirliliğinin neden olduğu bedensel ve ruhsal sorunlardan en fazla çocuklar etkilenmekte. Bilim insanlarının araştırmaları, büyük ölçüde fosil yakıt yakılması nedeniyle, çocukların iklim değişikliğine ve hava kirliliğine karşı olağanüstü savunmasızlığını ortaya çıkardı.

Columbia Çocuk Çevre Sağlığı Merkezi'nin Kurucu Direktörü Profesörü Frederica Perrera "Araştırmalar doğum öncesi ve doğum sonrası hava kirliliğine maruz kalmanın doğacak bebekte düşük IQ ve diğer bilişsel problemlere neden olduğu ortaya çıkardı. Ayrıca hava kirliliğinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, otizm ve hatta çocukların beyinlerindeki yapısal değişikliklerle bağlantısı kuruldu" diyor.

OLUŞAN SORUNLAR YETİŞKİNLİKTE DE DEVAM EDİYOR 

Perrera'ya göre, hava kirliliğinin yol açtığı sorunlar, eğitimin aksamasına ve ruh sağlığı sorunlarına da yol açıyor. Çocuklarda travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete ve depresyona neden olurken, bu sağlık sorunları genellikle yetişkinlikte sağlık ve beyin fonksiyonlarını etkileyerek devam ediyor.

Science Advances adlı bilimsel dergide yayınlanan makalede ise hava kirliliğinin yol açtığı sorunlar yüzünden öğrenim çağındaki çocukların derslerinden geri kalabileceği ortaya çıktı. Çalışmaya göre hava kirliliği yüksek olan ekonomik açıdan daha yoksul bölgelerde okuyan çocukların okuma ve matematik becerileri, diğer çocuklardan geri kalıyor.

Washington Üniversitesi'nden Cathie Karr "Temiz hava, ruh sağlığı da dahil olmak üzere her çocuğun tam tam olarak sağlıklı olabilmesi için gerekli olan reçetenin bir parçasıdır" diyor.

Kendi kendine 'depresyon' ve 'bipolar' teşhisi koymak neden bu kadar popüler oldu?Sağlık

Sadece hava kirliliği değil, şiddetli kuraklık, sel, su kıtlığı gibi iklim değişikliği sonucu meydana gelen olaylar da ruhsal problemlere yol açıyor. Birçok çocuk dünya üzerinde hava kirliliği ve iklim değişikliği sonucu meydana gelen bu olayların vurduğu yerlerde yaşamını sürdürüyor. The Lancet isimli bilimsel dergide yakın zamanda yayınlanan küresel bir ankette katılan gençlerin neredeyse yüzde 60'ı iklim değişikliği konusunda son derece endişeli hissettiklerini bildirdi. Neredeyse yarısı günlük hayatlarının bu duygulardan olumsuz etkilendiğini söyledi.

Kaynaklar: Time, The Conversation, The Washington Post 

Kaynak: Web Özel