Soykırım baş faillerinden 'Bosna kasabı' için karar verildi! Bosna'da karar nasıl karşılandı?

Srebrenitsa anneleri gözyaşlarıyla bu kararı bekliyordu. Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması (IRMCT), "Bosna Kasabı" lakaplı Ratko Mladic'in müebbet hapis cezasını onadı. Ancak acılar, gözyaşları hala ilk günkü gibi taze. 

Bosna Hersek Büyükelçisi Sadık Babür Girgin, haberglobal.com.tr'ye kararın yansımalarına ilişkin bilgi verdi. Peki halk ve yetkilier bu kararı nasıl karşıladı? 

KARARIN YANSIMALARI

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Boşnak üyesi Şefik Caferoviç, Ratko Mladiç hakkında verilen nihai kararla ilgili olarak, adaletin yerini bulduğunu ve bir sonraki adımın Sırp halkının Lahey Mahkemesi'nin kararını kabul etmesi olduğunu söyledi. Caferoviç, "Bu kararlardan sonra kimse Karaciç ve Mladiç liderliğindeki siyasi ve askeri girişimin meşru olduğunu iddia edemez." dedi.

SDA lideri Bakir İzzetbegoviç, savaş suçlusu Ratko Mladiç hakkındaki kararı yorumladı. İzzetbegoviç, "Soykırımın tüm unsurlarına sahip olmasına rağmen Foça, Kotor Varos, Prijedor, Sanski Most, Kljuç ve Vlasenica'daki suçlar soykırım olarak tanınmadı. Buna rağmen, Ratko Mladiç'i ömür boyu hapse mahkum eden Uluslararası Ceza Mahkemeleri Mekanizması'nın kararını memnuniyetle karşılıyorum.” Dedi. 

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Dönem Başkanı Milorad Dodik, Bosna Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS) Generali Ratko Mladiç'in ömür boyu hapis cezasına çarptırılmasına ilişkin nihai kararı reddetti. Dodik, “Kararın ve mahkemenin hukuk ve adalet ile ilgisi yoktur. Mahkemenin asıl amaçlarına ulaşılamadı, çünkü suç işleyenlerin cezalandırılacağı, halkın daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacağı söylenmişti. Naser Oriç, Ante Gotovina, Atif Dudakoviç ve daha nicelerinin kararı özgür olarak dinlemesi nasıl bir adalettir?” dedi.

Milorad Dodik, Ratko Mladiç hakkında bugün verilen nihai kararın ardından Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne, Bosna Hersek Büyükelçisi Sven Alkalay'ın bu akşamki oturumda konuşma yapmasının yasaklanması için bir mektup yazdı. Ancak BM Konseyi Başkanı, kimsenin Bosna Hersek’in BM Büyükelçisinin BM Güvenlik Konseyi toplantısına katılımını engellemesine izin verilmeyeceğini söyledi. 

Sırbistan Başbakanı Ana Brnabiç, Sırbistan’a baskının artacağını söyledi ve karar hakkında, “Lahey’deki mahkeme belki Sırbistan’ı yargılamadı ama Sırp halkını yargıladı” dedi. 

Hırvatistan Hükümeti kararı, “Mladiç'in işlenen tüm suçlardan yargılanmadığı için üzgünüz” şeklinde yorumladı. Hırvatistan Başbakanı Andrey Plenkoviç, “Mladiç'in ömür boyu hapis cezasını onaylayan kararı memnuniyetle karşılıyoruz. Kararın, mağdurlar ve aile üyelerine kısmi huzur ve memnuniyet getirmesini umuyoruz” dedi. 

Hırvatistan’daki Demokrat Hareketi Partisi Başkanı Miroslav Şkoro, “Lahey Savcılığı, Mladiç'in 1991'de Hırvatistan'a karşı saldırılarının sorumluluğunu tespit edemedi” dedi. 

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, savaş suçlusu Ratko Mladiç ile ilgili nihai karar üzerine konuştu ve Lahey Mahkemesi'nin kararını memnuniyetle karşıladığını vurguladı. Blinken, Ratko Mladiç aleyhindeki kararın kurbanlara ve aile üyelerine de huzur getirmesini umduğunu söyledi.

Bosna Hersek Büyükelçisi Sadık Babür Girgin

DAVA SÜRECİ

Ratko Mladiç, 1996'da verilen yakalama kararından 16 yıl sonra 26 Mayıs 2011'de Sırbistan'da ele geçirildi ve davası Mayıs 2012'de başladı. 

