Yenikapı tarihe açılıyor... 1700 yıllık limana zaman yolculuğu

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı tarafından açılan 'Theodosius Limanı Arkeolojik Alanı Mimari Proje Yarışması' ile belirlenen projede inşaat aşamasına gelindi. CAA Studio, Theodosius Limanı Arkeolojik Alanı Ziyaretçi Merkezi'nin inşaatının başladığını açıkladı. İBB'nin yarışmasını Ilgın Avcı, Alişan Çırakoğlu, Eda Ekim Yılmaz ve Efkan Solmaz’dan oluşan ekip kazanmıştı.

YENİKAPI'DA ÇOK KATMANLI İZLER

Ekibin yarışmaya katıldığı “İz” adlı projede, Doğu Roma'nın önemli limanlarından biri olan Theodosius Limanı ile Yenikapı metro inşaatı sırasında ortaya çıkan diğer kalıntıların çok katmanlı bir şekilde sergilenmesi hedefleniyor. CAA Studio'dan inşaatı başlayan sergi alanıyla ilgili detayları öğrendik. Yenikapı metro ve Marmaray kazıları sırasında Theodosius Limanı ile birlikte sürpriz bir şekilde İstanbul'un bilinen tarihini 8000 yıl geriye götüren Neolitik Dönem
mezarları bulunmuştu. “İz” adlı proje Neolitik dönemden Doğu Roma'ya uzanan eski yerleşimdeki izleri katmanlar halinde sergilemeyi hedefliyor.

İSTANBUL'UN EN ESKİ TAHIL LİMANI

Aksaray'dan Marmara sahiline uzanan Langa'da ortaya çıkarılan limana 7. yüzyıla kadar Mısır'dan tahıl getiren gemiler yanaşıyordu. Nitekim Marmaray kazılarında ortaya çıkan gemilerin de bu tarihlerde kullanıldığı anlaşılmıştı. Ancak zaman içinde eski adı Lykos olan Bayrampaşa Deresi ile taşınan toprak limanın önünü doldurmuş, 12. yüzyıldan itibaren de liman bölgesi çevreden getirilen molozların döküldüğü bir yer haline gelmişti. Liman tamamen
dolduktan sonra ortaya çıkan yeşil alan bilinen Langa Bostanı'nı oluşturmuştu. Marmaray kazıları sayesinde İstanbul'un bu dönemine ışık tutan pek çok kalıntı ortaya çıkarıldı.

DÜNYANIN DİKKATİNİ İSTANBUL'A TOPLADI

Theodosius Limanı elbette tarihçiler tarafından biliniyordu. Ancak neolitik kalıntılar büyük bir sürpriz oldu. İstanbul'un tarihini bilinenden binlerce yıl geriye götüren taş devri kalıntıları bütün dünyanın dikkatinin İstanbul'a toplanmasını sağladı.

TARİHSEL İZLER TAKİP EDİLECEK

CAA Studio'dan öğrendiğimize göre inşasına başlanan projede bütün bu izlerin takip edileceği rotalar oluşturulacak. Böylece İstanbul'un raylı sistem ağında önemli bir konumu olan Yenikapı, dünyanın en özgün transfer noktalarından biri haline gelecek. Projeyi hazırlayan ekip bu durumu “Önerdiğimiz Ziyaretçi Merkezi'nin alanda oluşturduğu yeni iz, meydan ve kazı çukuru arasında oluşan mekansal ve zamansal eşiğe hafifçe asılarak dönemler arası sürekliliği güçlendirmekte” şeklinde ifade ediyor.

İSKELEDEN RAYLI SİSTEME KEŞİF ROTASI

Theodosius Limanı gezi rotası Atatürk Bulvarı kesişiminde genişleyerek, kazı çukuru, meydan ve ulaşım hatlarını ilişkilendirmek için iskele ile başlıyor. İskele ile bölgenin geçmişi ve mevcut hali arasında bir gezi rotası elde ediliyor. İskelenin kazı çukuruyla oluşturduğu ara kesit metronun hızlı dolaşım sistemine alternatif olarak bölgenin arkeolojik katmanları hakkında bilgi sunan ve meydan ile raylı sistem arasında bağlantıyı sağlayan bir keşif rotası olarak planlanıyor.

ertan.altan@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel