Bebeklerin de yalnız kalmaya ihtiyacı var | 'Gelişimleri açısından...'

Çocuk Sağlığı
Bebeklerin de yalnız kalmaya ihtiyacı var | 'Gelişimleri açısından...'
Bebeklerin kendilerince oyalanmayı öğrenmeleri gelişimleri açısından önemli. Fotoğraf: Shutterstock

Yalnız kalıp dinlenmek ihtiyacı genelde yetişkinlerle ilişkilendirilen bir durum. Fakat çocukların ve hatta bebeklerin dahi yalnız kalmaya ihtiyacı var. Yalnız kalmak özellikle kişilik gelişimi açısından bebekler, çocuklar ve ergenler için çok önemli.

Bebekler ve çocukların genelde sürekli gözetilmesi gerektiğini düşünürüz. Evet, çocukların gözetime ihtiyaçları var ama çocuklar yalnız kalmaya da ihtiyaç duyuyorlar. Çocukların kendi kendine vakit geçirebilmesi, bağımsız karaktere sahip olmalarından dürtü kontrolüne kadar gelişimlerine pek çok konuda katkı sunuyor.

Çocuk ve ergen psikiyatristi Uzm. Dr. Hülya Bingöl, bebeklikten itibaren çocukların kendi kendilerine oyalayabilmelerine izin vermek gerektiğinin altını çiziyor. Bingöl, “Kendi kendilerini oyalayabilmeyi öğrenmeleri ileride davranış bozukluklarını önleyecek, çok önemli bir süreç. Buna çoğu zaman pek fazla izin verilmiyor” demekte.

'ENGELLENME TOLERANSIMIZ NE KADAR YÜKSEKSE...'

Anneler ile babaların ya da birincil bakım verenlerin bu konuda çok kaygılı olabildiğine işaret eden Bingöl, örneğin bebeğin uyandığında yatağında oyuncaklarla oyalanmasının, daha sonra da yaşına göre belirli zamanları tek başına geçirmesinin ve kendini meşgul edebilmeyi öğrenmesinin ilerleyen yaşlarda engellenme toleransının artışını sağladığını söylüyor. “Engellenme toleransımız ne kadar yüksekse, çocuk da o kadar dürtü kontrolü yapabiliyor” diyen Bingöl, dürtü kontrolünü de sıra bekleyebilmeyi, parmak kaldırarak konuşmayı ve anne-baba telefondayken laflarını kesmemeyi öğrenebilme olarak örneklendiriyor. Bingöl ayrıca, “Kendi kendini düzenleme yeteneği geliştiğinden, dikkatini çok daha rahat toparlayabiliyor” demekte.

Uzman psikolog Aynur Sayım ise, bebeklerin kendi kendine oynamayı öğrenmeleri için yalnız kalmaları gerektiğini kaydediyor. “Çünkü kendi bedenini, reflekslerini tanıması gerek; gelişimi için buna ihtiyacı var” diyen Sayım, uyaranın çok fazla verilmesi, çocukla çok fazla ilgilenilmesi, sürekli temasta kalınması halinde çocuklarda bağımlı kişilik yapısının ortaya çıkabileceğini belirtiyor. “Bu da bireyselleşmesini engelleyici bir unsurdur” diyen Sayım, “Ayrıca çok uyaran verilmesi çocuğu yorar” şeklinde konuşuyor.

Bebeklerin de yalnız kalmaya ihtiyacı var | 'Gelişimleri açısından...' - Resim : 1
Çocukların kendileriyle geçirdikleri zamanlar için oyun oynama, kitap okuma ve resim çizme gibi faaliyetler öneriliyor. Fotoğraf: Shutterstock

Fakat Sayım burada bir noktaya da dikkat çekiyor. Bakım veren kişiyle bağlanmanın bebeklerde temel güven duygusunu oluşturacağından ötürü bebeklerin çok uzun süreler yalnız kalmasının ya da ağladığında susana kadar yalnız bırakılmasının sağlıklı olmadığına dikkat çekiyor. Sayım, “Bebekleri huzurlu oldukları anlarda yalnız bırakmak lazım” diyor.

SÜRE NE KADAR OLMALI?

Hülya Bingöl, yalnız kalacakları süreyi çocukların belirlediğini dile getiriyor. Aynur Sayım da bu süreyi bebeklerin belirlediğini kaydederek, “Özellikle 2-3 yaş arasında oyun kurmalarına fırsat sağlamak amacıyla yalnız kalmalarına izin vermek gerek” diyor.

ERGENLERDE YALNIZLIK İHTİYACI DAHA FAZLA

Ergenlikteki yalnızlık arzusu ise genelde kendini keşfetme ve hayatı sorgulama konularıyla ilişkili. Hatta ergenlerin kapüşonlarını çekip, kulaklıklarını takması bile çoğunlukla fiziksel teması azaltma isteğinden doğuyor.

Ergenlerin kendi başına kalma, düşünme, kendine zaman ayırma, kendi ilgi ve hobilerine vakit harcama gibi talepleri olduğunu belirten Bingöl, “Mesela bir aile kahvaltısına artık katılmak veya ebeveynleri ile bir akraba ziyaretine gitmek istemiyorlar. Bu daha çok ergenliğin başlarında görülüyor” demekte.

Aynur Sayım da çocuğun yalnız kalmak istemesinin ergenlikte son derece normal olduğuna işaret ederek, “Ergenlikte kendi sınırlarını belirleme ihtiyacından ötürü odasında daha fazla zaman geçirir. Fakat çocukluk döneminde çok yalnız kalmak istemesi sağlıklı değil” uyarısını yapıyor. Çok fazla yalnız kalmak isteyen çocukların ya sosyal kaygısı, ya uyum güçlükleri olduğunu aktaran Sayım, bu konudaki değerlendirmesini şöyle sürdürüyor:

Bebeklerin de yalnız kalmaya ihtiyacı var | 'Gelişimleri açısından...' - Resim : 2
Yalnız kaldıklarında çocukları belirli bir mesafeden kontrol etmek kişiliklerinin oluşumunda etkili. Fotoğraf: Shutterstock

“Ya da evdeki ortamdan uzak kalmak istiyordur. Kaygı düzeyi yüksek olabilir, ifade edemediği şeyler olabilir, kabul görmeyen davranışları vardır belki. Ergenlik öncesinde çok fazla yalnız kalmak istemeleri normal değildir.”

GÜVENLİ VE MESAFELİ

Aynur Sayım, çocukları yalnız bırakırken güvenliklerini de gözetmeyi hatırlatıyor. Çocuğun arada kontrol edilmesine ancak bunun da belirli bir mesafeden yapılması gerektiğine vurgu yapan Sayım, “O mesafeyi hissettireceğiz. İkimiz de ayrı bireyleriz mesajını bir yıldan sonra yavaş yavaş vermek durumundayız” şeklinde konuşuyor.

Hülya Bingöl de çocukların ders saati gibi planları yapılırken plana mutlaka boş zaman eklenmesi gerektiğini vurgulayarak, “Ve bu düzenli olmalı ki alışkanlığa dönüşsün” diyor.

sidal.utkucu@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel

çocuklar yalnızlık