Srebrenitsa'da 1995'te yaşananlardan dolayı suçlu bulunan Mladiç'in emrindeki Sırp güçlerinin hedefinin, Srebrenitsa'nın Bosnalı Müslümanlardan temizlenmesi olduğuna hükmedilirken bu hedefin,  savaş suçlusu Sırp komutan Radovan Karaciç ile Mladiç'in ortak planı olduğu ifade edildi.

Bosna'da 1992-1995'teki savaşta Sırpların liderliğini yapan ve  Srebrenitsa  soykırımı, Saraybosna kuşatması ve çeşitli savaş suçlarından sorumlu tutulan "Bosna Kasabı" lakaplı Mladiç, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde (ICTY) 6 yıl süren dava neticesinde "soykırım", "insanlığa karşı suç" ve "savaş kurallarını ihlal etmek" suçlarından ömür boyu hapse mahkum edildi.

Mladiç ayrıca 1992-1995 yıllarında Sırp güçleri tarafından kuşatma altında tutulan başkent Saraybosna'da sivillere yönelik saldırılar ve 1995'te Birleşmiş Milletler (BM) gözlemcilerinin esir alınması olayından da suçlu bulundu.

Hakkındaki karara Temmuz 2017'de itiraz eden Mladiç, "adil yargılanmadığını" ve "hakimlerin, hakkında hüküm verirken maddi ve hukuki hata yaptığını" öne sürerek beraat ya da yeniden yargılanma talep etti.

Binlerce masumun ölümüne neden olan "Bosna Kasabı" lakaplı Ratko Mladic

Lahey'deki Scheveningen Cezaevi'nde mahkumiyeti devam eden Mladiç, ICTY'nin davalarını devralan IRMCT'ye Haziran 2018'de yaptığı başvuruda, temyiz davasında görevli hakimlerden Theodor Meron, Carmel Agius ve Liu Daqun'un kendisine karşı önyargılı oldukları gerekçesiyle değiştirilmesini istedi.

Mladiç'in itirazına ilişkin temyiz duruşmaları 25 ve 26 Ağustos 2020'de görülürken, sağlık sorunları gerekçesiyle yaptığı erteleme talebi reddedilen 78 yaşındaki Mladiç, duruşmaya bizzat katılarak savunmasını yaptı.

Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladiç komutasındaki Sırp askerleri tarafından ele geçirilmesinin akabinde kanlı bir soykırım gerçekleşti. Bugün Mladiç'in davasında nihai karar açıklandı.

Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması (IRMCT), Mladiç hakkında daha önce verilen ömür boyu hapis cezasını onarken, Mladiç'in temyiz başvurusu ise reddedildi.

Temyiz yargıçları, Mladiç'in işlediği suçları göz önünde bulundurarak, daha önce aldığı müebbet hapis cezasında değişiklik yapılmamasına hükmetti.

İddianamedeki 11 maddenin 10'undan suçlu bulunan eski Sırp komutan, iddianamede yer alan Kljuc, Sanski Most, Kotor-Varos, Prijedor, Foca ve Vlasenica şehirlerinde "soykırım suçu işlendiği" maddesinden hüküm giymedi.

TÜRKİYE'DEN AÇIKLAMA

Dışişleri Bakanlığı, Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması'nın (UCMRM) ‘Bosna kasabı’ olarak da bilinen savaş suçlusu Ratko Mladiç'e verdiği cezaya ilişkin açıklama yaptı.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada , “Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (EYUCM), 22 Kasım 2017 tarihli kararıyla savaş suçlusu Ratko Mladiç'i Bosna-Hersek savaşı sırasında 1992-1995 yılları arasında işlediği soykırım ile insanlığa karşı suçlardan ve savaş hukuku ihlallerinden ömür boyu hapis cezasına mahkûm etmişti. Ratko Mladiç'in, sözkonusu karara itirazı hakkındaki temyiz kararı Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması (UCMRM) tarafından bugün açıklanmış olup, adı geçenin müebbet hapis cezası onanmıştır. Sözkonusu karar Srebrenitsa soykırımının kurbanlarının yakınlarının acılarını dindirmese de adaletin tecellisi bakımından doğru bir karar olmuştur. Kararın, Bosna-Hersek'te ve bölgede toplumsal barış ve uzlaşıya hizmet etmesini ve benzer suçların işlenmemesine katkıda bulunmasını diliyoruz” denildi.

Kaynak: Web Özel