Venüs: İnsanoğlunun sıradaki hedefi

Ay’a adım attık… Mars’ı tanımak hatta yerleşmek için her yolu deniyoruz. Uzaydaki hayatı kafamızda canlandırdığımız onlarca film çektik. Bunların hepsi tek bir soruyu yanıtlamak içindi: Uzayda hayat var mı?

NASA otuz yıldan sonra ilk kez Venüs’ü tanımak için yeni bir proje başlatıyor.

2020’lerin sonuna doğru DAVINCI+ ve VERITAS ismi verilen iki projeyle NASA’ya robotik araçlar gönderilmesi planlanıyor. NASA’nın başındaki Bill Nelson iki görevin de amacının Venüs’ün nasıl ‘cehennemi andıran’ eriyen, aşırı sıcak bir toprak dokusuna sahip olduğunu anlamak olduğunu söyledi.

YÜZEY SICAKLIĞI: 482 DERECE

Venüs ile Dünya'nın birbirine benzer yanları bulunuyor. Hacimleri, toprak yapısının kompozisyonları ve uyduları bakımından iki gezegenin ortak özellikleri var. Dünya ılıman bir iklime sahip ve ağırlıklı olarak su ile kaplıyken Venüs’ün atmosferinde yüksek miktarda karbondioksit var ve yüzey sıcaklığı 482 santigrat dereceye kadar çıkabiliyor.

Venüs’ü keşfetmeye ilişkin projeler Sovyetler Birliği ve ABD tarafından 70, 80 ve 90’lı yıllarda gündeme gelmişti. NASA tarafından çalışmaların hızlandırılması dünyadan bakılan bir teleskopta Venüs’ün bulutlarında mikropların yaşadığına dair kanıtlarının bulunmasıyla oldu.

Venüs projeleriyle birlikte Jüpiter ve Neptün’ün uydularını incelemek üzerine başka bir proje de gündeme gelmişti. DAVINCI+’ın Venüs’te hidrojen ile fosfordan oluşan zehirli bir bileşimin varlığını ispat edebileceği ifade ediliyor. Proje 2030 yılında Venüs’te tam anlamıyla gözlem yapmaya başlayacak.

Gezegenlerin güneşe olan uzaklıkları

2031'DE ANALİZ BAŞLAYACAK

2031 yılında ise Venüs’teki gazların analiz edilebileceği ifade ediliyor. Kripton özü, argon, neon ve ksenon gibi diğer gazlar ile tepkimeye girmeyen elementlerin varlığı Venüs’ün atmosferinin nasıl oluştuğuna ilişkin bilgiler verebilir.

Yapılan araştırmaların nihayetinde Venüs’te daha önce canlı olup olmadığı konusunda fikir vermesi bekleniyor.

NASA 1990 yılında Venüs üzerine yoğunlaşmış, Macellan uzay aracı projesi gezegenin yörüngesine girmiş dört yıl içinde gezegenin haritasını çıkarmıştı. NASA’nın yeni projesi ile Macellan’dan 100 kat daha detaylı ve üç boyutlu bir Venüs haritası çıkarması bekleniyor. 

DAVINCI+ projesi Venüs'e böyle iniş yapacak. Fotoğraf: NASA

DENİZİN DİBİ GİBİ BAZALT İHTİMALİ

Eldeki bilgilere göre Venüs’ün zemini koyu bir toprağımsı görüntü ile kaplı. Bu görüntünün eriyen lavlar yüzünden böyle olduğu düşünülüyor. Bu tespit edilirse gezegendeki volkanik patlamaların geçmişine ilişkin önemli bilgiler edinilebilir.

NASA’da jeozifikçi olarak çalışan ve Venüs projesinin başındaki Suzanne Smrekar, “Venüs’ün toprak örtüsünün ne olduğunu bilmiyoruz” diyor. Fakat volkan patlamasından dolayı toprağın başkalaştığı tespit edilirse geri kalan toprakların dünyadaki denizin dibindeki gibi bazalttan oluştuğu ortaya çıkacak.

Gezegende aktif volkanların olma ihtimali de volkanın içinde su olup olmadığı sorusunu akla getirecek. Yaygın düşünceye göre Venüs’te su yok ve yer çekirdeği de kuru.

NASA'nın Venüs'ün yörüngesine gönderdiği son uzay aracı Macellan'ın çektiği fotoğraf / Fotoğraf: NASA

YÜZEYİNE HİÇ ARAÇ GÖNDERİLMEDİ

Venüs araştırmasından çıkan bilgiler Dünya gibi kayalıklarla dolu gezegenlerin oluşumu hakkında bilgi verecek. Bu güne kadar Mars’ın yüzeyine NASA tarafından toplam 11 uzay aracı gönderilirken Venüs’e hiç araç gönderilmemişti.

RocketLab isimli bir özel şirket de Venüs’e özel bir araç göndererek gezegeni incelemek istiyor. Hindistan ve Rusya da yakın gelecekte bu gezegen üzerine çalışmayı planlıyor.

Avrupa Uzay Ajansı 2005 yılında Venüs’ün yörüngesine bir uzay aracı göndermiş araç yörüngede 8 yıl kalmış ve erken lav patlamalarını gözlemlemişti.

Şu an Venüs’te sadece Japonların uzay aracı bulunuyor. Bu aracın yaptığı tespitlere göre gezegende esen ve ‘yerçekimi rüzgârı’ olarak bilinen rüzgârlar jet uçaklarının şiddetine benziyor.

İnsanoğlu bu evrende yalnız olup olmadığını anlamak için her yolu deniyor…

*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin tamamı New York Times'ta Kenneth Cheng imzasıyla yayımlanan 'New NASA Missions Will Study Venus, a World Overlooked for Decades' (Yeni NASA projesi şimdi Venüs üzerinde çalışacak, dünya on yıllardır önemsemiyordu) isimli makaleden alınmıştır.

NASA'nın Venüs projesini tanıttığı video için ?