Pandemiden endemiye geçiş! Virüs hayatımızda hep mi olacak?

Salgından tek kurtuluş yolu aşı olsa da her geçen gün mutasyonların ortaya çıkması korkutucu bir hal alıyor. Salgının hayatımızda uzun yıllar kalıcı olma ihtimali de bulunuyor. Yani belirli sürelerde periyodik olarak aşılanmamız ya da tıpkı grip gibi bazı mevsimlerde Covid'e yakalanmamız ihtimaller dahilinde. Bu duruma endemi deniyor. 

Hal böyle olunca 'Ne zaman bitecek bu salgın?' sorusu yerine, 'Salgının olduğu bir dünyada yaşamayı mı öğrenmeliyiz?' sorusu akıllara geliyor. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık ve Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Tekin, haberglobal.com.tr okurları için yanıtlıyor. 

COVID-19 HAYATIMIZDA KALMAYA DEVAM EDER Mİ?

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık önce kavramları açıyor: 

Pandemi: Kıtalararası yayılan bir enfeksiyon.

Endemi: Enfeksiyonun küçük çaplı da olsa zaman zaman kendini göstermesi.

“İHTİMAL TABİİ Kİ VAR”

Prof. Dr. İsmail Balık’a göre endemi ihtimali her zaman var. Balık, Covid-19’un da Sars ve Mers’teki gibi mutasyona uğrayarak kendini yok etmesinin ümit edildiğini aktarıyor. Böyle bir ihtimalin artık olmadığını söyleyen Balık, “Dünya yüzeyinde toplum bağışıklığı yüzde 70’i geçince pandemi olmaktan çıkacak” diyor.

“VİRÜSÜN YAŞAM SÜRESİ UZUYOR”

Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Tekin, yeterli önlemlerin alınmaması, aşılanma miktarının düşük seyretmesi ve yeni varyantlarla virüsün hayatta kalma süresinin uzadığını ifade ediyor. Tüm bu bileşenlerin bulaşı artırdığını aktaran Tekin, “Endemide süre uzadığı için virüsle savaşabilmek daha güç” diyor.

Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Tekin

“SAĞLIK HİZMETLERİ DE SIKINTIYA DÜŞEBİLİR”

Endemi halinde virüsün hayatımızda olmaya devam edeceğini söyleyen Prof. Dr. Tekin, “Virüsü aşılamayla kıramazsak böyle sorunlarla karşılaşırız” diyor. Şu anki sürece bakarsak virüsün uzun süreler hayatımızda kalacağını belirten Prof. Dr. Recep Tekin, “Salgının bitişi için tarih vermek artık çok güç” diyor.

“SÜREGELEN HALE GELECEK”

Endemi halinde küçük çaplı bölgesel bazda artışlar olabileceğini ifade eden Prof. Dr. İsmail Balık, varyantların da bunda etkisinin olabileceğini söylüyor. Ancak belirli oranda aşı ve doğal yollardan bağışıklık sağlanmasının avantaj olacağının altını çizen Balık, “Büyük çaplı binlerce vakanın görüldüğü bir durumdan ziyade, enfeksiyonu geçirmemiş ya da henüz aşısını olmamış kişiler üzerinde etkili olacak” değerlendirmesinde bulunuyor.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık

AŞILARIN ENDEMİDEKİ ROLÜ NE OLUR?

Bu noktada mRNA aşılarının bir nebze daha avantajlı olduğunu ifade eden Prof. Dr. İsmail Balık, inaktif aşıların varyantlara karşı daha uzun sürede adapte olabildiğini söylüyor. Prof. Dr. Uğur Şahin’in aşılarının en fazla 6 hafta içerisinde mutasyona uyum sağlayabileceğine dair açıklamaları anımsatan Balık, “Endeminin tekrar pandemi veya epidemi haline gelmesi böylece engellenebilir” açıklamasında bulunuyor.

İLGİLİ HABER

Tek doz düştü, çift doz arttı!

“HER YIL AŞILAMAYA DEVAM”

Salgının endemi haline gelmesinin virüsün etkisinin azalacağı anlamına gelmediğini söyleyen Balık, toplumsal bağışıklığın artmasının burada önemli olduğunu vurguluyor. Bu sebeple aşılama konusunun altını çizen Prof. Dr. Balık, “Her yıl düzenli olarak aşılanmamız gerekecek” değerlendirmesinde bulunuyor.

“GENEL KISITLAMALAR YERİNE BİREYSEL ÖNLEMLER” 

Olması durumunda endemi sürecinde toplumun büyük bir kısmının aşılanmış olduğu ya da doğal yollardan bağışık hale geldiği için genel kısıtlamalara gerek olmayacağını söyleyen Balık, “Artış olduğu zamanlarda ‘Kalabalık ve kapalı ortama girerken maske kullanın’ diyeceğiz. Enfeksiyonu geçiren kişileri karantinaya almak yerine onlara ‘Maske takın’ diyeceğiz” ifadelerini kullanıyor.  

merthan.sumbelli@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel