'Osman Bey' tartışması bitmiyor, Adının gizemini sikke çözecek!
Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’in adının gerçekte “Atman” veya “Ataman Bey” olduğuna yönelik tartışma devam ediyor. Orhan Bey adına basılan ve üzerinde 'Sultan Orhan bin Osman' yazan tarihi sikkenin görseli ortaya çıksa da bu kez de sikkenin gerçekte olup olmadığı polemik konusu oldu.
Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’in adının gerçekte “Atman” veya “Ataman Bey” olduğuna yönelik tartışmada ikinci perde yaşanıyor. Geçtiğimiz gün www.haberglobal.com.tr'de yayınladığımız haberin ardından Aktüel Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Hakan Kekeç bu kez de sosyal medya hesabından tartışmayı sonlandıracak tarihi sikkenin görselini paylaştı. Daha önce İznik'te 1334 yılında yapılan 'Orhan Gazi İmareti Kitabesi'ni sosyal medya hesabından paylaşan Kekeç, kitabede 'Sultan Orhan bin Osman' yazdığını gündeme taşımış ancak Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Yunan Dili Edebiyatı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Kayapınar ise, kitabenin onarımdan geçmiş olabileceğini belirterek, "Osman Bey adına basılan parayı görmemiz lazım. Kitabeler yıllar içerisinde onarım ve bakımdan geçiyor. Atman yazısı Osman olarak değiştirilmiş olabilir" görüşünü dile getirmişti.
Kayapınar'ın sözlerinden sonra Aktüel Tarih Dergisi Genel Yayın Kekeç, sosyal medya hesabından Orhan Bey adına basılan ve üzerinde 'Sultan Orhan bin Osman' yazan tarihi sikkenin görselini paylaşarak, "Haberde Levent Kayapınar hocamız 'kitabenin değişmiş olabileceğini' söyleyip, sikke görmek gerektiğini söylemiş ve Ataman isminde ısrar etmiş. 'Sultan Orhan bin Osman' yazan sikkeyi o gün paylaşmamıştım. Arz ederim" ifadelerini kullandı.
ARAPÇA DİL FARKI
Osman Bey'in adına ilişkin başlayan tartışmanın ardından sorularımızı yanıtlayan Aktüel Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Hakan Kekeç, "Bu tartışmaların geçmişi 100 yıl önceye kadar uzanıyor. Osman Bey'in adı Bizans kaynaklarında 'Usman yerine Uthman ' diye geçiyor. Ancak unutulan bazı detaylar var. Osman adını Arapça 'ayn' harfi yazılır ve Usman, Ustman şeklinde telaffuz edilir. Osman 'ayn' ile Ataman 'elif' ile yazılır. Kitabelerde elif yerine ayn görüyoruz" dedi.
PAHİMERES'İN HATASI
'Atman' tezine dayanak olarak sunulan Bizans kaynaklarında yazım hataları olduğuna da dikkat çeken Kekeç, "Bizanslı tarihçiler, o dönem duyduklarını kayda geçiyordu. Bizans kaynaklarında birçok Türkmen Beyi'nin adı yanlış kayda geçmiştir. Tarihçi Pahimeres, Menteşe Bey için Mantachias diyor. Aydınoğlu Umur Bey için Amourios adını yazıyor. Bizanslı tarihçi Pahimeres'in yazım hatası söz konusu. Osman isminin de, Uthman veya Atmans diye kayda geçtiği anlaşılıyor." diye konuştu.
ŞEYH OSMAN'DAN ETKİLENDİ
Osman Bey'in kardeşlerinin adının Gündüz Bey, diğer kardeşinin ise Saru Yatu Bey olduğunu dile getiren Kekeç, Osman Bey'in adının Arapça olmasına ilişkin ayrıca şu bilgileri de paylaştı: "Osman Bey'in babasının adı ise Ertuğrul Gazi. Kayı Boyu, Anadolu'nun batı ucuna doğru gelince farklı bir sosyoloji ile karşılaşıyor. Osman Bey 1258'de dünyaya geliyor. Batı uçtaki dervişlerden biri Baba İlyas'ın halifesi Şeyh Osman isimli kişi. Ertuğrul Gazi büyük ihtimalle Şeyh Osman'dan etkilenerek küçük oğluna bu ismi veriyor. Ayrıca kitabe değişmişse bütün tarihi başta yazmamız gerek. Kaldı ki Orhan Gazi adına bastırılan ve 'Sultan Orhan bin Osman' yazılı sikke de ortada."
PARAYI GÖREN VAR MI?
Osman Beyin adını gerçekte Atman olduğunu gündem getiren isimlerden Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Yunan Dili Edebiyatı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Kayapınar ise nümizmatik para ve Osmanlıca kayıtlı arşiv belgesini inceleyen birinin henüz ortaya çıkmadığını belirterek, "Sikkeyi veya Osman Bey adına basılmış bir parayı görüp, inceleme fırsatı olan biri var mı? Ortada bir fotoğraf var ancak sikkeyi cisim olarak inceleyen biri olmadığını biliyorum. Ortada bir fotoğraf olduğu iddia ediliyor ancak fotoğraftaki sikkeyi iddia sahipleri inceleyip, dokundu mu, gerçekten merak ediyorum" dedi.
İSPATLANIRSA TARTIŞMA BİTER
Prof.Dr.Kayapınar ayrıca söz konusu sikke görselinin dışında cisim olarak bir basılı para ortaya çıkarsa Atman Bey tezinin çürüyeceğini de dile getirirken, "Para ortaya çıkar ve gerçekten karbon testleri ile hangi döneme ait olduğu ispatlanırsa tartışma biter ve Osman adının 'Ayn' harfi ile yazıldığı doğrulanmış olur. Ancak şu aşamada kesin olarak 'Osman' diyemeyiz" ifadelerini kullandı.
Kaynak: Web Özel