Duyma pandemisi | Sayıları gittikçe artıyor...

Duyma pandemisi | Sayıları gittikçe artıyor...
Türkiye'de işitme kaybı için takılan kulaklıklarının ücretinin bir kısmını SGK karşılıyor. Fotoğraf: Shutterstock

Son yıllarda işitme kaybı yaşayan insan sayısında oransal olarak artış görülmesi uzmanları endişelendiriyor. Ülkeden ülkeye vatandaşların duyma kalitesinde büyük farklar görülmesi dikkat çekiyor.

Covid-19 dünya üzerindeki pek çok hastalığın ikinci planda kalmasına sebep oldu. Salgının hafiflemesiyle birlikte kanser vakalarında patlama görülürken, sürekli takip gerektiren hastalıkların sayısında da artış gözlendi.

Yapılan araştırmalar insanların geçmiş yıllara göre daha fazla işitme kaybı yaşadığını ortaya koydu. Kişiler yaş aldıkça işitmelerinin zayıflaması normal ancak günümüzde geçmişe göre duyma rahatsızlıkları çok daha sık görülüyor.

ABD’de yaşı 65’in üzerinde olan iki kişiden birinde duyma kaybı tespit edilirken, dünyada 1.5 milyar insanın duydukları sesleri sağlıklı işitmedikleri düşünülüyor. İşitme kaybının psikolojik bir yönü olduğu da muhakkak. Kişiler özel durumlarından dolayı işitme duyusu sağlıklı olan insanlarla iletişim kurarken zorlanabiliyorlar.

21. yüzyılda işitme kaybının önceki dönemlere göre daha sık görülmesinin sebebi insanların daha fazla gürültüye maruz kalıyor olmaları ve yüksek sesle müzik dinlemeleri. Yapılan son araştırmalar gürültü kirliliği yüksek olan şehirlerde halkın daha fazla işitme kaybı olduğunu ortaya koyuyor.

STRES VE DEPRESYONA YOL AÇABİLİR

Dünya Sağlık Örgütü gürültü kirliliği yüksek olan şehirlerde yaşamanın insanlarda stres, işitme kaybı ve depresyon gibi sonuçları olabileceğini söylüyor. Ülkelerin duyma endekslerini oluşturan Mimi Dünya Duyma Haritası’nın 2017-2020 sonuçlarına göre; dünyada vatandaşlarının duyma kalitesi en yüksek olan ülke 2.19 endeks puanı ile Kanada. Kanada’yı, 1.56 puan ile İsveç takip ediyor.

Söz konusu araştırmaya göre Türkiye’de vatandaşların duyma kalitesi -3.93 ile ‘zayıf’ kategoride. Avrupa’nın en iyi duyan ülkeleri ise Avusturya, Slovenya, Almanya, İsviçre ve Finlandiya olarak tespit edildi.

Halkın en fazla duyma güçlüğü çektiği ülkeler ise Pakistan, Hindistan, Irak, Suudi Arabistan ve Filipinler olarak sıralandı. Söz konusu ülkelerde halkın kalabalık evlerde oturması dikkat çekiyor. Dünya ortalamasına bakıldığında, duyma kaybının 20-30 yaş arası grupta yüzde 2.5’in altında, 60-70 yaş arasında ise yüzde 7’nin üzerinde olduğu görülüyor.

İleri derecede duyma kaybı olan insanların orta yaşlara geldiklerinde demans riski de baş gösteriyor. Bilim henüz yaşa bağlı duyma kaybına bir çare bulamadı ancak kaybın artış hızının azalması sağlanabiliyor. İşitmenin artırılması için kullanılan kulaklıkların iyisi ucuz değil. SGK 0-4 yaş arası 2 bin 180 TL’sine kadar, 5-12 yaş arası 1937 TL’sine kadar, 13-18 yaş arası 1816 TL’sine kadar, 18 yaşın üstünde ise 1211 TL’sini karşılıyor. Emeklilere de işitme cihazı başına 1514 TL ödeniyor.

TÜRKİYE'DE İŞİTME KAYBI YAŞAYAN KAÇ KİŞİ VAR?

Ülkeler de vatandaşların duyma kaybında artış olduğunun farkında. Telefonun mucidi Alexander Graham Bell’in anısına her yıl 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü olarak kutlanıyor. Prof. Dr. Uğur Bilge, “Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı rapora göre, 32 milyonu çocuk olmak üzere 360 milyondan fazla insan teşhisli bir şekilde işitme kaybı ile yaşamaktadır. Türkiye’de bu sayı yaklaşık olarak 2,2 milyondur. Rapor insanlar yaşlandıkça riskin arttığını gösteriyor. 65 yaşını geçen her 3 kişiden biri duyma güçlüğü yaşıyor. Bu grupta ise 165 milyon insan bulunmaktadır” diye konuştu.

İspanya’da çıkan yeni bir kanuna göre; bir iş yerinde çalışanların gün içerisinde maruz kalabilecekleri ses miktarı yasal sınır ile belirleniyor. İstanbul’da belediye ve bakanlık gürültü denetimleri yapıyor. Boğaz hattı bakanlığın yetkisinde. Denetim alanları dört bölgeye ayrılıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Teknik Personeli Türker Türk, “ ‘Az hassas bölge’, ‘hassas bölge’, ‘çok hassas bölge’ ve ‘hassas olmayan bölge’ şeklinde bölgeleri sınıflandırıyoruz. Çok hassas bölge özellikle burada yataklı hizmet veren sağlık kurumları, çocuk yaşlı bakım evleri, yatılı eğitim kurumları, öğrenci yurtları gibi kullanım alanlarını kastediyor, konut alanları da hassas bölgeye giriyor” diyor.

Araştırmalara göre beslenmenin de duymaya etkisi var. Meyve, sebze, kuruyemiş ve balık tüketmeyi alışkanlık haline getiren insanların duyma kaybını yavaşlatabileceği ifade ediliyor.

Kaynaklar: El Pais, TRT Haber, Mimi Global Hearing Index, Haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel