Bazı insanlar isteseler de oyun oynayamıyorlar! 'Sesler, ışık geçişleri...'

Bugün video oyunları ‘çocuk işi’ değil. Bu oyunları oynayarak büyüyen nesil, anne-baba oldu. Özellikle mobil oyunlar dünyada yeni bir pazar açarken, konsolların da hatırı sayılır büyük bir kitlesi var. Kimileri bilgisayarda oyun oynama deneyimini hiçbir şeye değişmiyor. Bir video oyununu hazırlamak oldukça meşakkatli bir süreç. Ses, ışık ve görsel efektler her saniye kişiye nüfuz ediyor.

Kimileri bu yaratıcı kaostan oldukça keyif alsa da kimileri sağlık sorunlarından dolayı video oyunlarını oynayamıyor. Sık sık sese ışığa ve anlık görüntülere maruz kalan kişiler epileptik (sara) semptomlar gösterebiliyor. Bu sebepten çok uzun yıllardır bilgisayar oyunlarının başında ‘oyun sizi rahatsız ediyor, epileptik semptomlar gösteriyorsa, doktorunuza danışınız’ ifadesi yer alıyor.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ'NÜN RADARINDA

Kuşkusuz bu ifade 'bilgisayar oyunları direkt olarak sağlığa zararlı' anlamına gelmiyor ancak her şeyin fazlasının zararlı olduğunu anımsatmakta da fayda var. Dünya Sağlık Örgütü’nün, ‘2018 yılında yenilenecek Hastalıkların Uluslararası Sınıflaması Teşhis Kılavuzu’nda (The International Classification of Diseases), bilgisayar oyunu bağımlılığı, ‘akıl hastalığı’ başlığı altında yer alıyor. Epilepsi nöbetleri özellikle çocuklarda önlem alınmadığında tehlikeli boyutlara ulaşabiliyor.

'HER EPİLEPSİ HASTASI IŞIKTA NÖBET GEÇİRİR DİYEMEYİZ...'

Nöroloji Uzmanı Murat Mert Atmaca, bazı epilepsi hastalarının ışığa duyarlılığının yüksek olduğunu belirterek, “Bilgisayar oyunları, disko ışıkları kişinin epileptik nöbet geçirmesine neden olabilir. Bu durumlarda kişilere güneş gözlüğü önerebiliyoruz. Her epilepsi hastası, parlak ışık altında nöbet geçirecek diyemeyiz” diyor ve ekliyor:

Sese duyarlı epilepsi hastalarında da bu oyunlarda çıkacak ani ve yüksek sesler, irkilmelerine neden olur ve bu da nöbeti tetikleyebilir.

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Epilepsi ile Savaş Derneği Başkanı Prof. Dr. Nerses Bebek, epilepsinin en sık görülen nörolojik hastalık olduğunu söyledi. Bebek, "Epilepsiyi tetikleyen beynimizde var olan elektriğin kontrolden fazladan üretilmesi. Çocuklarda ise sadece beyin hücrelerinin farklı elektrik üretmesinden kaynaklı epilepsi meydana geliyor. Epilepsi, deprem gibi bir anda ortaya çıkıyor" dedi.

'DİLİ DIŞARI ÇIKARMA, ÇENE AÇMA...'

Bebek, epilepsi nöbetlerinin uyarıcı etkilerinin ses ve ışık olduğunu söylüyor ve ekliyor: "Epilepsiden korunmak için, karanlık ortamlarda ani parlak ışıklara maruz kalmamak, ekran koruyucu kullanmak gibi önlemler gerekiyor."

Nöbet esnasında ise yaralanmalar olabileceğini de anlatan Bebek, "O esnada dili dışarı çıkarma, çene açma gibi uygulamalar yanlış" diyerek, sözlerini tamamladı.

UYKUSUZLUK VE AÇLIĞA DİKKAT

Çocuk Nöroloji Yandal Uzmanı Dr. Afşin Dezhakam, nöbet sırasında ailelerin panik yapmaması gerektiğini belirterek, "Kolonya, ağıza kalem sokma ve ya soğan koklatma uygulamaları asla yapılmamalı, kişi yan şekilde uzatılmalıdır" dedi. Dezhakam, uykusuzluk, açlık ve ilacı atlamanın da nöbeti tetiklediğini kaydetti.

YASAKLI POKEMON

Bir kuşağın en sevdiği çizgi filmlerden biri olan Pokemun'un 16 Aralık 1997 tarihinde yayınlanan "Electric Soldier Polygon" bölümünün de yasaklanma sebebi, Pikachu'nun üzerine gelen füzeleri durdurma esnasında ortaya çıkan yüksek ve parlak kırmızı, mavi renkte ışıklar oldu. Bu çizgi filmi izleyen pek çok çocuk da baş ağrısı, baş dönmesi, geçici görme bozuklukları ortaya çıktı. Japon İtfaiye Departmanı, 310 erkek ve 375 kız olmak üzere 685 çocuğun hastaneye kaldırıldığını duyurdu. Nöbet ve kriz geçirenlerin bir kısmı ambulansta iyileştirilmiş olsa da hastanede bir süre tedavi gören çocuklar da oldu.

Hastaneye kaldırılan 685 çocuğun 'Fotosensitif Epilepsi' hastası olduğu, bundan ötürü bölümdeki yoğun renk değişimlerinden ve parlamalardan etkilenerek kriz geçirdikleri Japonya Sağlık Birimi tarafından açıklandı. Olayın ardından 4 ay kadar yasaklı kalan çizgi film, o bölümün kaldırılmasının ardından yayın hayatına devam edebildi.

Kaynak: Web Özel