Yeni kabus: Rize'deki deprem Trabzon'u salladı! "Depremler küçük ama etkisi büyük"
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Rize’de meydana gelen 4.7 büyüklüğündeki depremi ve Çayeli ilçesinde dev toprak kütlesinin kayarak dolduğu dairede 1 kişinin hayatını kaybettiği heyelanı değerlendirdi. Prof. Dr. Bektaş, “Doğu Karadeniz’deki depremler küçük ama etkisi büyüktür" dedi.
Doğu Karadeniz, küresel iklim değişikliği kaynaklı yağış rejimindeki ani değişkenlikle son günlerde sıkça yaşanan, can ve mal kaybına yol açan, alt ve üst yapıda hasara neden olan heyelan, taşkın ve sellerin yanı sıra deprem riskiyle de gündeme geliyor.
Bilim insanlarının araştırmalarında, bölgedeki heyelanların, yalnızca yağışa bağlı olmadığını, aktif tektonik hareketlerin yanında küçük depremlerin de özellikle heyelan afetlerini tetiklediğini ortaya koyuyor.
"UYDU VERİLERİNDEN YARARLANMAK LAZIM"
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, 15 Kasım'da Rize’de meydana gelen 4.7 büyüklüğündeki depremi ve ardından 19 Kasım'da Çayeli ilçesinde dev toprak kütlesinin kayarak dolduğu dairede 1 kişinin hayatını kaybettiği, 64 riskli dairenin tahliye edildiği heyelanı; deprem-heyelan bağlamı yönünden değerlendirdi. Deprem sonrası dağlara enerji transferi olduğunu belirten Prof. Dr. Bektaş, "Rize'deki 4.7 büyüklüğündeki deprem Trabzon’u salladı. 'Trabzon’u sallamak' demek 'heyelan sahasını da sallamak' demektir. Heyelan sahası sallanırsa kayması kolaylaşır ve her an her şey olabilir. Riskli bölgelerden uzak durmamız lazım. Uzak duramıyorsak o riskli, heyelanlı bölgeleri ve kitle hareketinin olabileceği yerleri uydudan ‘InSAR’ yöntemiyle sürekli olarak gözlemlememiz lazım. Bugün tüm dünya heyelan sahalarını, kitle hareketlerini uydudan gece gündüz izleyebiliyor. Bir milimetrelik hareket dahi olsa o uydudan o hareket tespit ediliyor. O bölgedeki riskli alan tespit ediliyor ve gerekli uyarları yapılıyor. Aynı zamanda Doğu Karadeniz’de şehirleşme sürekli büyüyor. Şehrin ne tarafa, nasıl yürüyeceğini anlamak için uydu verilerinden yaralanmamız lazım” dedi.
"YAMAÇLARDA ÇOK KATLI BİNALAR RİSKLİ"
Yamaçlarda kurulan yapıların ciddi tehlike oluşturduğunu kaydeden Prof. Dr. Bektaş, “Trabzon-Rize arasındaki, eski yükselmiş sahil taraçaları, heyelanları oluşturan kuvvetlere benzer bir şekilde parçalanıyor. Aktif tektoniği ve yağışı önleyemiyorsun. Yapılacak olan tek şey heyelan afetlerinin zararlarının en aza indirilmesi. Yamaçlardan uzak duracaksın. Rize taraflarında yamaç çok, topografya dik. Yamaçlarda olan bir deprem, ani sallantıyla harekete geçiyor. Bu sadece köy yerlerinde değil, Trabzon’da; Akyazı’da, Beşirli ’de heyelan sahalarında da harekete geçme olasılığı var. 4.7 büyüklüğündeki depremle, Trabzon sahilindeki binaların hepsi sallandı. Yamaçlarda kurulan çok katlı binalar bizim için son derece riski" diye konuştu.
