Nöbet sistemindeki sorun ne?

Nöbet sistemindeki sorun ne?

Doktorların nöbet mesaileri yaşanan trafik kazaları ile birlikte gündeme geliyor. 25 yaşındaki asistan doktor Rümeysa Berrin Şen, nöbet sonrası duran kamyona çarparak hayatını kaybetti, Bolu'da bir doktorun aracı takla attı, yaralıya ilk müdahaleyi yine kendisi yaptı. Nöbet sistemindeki sorun ne?

Pandemi boyunca canını dişine takarak mücadele eden sağlık çalışanları uzun çalışma saatleri ile karşı karşıya. Hekimler sık sık yaşadıkları sorunları sosyal medya aracılığı ile dile getiriyor. Sağlık çalışanlarının uzun mesai saatleri, Ankara Şehir Hastanesi’nde asistan doktorluk yapan ve trafik kazası sonucu hayatını kaybeden Rümeysa Berin Şen’le tekrar gündeme geldi. Sağlık çalışanları Şen’in uzun mesai saati sonucu işten çıkarken dikkat dağınıklığı ötürü duran haldeki kamyona çarptığını söylüyor.

Ankara Şehir Hastanesi Başhekimliği ise hayatını kaybeden genç doktorun Cuma gecesi normal nöbetini tuttuğunu, cumartesi sabahı nöbet bitiminde evine giderken acı olayın meydana geldiğini belirtti. Başhekimlik yazılı açıklamasında, '36 saat nöbet nedeniyle olayın gerçekleştiğine ilişkin iddiaların' üzüntüleri artırdığını belirtti.

Nöbet sistemindeki sorun ne? - Resim : 1
Asistan doktor Rümeysa Berin Şen nöbet sonrası duran kamyona çarparak hayatını kaybetti. Fotoğraf: DHA

Türkiye’de kamu ve üniversite hastanelerinde hekimlik yapan doktorların çalışma saatleri oldukça uzun. Mevzuata göre 24 saat nöbet tutan bir asistan veya uzman hekim ertesi gün çalıştırılamıyor. Fakat ilgili yönetmeliğin alt bendinde ise sağlık kurumunun ihtiyacı durumunda 24 saatin ardından 12 saat daha nöbet yazılabileceği belirtiliyor.

'KIDEM HİYERARŞİSİ'

Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi üyesi Asistan Dr. Meltem Günbeği, servislerde ve polikliniklerde hem asistan azlığı hem de kıdem hiyerarşisinin işletilmesinin asistanların iş yükünü artırdığını söylüyor.

Günbeği, "24 saatlik nöbetten sonra sabah eve gitmemiz gerekirken, gündüz poliklinikte, servislerde, ameliyathanelerde çalışmaya devam ettiriliyoruz" diyor. Günbeği bu ağır çalışma temposu yüzünden istifaların yaşandığını belirtirken, genç hekimlerin yurt dışında doktorluk yapmak için yabancı dil kurslarına yazıldığını aktarıyor.

Nöbet sistemindeki sorun ne? - Resim : 4

Geçen ay nöbet mesaisinden çıkan Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görevli dahiliye uzmanı Dr. Recep Aktaş'ın kullandığı 14 ABE 810 plakalı otomobil, bariyerlere çarparak refüje devrildi. Kazayı yara almadan atlatan Aktaş, sağlık ekipleri gelinceye kadar araçtaki yaralı yakını Murat Aktaş'a ilk müdahaleyi kendisi yaptı. Fotoğraf: AA

Dr. Günbeği’ye göre; asistan doktorlar, '4 yıl dayanırım', 'Geleceğim için sabretmeliyim', 'Sesimi çıkarırsam geleceğim yanar' gibi endişelerle uzun çalışma saatlerinde itiraz etmiyor.

Asistan hekimlerin günaşırı nöbetten sonra sabahına izne çıkmaları insiyatifinin genelde hocalarda olduğunu vurgulayan Günbeği, "Asistan hekim sesini çıkardığı anda çok ciddi mobbingle karşı karşıya kalıyor. Uzmanlık eğitimi yeterliliği verilmiyor. Uzmanlık yeterliliğini verecek hoca yine aynı bölümde çalıştığı hoca olduğu için orada bir ses çıkardığı anda yetersizlik vermekle, ceza nöbeti ile korkutuluyor, ya da iş öğretilmiyor" iddiasında bulunuyor. 

'KISA VADEDE DİKKAT DAĞINIKLIĞI, ORTA VADEDE HAFIZA...'

Türk Nöroloji Derneği Uyku Tıbbı Çalışma Grubu moderatörü Doç. Dr. Gülçin Benbir Şenel, uyku sırasında beynin dış ortamla ilişkisini kesip tüm vücudu tamir etmeye yöneldiğini belirtti. Şenel, sağlıklı bir uyku olmadığı zaman kısa vadede dikkatin ve algının bozulması, orta vadede hafızanın etkilenmesi, uzun vadede ise demans hastalığı gibi ciddi nörolojik süreçlere yol açtığını söyledi.

Psikolojik yenilenme için uykunun önemine dikkat çeken Şenel, uyku bozulduğu zaman iş stresinin arttığını ve iş verimliliğinde düşüklük ortaya çıktığını dile getirdi. 

"REAKSİYON HIZI DÜŞÜYOR"

Şenel, şöyle devam etti: 

Yapılan deneylerde bir gecelik uykusuzluğun dahi algıyı, dikkati ve reaksiyonlardaki hızı nasıl yavaşladığını ortaya koyuyor. Deneyde bir gün uykusuz bırakılan denek grubunda ses duyar duymaz düğmeye basması isteniyor. Deneklerin o düğmeye basma hızlarının ciddi oranda yavaşladığı görülüyor. Genç asistan hekimimizde o kadar saat nöbetten sonra kamyoneti fark etmemiş, ya da fark ettikten sonra frene basmakta geç kalmış olabilir.

 "1 SAATLİK UYKU İÇİN NELER VERMEZDİK"

Bazı hekimler, asistan dönemlerinde kaldıkları uzun nöbetlerde yaşadıklarını sosyal medyadan dile getirdi.

  • Doç. Dr. Özlem Bozkaya: "36 saatlik nöbet çıkışını biz iyi biliriz. Bitti diye sevinirsin, eve varmaya sabırsızlanırsın. Önce yemek mi yesem, banyo mu etsem yoksa uyusam mı dersin. Son verdiğin hasta order'ına takılırsın, yediğin bir azarı hazmetmeye çalışırsın."

  • Bir başka doktor ise, "36 saat uyumadan çok nöbet tuttum, insanlık değil bu. Otoparkta yarım saat arabamı aradığımı bilirim, kaç kez kılpayı kazadan kurtuldum. Ameliyatın ortasında gözü kapanan, ayakta uyuyan cerrah gördüm. Yasal bir düzenleme şart artık."

Kocaeli Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümünden Doçent Doktor Aziz Çelik, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda hekimlerin 36 saat çalışmasının Anayasa'nın 49. maddesiyle güvence altına alınan 'dinlenme hakkı'nın ihlali olduğunu söyledi.

Nöbet sistemindeki sorun ne? - Resim : 5

Kaynak: Web Özel