Salgının gölgesinde ikinci hasat! Yevmiyeye 10 TL zam

Pandeminin gölgesinde geçecek ikinci hasat sezonu başlıyor. Bu kapsamda mevsimlik tarım işçilerinin de zorlu mesaisi başladı.

Tam kapanma dönemine denk gelen bu süreçte çiftçiler tarlalarına gidebiliyor. Mevsimlik tarım işçileri ise izne tabi. Önce, işçi talep eden illerin valiliklerine ihtiyaç talep formu iletiliyor, işçiler de ilgili tarım müdürlüğünden onay alarak yola çıkmaya başlıyorlar. Urfa'dan, Mardin'den hatta sınırdaki mülteci kamplarından çıkan işçiler, ülkenin dört bir yanına dağılarak hububattan baklagile ve meyveden sebzeye hemen hemen tüm ürünlerin hasadını yapıyor. 

Bu yılki ilk duraklarından ikisi ise Gaziantep ve Bursa oldu.

Geçen yılki hasat dönemi, ilk vakaların tespit edildiği aylara denk gelmiş; ülkedeki çiftçilerin yüzde 65.5'inin 65 yaşında olması ve bu yaşa getirilen sokağa çıkma kısıtlamaları nedeniyle çiftçilerin tarlaya gidememesi gibi sorunlar yaşanmıştı. Daha sonra seyahat kısıtlamaları nedeniyle hasatta çalışacak işçi de bulunamamış; ancak bu engeller kısa süre sonra aşılmıştı. Peki bu seneki durum ne?

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez, Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak ve Bursa Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş ile konuştuk.

Gaziantep'in Araban Ovası'nda sarımsak hasadı başladı. Mevsimlik tarım işçileri hasat için geldikleri Araban'da çadırlarda yaşıyor. (Fotoğraf: İHA) 

1 MİLYON İŞÇİ, 7 AY BOYUNCA "GEZİYOR"

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez, halihazırda mevsimlik tarım işçilerinin yaklaşık 500 bin kişi olduğunun tahmin edildiğini aktardı. Buna fiilen kayıt dışı çalıştırılanlar ve çocuk işçiler de eklenince en az 1 milyon kişiyi kapsadığı bilgisini veren Suiçmez, "Ülkenin 48-50 ilinde toprak hazırlığı, ekim, dikim, çapalama, ot alma, ilaçlama, sulama ve hasat gibi işlerde çalışıyorlar. Ortalama çalışma süreleri ise 6-7 ay" diyor.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez.

Bu işçiler her yıl mart ayının sonu, nisan ayının başı gibi çalıştıkları illere seyahat ediyor. Mevsimlik tarım işçiliği için önemli ürün ve coğrafyalar ise şöyle: Karadeniz Bölgesi’nde fındık, çay ve sebze; Ege Bölgesi’nde yaş sebze, domates ve üzüm; İç Anadolu Bölgesi’nde bakliyat, şeker pancarı, sebze, kimyon, haşhaş, soğan, tohum üretimi, meyve; Akdeniz Bölgesi’nde narenciye, pamuk ve sebze; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde pamuk, sebze, bakliyat, antep fıstığı.

İŞÇİLER AZALDIĞI İÇİN YEVMİYELER ARTACAK

Mevsimlik tarım işçilerinin aldığı yevmiyeler ise illere, ürünlere ve işçiliğe konu faaliyet alanına göre uygulamada değişiklikler gösteriyor.

ZMO Başkanı Baki Remzi Suiçmez, "Eskişehir'de mikro klima özellikli Sarıcakaya bölgesinde 2020'de 75 TL olan yevmiye, Nisan 2021 itibarıyla 85 TL’dir. Ankara Polatlı’da geçen yıl 8 saat işçilik yevmiyesi 80-90 TL, 12 saat işçilik yevmiyesi 110- 120 TL, şeker pancarı ve soğanda çapalama için tek çapa başına 1 dekara 140-150 TL düzeyinde idi. 2021 yılı yevmiyeleri henüz belli olmayıp artması beklenmektedir" diye konuştu.

Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak.

MÜLTECİ KAMPLARINDAN SARIMSAK TARLASINA

Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak, Gaziantep genelinde hasatın başladığını, Urfa'dan ve Mardin'den Gaziantep'e gelen işçilerin ilk olarak sarımsak hasadına katıldığı bilgisini verdi.

10 Mayıs itibarıyla kırmızı mercimek hasadının başlayacağı belirten Çolak, "Şu an dolmalık biberimiz üretim aşamasında. Daha sonra arpa, buğday, nohut hasadına başlanacak. Mevsimlik işçiler tüm bu aşamalar için Gaziantep'e gelmeye başladı" diyor.

Bursa Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş'ın Haberglobal.com.tr'ye verdiği bilgiye göre, Bursa'da hasat 20 Temmuz'da başlayacak. 

Kente gelen işçilerin daha çok Urfa ve Mardin'den geldiğini aktaran Çolak, "Bu illerden gelenler konteynırlarda kalıyor. Çadır kentlerde yaşamlarını sürdürüyorlar. Ancak Suriyeli mülteci işçiler de çok fazla. Kamplardan izinler alınarak Suriyeli mülteciler de hasatta çalıştırılmak üzere geliyor. Onlar yatıya kalmıyorlar" diye konuştu.

SADECE BURSA'YA 4 BİN İŞÇİ

Bursa Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş ise Bursa'ya her yıl meyve ve sebze ekimi, dikimi ve çapalama işlemleri için gelen, sonrasında hasada da katılacak yaklaşık 4 bin işçinin geldiğini; bu işçilerin Urfa, Mardin, Diyarbakır ve Hatay'dan geldiğini anlattı.

Bursa Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş.

Ekim işleminin başladığı bilgisini veren Aktaş, "20 Temmuz itibarıyla da hasat başlayacak. Biber, domates, patlıcan,kavun, karpuz hepsini mevsimlik tarım işçileri hasat ediyor" dedi.

Aktaş, işçilere verilen günlük yevmiyelerin geçen yıl 80 lira olduğunu, bu yıl 90 liraya çıkacağının tahmin edildiğini dile getirdi. 

gamze.bal@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel