PM10 tehlikesi, İstanbul kirlilik soluyor!

İstanbul'da artan nüfus, yapılaşma ve araç yoğunluğuna bağlı hava kirliliği sorunu gündeme gelmeye devam ediyor. Megakentte 2022 yılındaki Partikül Madde10 (PM10) hava kirliliği verilerini gösteren araştırma sonuçlarına da durumun vehametini ortaya koyarken, İstanbul'da yaşayan milyonlarca kişinin 2022 yılı boyunca  Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği eşik değerin  üzerinde PM10 soluduğu anlaşıldı. 

EŞİK DEĞERLER SÜREKLİ AŞILDI

İstanbul genelinde 1 Ocak 2022 ve 31 Aralık 2022 tarihleri arasında, Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı’nın kamuoyuna açık verilerinden yararlanılarak hazırlanan araştırmada, 2022 yılı boyunca PM10 düzeyinin tüm ilçelerde Dünya Sağlık Örgütü'nün izin verdiği eşik değerin üzerinde olduğu saptandı. 

SULTANGAZİ İLK SIRADA 

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim Araştırma Hastanesi'nden Şule Kızıltaş, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalından Sabri Serhan Olcay, Süleyman Demirel Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Hastanesinden Merve Erçelik ile Acıbadem Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalından Nilüfer Aykaç tarafından yayınlanan "2002 İstanbul'un Kirli Havası" başlıklı raporda halk sağlığının tehlike altında olduğunu gösteren veriler dikkat çekerken, 2022'de İstanbul'da PM10 düzeyi yıllık en yüksek yer 93.52 mikrogram/metreküp ortalama ile Sultangazi ilçesi olarak saptandı. 

ESENYURT 2. SIRADA

Megakent genelinde geçtiğimiz yıl PM10 kirliliği açısından en kötü durumdaki yerler sıralamasında 59.1 mikrogram/metreküp ortalama ile Esenyurt ikinci sırada yer aldı. PM10 kirlilik değeri yüksek saptanan diğer semt ve ilçeler ise Kağıthane 57.9 mikrogram/metreküp, Mecidiyeköy 54.9 mikrogram/metreküp, Sultangazi 49.3 mikrogram/metreküp ve Yenibosna 48.1 mikrogram/metreküp olarak sıralandı. 

SADECE KANDİLLİ 

Araştırma kapsamında 2022 yılında Kandilli dışında ölçüm yapılan tüm ölçüm istasyonlarda yıllık ortalama PM10 düzeyi DSÖ rehber değeri olan 15 mikrogram/metreküp değerin üzerinde bulunduğuna dikkat çekildi. Hava kalitesi ölçüm istasyonlarına göre yıllık ortalama PM10 düzeyi en düşük saptanan istasyon ise 11.7 mikrogram/metreküp ile Kandilli oldu. Araştırmaya imza atan uzmanlar ise "İstanbul’da hava kirliliği halen önemini korumaktadır. İstanbul’daki ölçüm yapılan istasyonlardan yüzde 97’sinde PM10 değerleri DSÖ referans değerlerine göre sınır değerlerinin üzerinde" uyarısında bulundular.

7 MİLYON ERKEN ÖLÜM

Yıllardır felaketin kapıda olduğuna dair uyarılarda bulunduklarının altını çizen Uluslararası Hava Kirliliğini Önleme ve Çevre Koruma Birliği (IUAPPA) Başkanı Prof. Dr. Selahattin İncecik ise hiç vakit kaybetmeksizin karbondioksit emisyonlarının azaltması gerektiğine dikkat çekerken,  
"DSÖ'ye göre hava kirliliği her yıl 7 milyon erken ölüme neden oluyor.  İstanbul'da maalesef hava kirliliği sorunları olan şehirlerden biri. Kentte 1990'lı yıllara kadar hava kirliliğinin temel sebebi konutların ısıtılmasından kaynaklanıyordu. Doğal gazın kömürün yerini almasıyla kükürt dioksit önemli miktarda ortadan kalktı. Ancak 1990'lı yıllardan itibaren İstanbul da trafikten kaynaklanan hava kirliliği ön plana çıktı" uyarılarını sıraladı.

PM KİRLİLİĞİNDE ETKİSİ ÇOK BÜYÜK

PM10 seviyeleri AB standartlarının üzerinde olduğunu da belirten Prof. Dr. İncecik, "İstanbul'da yaklaşık 4,5 milyon araç bulunuyor. İstanbul'daki araçların yaklaşık yüzde 40'ı dizel ve bu yüksek bir rakam. Avrupa Birliği ülkelerinde bu rakam yüzde 24. Dizel araçların partikül kirliliği üzerinde etkisi çok fazla" ifadelerini kullandı.

Asbest riskli okul uyarısı, "2010 öncesi yapılanlar incelensin"Yaşam

 2021'DE 4 BİN 848 ÖLÜM 

Öte yandan 2021 yılına ait Temiz Hakkı Platformu (THHP) tarafından açıklanan hava kirlilği raporundan ise İstanbul’da 4 bin 848, Ankara’da 2 bin 853, Türkiye genelinde ise en az 42 bin kişinin hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdiği iddia edilmişti. 

mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel