Tekstil Mısır'a taşınıyor, marka olmadan rekabet zor

Türkiye'de üretim maliyetlerindeki artış, tekstil sektörünü derinden etkiledi. Türkiye'de üretim yapan tekstil firmaları aynı üründe yüzde 40, 50 düzeyine yükselen fiyat farkı nedeniyle rekabet edemez hale gelirken dünyanın dev tedarikçileri rotasını iş gücünün daha ucuz olduğu ülkelere çevirmeye başladı. 2022 yılında başlayan süreçten bugüne kadar pek çok bilinen marka da; çalışan maliyetini düşürmek için üretimini başka ülkelere kaydırdı. Bu ülkelerin başında ise Mısır geliyor. 2024'ün sonuna yaklaşırken sektörden gelen rakamlar kaybın büyüklüğünü ortaya koyuyor. Hazır giyim sektöründe iç tüketimde yüzde 15, ihracatta yüzde 9,2 düşüş yaşanırken; 2 bine yakın şirket kapandı ve 110 binden fazla istihdam kaybı oluştu. Haber Global Web Özel'e konuşan sektör temsilcileri hazır giyimde Mısır'a göçün sonuçlarını değerlendirdi.

FİYATLAR BASKILANDI

Türkiye'de tekstil sektöründe uzun süre yöneticilik ve yapan bugünlerde Mısır'ın yolunu tutan Semih Şişli, Türk tekstil sektörünün Mısır'daki varlığının daha eskiye dayandığını belirterek şunları söyledi: "2010 yılından itibaren giden çok sayıda firma oldu. Arap Baharı'ndan sonra bu durum sekteye uğramıştı. Ama sonra yüksek bir ivmeyle göç başladı. İlk görünen sebebi maliyetlerin yükselmesi. Enflasyonun yüksek devam etmesi işçi maliyetlerini yükseltti. Yüksek enflasyon nedeniyle asgari ücrete yüksek zamlar yapılması emek yoğun bir sektör olan tekstil sektörünün isteyeceği bir şey değil. Bunun birlikte ABD ve Avrupa'da da yüksek enflasyon var; insanların satın alma davranışlarını etkiliyor. Bu da Türkiye'de fiyatları baskılıyor."

BEYAZ YAKALI GÖÇÜ

Mısır'ın neden tercih edildiği ile ilgili bilgi veren Semih Şişli, "Mısır bize en yakın ve en sağlıklı imalat yapılabilecek yerlerden bir tanesi. Sadece tekstil değil, beyaz eşya grubu da gidiyor. Mısır'a çok sayıda 'beyaz yakalı' göçü de var. Bunun sebebi Mısır'da sektördeki iş gücünün eğitimsiz olması. Kalifiye elemanlar var ama alt seviyede çalışan elemanlar da eğitimsiz; onlara eğitim verilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

ABD-İSRAİL AVANTAJI

Şişli ayrıca, Mısır'ın tekstil sektöründeki avantajlarıyla ilgili de şu bilgileri verdi: "Büyük firmaların yanında küçük ve orta ölçekli tekstil yan sanayi firmaları da gidecek. Orada bir ekosistem oluşacak. Benim görüştüğüm irili ufaklı bir çok firma ya gitme kararı aldı ya da fizibilite çalışması yapıyor. Mısır'la ilgili dikkat çekmek gereken bir nokta da Mısır'ın ABD ve İsrail firmalarıyla yaptığı anlamalar. 'Qualifying industrial zone' (QIZ) adlı anlaşma ile vergi ve gümrük avantajları kazanıyorlar."

MARKA VURGUSU

Büyükler dışında küçük ölçekli firmaların da Mısır'a gitmeyi tartıştığını belirten Moda ve Hazır Giyim Federasyonu Başkan Yardımcısı Hayati Akbaba ise, "Türkiye'de asgari ücretteki artışın tekstil üretiminde rekabeti zorlaştırdığına dikkat çekti.

Akbaba'nın, verdiği bilgiler şöyle: "Üç gün önce Mısır'aydım; işçi maliyeti şu an 300 dolar seviyesinde. Bizde maliyet bin dolar. Böyle olunca rekabet şansımız azalıyor. Bizim markalar oluşturmamız gerekiyor. Bizim daha niş, daha kaliteli, nitelikli ürünlere sahip markalara ihtiyacımız var. Ancak dünya markaları üreterek rekabet edebiliriz."

GERİ DÖNÜŞ ZOR

Denizli İhracatçılar Birliği yönetim kurulu üyesi Mukaddes Başkaya da tekstilde üretim maliyetlerinin arttığını belirterek "Döviz kurunun durumu malum. Talep daralmaları çok fazla. Avrupa'da talep geriledi. Mısır bu sebeplerle cazip bir üretim üssü haline geldi. Bu durum istihdamımızı çok olumsuz etkiliyor. Kısa vadede bu durumu geri çevirmek zor. Yeni firmalar akın akın giderken geri çevirmemiz mümkün değil. 2025 tekstil sektörü için zorlu bir yıl olacak. Yeni pazarlar oluşturmak gerekebilir. Sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüme ağırlık verirsek hedef ülke haline gelebiliriz" dedi.

[email protected] 

Kaynak: Web Özel