Meclis'te kadın temsiliyeti hayallerin gerisinde... | Sayıları arttı ama...

2023 Seçimleri Seçim Sonuçları 2023
Meclis'te kadın temsiliyeti hayallerin gerisinde... | Sayıları arttı ama...
Yeni dönemde kadınların Meclis'teki temsiliyet oranı yüzde 20'nin altında kaldı. Fotoğraf: AA

Sandıkların açılıp, sonuçların ortaya çıkmasıyla Meclis'e girecek kadın vekil oranı da netleşti. Resmi olmayan sonuçlara göre yeni dönemde 114 kadın Meclis'te vekil olarak yer alacak olsa da TBMM'de temsil edilecek kadın vekil oranı yüzde 20'nin altında kalmış durumda.

Seçim sonuçlarının netlik kazanmasıyla Meclis'e girecek kadın vekil oranı da ortaya çıktı. Kadın vekillerin temsil oranı yüzde 20'nin altında kalırken, kesin olmayan sonuçlara göre toplam 600 milletvekilinden oluşacak Meclis'te 114 kadın temsilcinin yer alması netleşmiş oldu.

Öte yandan, Cumhurbaşkanı ve 28’inci Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde resmi olmayan sonuçlara göre, Nevşehir ve Giresun‘da da ilk kez kadın milletvekili seçildi. Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkan Yardımcısı Filiz Kılıç, Nevşehir’de oyların yüzde 20,5’ini alarak kentin ilk kadın milletvekili oldu. Cumhuriyet Halk Partisi‘nden (CHP) Gİresun'da ilk sırada aday gösterilen Elvan Işık Gezmiş, yüzde 20 oy alarak milletvekili seçildi.

Meclis'te kadın temsiliyeti hayallerin gerisinde... | Sayıları arttı ama... - Resim : 1
Filiz Kılıç, kesin olmayan sonuçlara göre Nevşehir'in ilk kadın milletvekili oldu. Fotoğraf: MHP 

MHP’nin merhum lideri Alparslan Türkeş’in kızı Ayyüce Türkeş Taş da Adana'da İYİ Parti'nin milletvekili olarak Meclis’e girerken, CHP’nin İzmir 2. Bölge 8. sıra adaylarından Hacer Foggo ise Meclis’e giremedi. Meclis’e giremeyen tanınmış isimlerden biri de İYİ Parti Ankara 2. Bölge 4. sıra adayı olarak listeye konulan Milli Tekvandocu İrem Yaman oldu. Aydın'da AK Parti adayı olarak listede yer alan eski Türkiye Güzeli Seda Sarıbaş ile MHP'nin Muğla'da aday listesine koyduğu isimlerden oyuncu Özlem Balcı da seçilemeyen ünlü kadınlar olarak dikkat çekti. Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) iddialı adaylarından Sera Kadıgil de İstanbul 1. Bölge'den seçilerek, yeni dönemde meclise gidecek kadın siyasetçiler arasında yerini aldı. 

Meclis'te kadın temsiliyeti hayallerin gerisinde... | Sayıları arttı ama... - Resim : 2
Dünya Şampiyonu Milli Tekvandocu İrem Yaman, İYİ Parti'den aday olduğu seçimlerde Meclis'e giremedi. Fotoğraf: AA

Cumhuriyet tarihi boyunca kadın milletvekili çıkaramayan Adıyaman'da tablo yine değişmedi. Adıyaman'da 5 erkek milletvekili Meclis'e seçilmeye hak kazandı. Benzer şekilde Artvin'den bu dönem de hiçbir kadın vekil Meclis'te yer almayacak. Kadın vekillerin yıllardır seçilemediği  Bayburt, Burdur, Erzincan, Gümüşhane, Yozgat, Niğde'de de tablo aynı kaldı.  

Seçim listelerinde AK Parti 4, CHP 11, İYİ Parti 6 kadını illerin birinci sırasından aday gösterirken, Yeşil Sol Parti listelerinde 30, TİP listelerinde ise 28 kadın adaya birinci sırada yer verdi. AK Parti listelerinde 113 kadın, MHP listelerinde 76 kadın listelerde yer bulurken, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’nin de dahil olduğu CHP listesinde 153 kadın aday yer almıştı. Ayrı listeyle giren İYİ Parti’nin adaylarının 145’i kadınlardan oluşurken, seçime ilk kez giren Yeşil Sol Parti'nin ülke genelindeki 490 adayının 193’ünü kadınlar oluşturdu.

Ayrıca Emek ve Özgürlük İttifakı mensubu olan ancak bazı illerde seçimlere kendi listesiyle giren TİP de 398 aday içerisinde 161 kadını vekil adayı gösteren parti olarak dikkatleri üzerine çekti. 2018 yılında yapılan genel seçimlerde TBMM’de bulunan 577 vekil koltuğunun 100 tanesinde kadın temsiliyeti bulunurken, yeni Meclis'te bu sayı yaklaşık 115 olacak.

Meclis'te kadın temsiliyeti hayallerin gerisinde... | Sayıları arttı ama... - Resim : 3
Elvan Işık Gezmiş, CHP'den Giresun milletvekili olarak Meclis'e girdi. Fotoğraf: Twitter.

Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşayan kadınlar pek çok ‘gelişmiş ülkeye’ kıyasla seçme ve seçilme hakkını çok erken dönemde elde etti. Türkiye Cumhuriyeti'nde kadınlar seçme ve seçilme hakkını 1934'te kazandı ancak ondan öncesinde 5 Ekim 1930’da Artvin Yusufeli Kılıçkaya Belediye Başkanı Sadiye Hanım, Türkiye’nin ilk kadın belediye başkanı olmuştu.

1934'te yapılan Anayasal düzenleme ile kadınlar 22 yaşında seçme, 30 yaşında ise seçilme hakkına sahip oldu. Türk kadını 5 Aralık 1934’te kazandığı bu hakla beraber 1935 yılında 18 milletvekiliyle Meclis'te temsil edildi. TBMM’nin 5. dönem seçimlerinde ilk kez seçilebilen kadınların meclise oranı yüzde 4.5 iken, mevcut durumda bu oran 19'a yükselmiş durumda.

Kaynak: Haber Global TV

Meclis TBMM kadın