Herkesin aklındaki soru: Yeni bir kapanma olur mu?
Eylül ayı ile birlikte salgında yeni bir döneme giriyoruz. Okullar açıldı, yazlıkçılar döndü, şehirlerde insan trafiği arttı. Herkesin aklında 'Yeni bir kapanma olur mu?' sorusu var. Yetkililer vaka sayısının artmasını beklese de neden yeni bir kapanma beklemiyor?
Yazlıktakiler döndü, okullar yüz yüze eğitime başladı, aşı olmayan 16 milyon vatandaşla birlikte ikinci pandemi sonbaharına ‘merhaba’ diyoruz. Artık alınacak önlemleri ezberledik, uygulama konusunda hala zaman zaman ihmalkâr olsak da yeni varyantların da ‘daha bulaşıcı’ olduğunu biliyoruz.
Vaka sayıları genellikle 20 binin üzerinde olsa da yetkililer yakın bir gelecekte kapanma olacağının sinyallerini vermiyor. Peki ya işler istediğimiz gibi gitmezse? California Üniversitesi’nden Psikolog Vickie Mays, “İnsanlar uzun süredir pandemiyi yaşıyorlar, artık işlerin farklı olmasını bekliyorlar” diyerek toplumun yeni bir kapanmaya hazır olmadığını söylüyor.
Michigan Üniversitesi’nde enfeksiyon hastalıkları uzmanı olarak çalışan Profesör Preeti Malani’ye göre; Delta varyantı bu hızla devam ederse ABD yeni bir kapanmaya doğru gidebilir. Peki yeni bir kapanma ihtimaline karşı zihnimizi nasıl hazırlamalıyız?
EN BÜYÜK GERGİNLİK BELİRSİZLİK
Öncelikle neden endişelendiğinizi bulun ve bunu normal olarak kabul edin. New York Üniversitesi'de nörobilimci olarak çalışan Profesör Wendy Suzuki’ye göre belirsizlik insanlar için en büyük gerginlik kaynağı. Uzmana göre ‘Bu kış kapanma olacak mı olmayacak mı?’ sorusunu sormak yerine kapanma olacakmış gibi bir iş listesi hazırlamak ruha iyi gelecek. Bu pandemide öncekilere göre neyi yapıp yapmayacağınıza karar vermek akıl sağlığınız için iyi olabilir.
Bu dönemde geleceğe ilişkin endişeleri bastırmanın diğer bir yolu ise spor yapmak. Suzuki’ye göre her gün 10 dakika bile spor yapılsa beyin dopamin ve serotonin gibi mutluluk hormonlarını salgılıyor.
Geçen yıl kapanma olduğu zaman stratejik sektörler dışında hafta sonu vatandaşların sokağa çıkmasına izin verilmiyordu. Fotoğraf: iStock
'BULUŞACAĞINIZ İNSANLARI AŞI OLANLARDAN SEÇİN'
Yeni bir kapanma ihtimalinin insanlarda yarattığı en büyük gerginlik, sevdikleri ile tekrar buluşamayacak olmaları. Doktor Malani’ye göre; görüştüğümüz kişileri aşı olmuş insanlardan seçersek pandeminin yayılma hızını kontrol altına almaya yardımcı olabiliriz.
Yeni bir kapanmayı yakın zamanda Avustralya’nın ikinci büyük şehri Melbourne yaşadı. 20 vakanın çıktığı kentte dükkanlar kapanırken şirketler aşı olmayan vatandaşları işe almama kararı aldı.
Yeni Zelanda da yeni bir dalganın paniği içinde. Günde 30 vaka açıklamaya başlayan ülkede yeni varyantların etkisi ile yüksek yayılma hızından endişe ediliyor.
Türkiye’de durum ne? Haberglobal.com.tr’nin hesabına göre Türkiye’de temmuz ayında 23 milyon vatandaş aşısını olmamıştı. Bu rakam bir ay sonra 20 milyon civarına geldi. Bilim Kurulu üyesi Profesör Alper Şenel'in verdiği bilgilere göre şu an yaklaşık 16 milyon vatandaş aşısını olmadı. Bu sayının büyüklüğü Türkiye’nin salgınla mücadelesinin önündeki en önemli engel.
'İlk doz yüzde 80, ikinci doz yüzde 40'
SAĞLIK BAKANI: YENİ BİR KAPANMA YOK
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 20 Ağustos’ta yaptığı bir açıklamada yeni dönemde kapanma olmayacağını söylemişti. İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu’na göre; ekim ve kasım ayında vaka sayıları artacak ama yüksek aşılanma oranı ile birlikte salgın daha yönetilebilir olacak. Memişoğlu, “Zaten dünyada da gösterildi ki okullar ya da hareketli yaşamda kapanmalara gittiğinizde, ev içi bulaşlar artıyor. Ben, aşılanma oranlarımızın artması ve insanlarımızın da uyumu ile yeni bir kapanmaya gitmeden bu süreci aşacağımızı düşünüyorum" diye konuştu.
Yetkililerden gelen açıklamalar böyle. Yeniden tam bir kapanma olmaması için, hükümet de önlemlerini alıyor. Örneğin bugünden itibaret sinemaya, tiyatroya aşısız gitmek isteyen vatandaşlar 48 saat öncesinden PCR testi yaptıracak. Aynı kural şehirler arası seyahatler için de geçerli olacak. Aşı yaptırmak istemeyen öğretmenler de haftada iki kez PCR testi yaptırmaya mecbur.
Ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı şirketlere aşı olmayan çalışanlardan haftada bir kez test isteme zorunluluğu da getirdi. Türkiye’de anayasa gereği vatandaşlar aşı olmaya zorlanamıyor.
Aşısızların durumu yeniden bir kapanma olup olmayacağını belirleyecek gibi gözüküyor.
Kaynaklar: NPR, DHA, AA
'1.5 yıldır genetikleri bozuldu...'
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Trump telefonda görüştü
Park halindeki otomobil alevler içinde kaldı
Ankara'da bıçaklı kavga: 1 ölü
Kars'ta kaza! Otomobil, tıra arkadan çarptı
Sürücüler dikkat! Kara yolu kısmen ulaşıma kapatıldı
