İlber Ortaylı: Lozan'da adaları verdiğimiz yalan! Adalar gitmiş elden zaten

Haber Global ekranlarının sevilen programı Az Önce Konuştum'un bu haftaki konukları Prof. Dr. İlber Ortaylı ve Prof. Dr. Celal Şengör.

Candaş Tolga Işık'ın sunduğu programdan satır başları:

Çanakkale Savaşı kaybedilseydi ne olurdu?

İlber Ortaylı: Olsaydı, olmasaydıyla tarih yapılmıyor. Düşünce açısından, düzgün tasvir açısından bu gibi mukayeseler yapılabilir. Böyle bir şey olmasaydı ne olurduyu aşağı yukarı tarihi verilere bakarak göz önüne getirmek mümkündür. 

Ne lüzum var Çanakkale'de direndik deniliyor. Ne yapılacaktı, İstanbul'a İngilizler girecekti. Belki Ruslar da girecekti ama ben İngilizlerin İstanbul'u Ruslara o kadar koklatabileceklerini sanmıyorum. Rusya'nın kalabalık bir ordusu vardı ama donanma falan öyle bir şey söz konusu değil. Donanmaları vardı ama İngilizlerinki gibi değildi.

Anadolu açısından durum çok değişikti. Muhtemelen geçen zaman içerisinde bazı direnişler olur, bazı uzlaşmalara gidilir ve bazı yerler alınırdı ama bu Karadeniz kıyılarında olmazdı. Bir yerde orta anadolu, Karadeniz'in bir kısmı zamanla Türklerin eline geçse bile bir kısım geçmeyecekti. İkincisi, ben Ege bölgesiz, İstanbulsuz Bursasız bir Türkiye düşeniyorum.

"LOZAN'DA ADALARI VERDİĞİMİZ YALAN"

 İlber Ortaylı: Adaları Lozan'da vermişiz... Bu yanlış. Adaları vermiş değiliz, adalar elden gitmiş zaten

Atatürk'ü farklı kılan özelliği neydi?

Celal Şengör: Bugünkü üzüntü Atatürk'ün bedenini kaybetmenin verdiği üzüntü değil. O üzüntü Atatürk'ün gösterdiği hedefleri kaybetmenin üzüntüsü. 

Benim ve İlber'in dostu olduğu kişiler Profesör Doğan Kuban gibi kişilere bu durum daha ağır geliyor. Ben mesela İhsan Ketin Hoca'dan olsun, Ekrem Akurgal'dan, Sedat Alp'ten olsun o dönemin hikayesini dinledim. Bu üç kişi, Atatürk'ün bursla Almanya'ya gönderdiği kişiler. Bu kişiler diyorlar ki, biz bütün dünyanın saygı gösterdiği bir devlettik. Biz Almanya'ya gittiğimiz zaman Almanlara tepeden bakıyorduk. Paramız Alman parasından kıymetliydi. Alman öğrenciler onlarla arkadaş olalım diye bize yemek ısmarlıyorlardı. 

Celal Şengör: Bugün siz gerektiği gibi bir eğitim veremiyorsunuz. Bu eğitim gerçekle alakası olmayan özlemlerle bizzat devleti elinde tutanlar tarafından baltalanıyor. İnanın bugün liselerimizde coğrafya öğretmetilmekten vazgeçildi. Köy enstitülerin yok olması köylerin yok olmasını getirmiştir. Hiçbir toplumda yüzde 8 köylü, sağlıklı bir gelişme değildir. 

Celal Şengör: Köy enstitülerinin yok olması, arkasından köylerin yok olmasını getirmiştir

İlber Ortaylı: Hiçbir toplumda yüzde 8 köylü sağlıklı bir gelişme değildir.

Kaynak: Haber Global TV