'İstanbul Boğazı'nı kim kurtaracak?'

İstanbul Boğazı, kelimenin tam anlamıyla can çekişiyor. Yapılan onca uyarıya rağmen Boğaz’ın incisi sayılan kıyılarda plastik kirliliğin yanı denizanası istilasının başlaması endişe yarattı. Kuruçeşme sahilinden Tarabya'ya uzanan kıyı bandındaki görüntüleri bizzat yerinde tespit ederken, uzmanlar ise plankton saysındaki artış ve deniz canlı yaşamındaki azalmanın denizanası patlamasına yol açtığını belirtti. Beşiktaş, Ortaköy, Kuruçeşme, Arnavutköy, Bebek, Aşiyan, İstinye hattında oluşan kirliliğin önlenmesi için çevreyi kirletenlere ağır yaptırımlar uygulanması gerektiği vurgulanırken, olumsuz gidişatın eko-sistemdeki bozulmadan kaynaklandığı ve bu durumun müsilaja yol açabileceği gündeme getirildi. 

PLASTİK ATIK SORUNU 

İstanbul Boğazı'nın yüzeyinde zaman zaman yağ tabakasına benzer görüntüler de oluşurken, plastik atıklar da hız kesmeden adeta denize boca ediliyor. Özellikle Rumeli Hisarı'ndan Beşiktaş'a uzanan kıyı şeridinde pet şişe, plastik bardak, yiyecek kutuları, ambalajlar görülürken kirliliğin en yoğun olduğu bölge ise Aşiyan-Kuruçeşme arasındaki kıyı bandında ortaya çıkıyor.

AZOT VE FOSFOR YÜKÜ 

Son günlerde kıyı bandındaki denizanası istilası ise hem çevrecileri hem uzmanları endişelendirirken, Boğaz’ın müdavimi sayılan olta balıkçıları da manzaradan şikayetçi. Haberglobal'e konuşan Bandırma 17 Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, denizanası patlamasındaki nedenlere ilişkin, "Denizanaları bir yerde çoğalıyorsa, bunun iki nedeni vardır. Birincisi ortam kirlenmiş, azot, fosfor oranı yükselmiştir. Bu durumda plankton artar ve planktonla beslenen denizanaları da hızla ürer. Diğer sebep ise denizanası popülasyonunu kontrol eden, deniz canlılarının azalmasıdır. Denizanaları ile beslenen canlıların azalması en büyük büyük sorundur" dedi.

22 MADDE UYGULANMALI

Küresel iklim değişikliğinin etkilerine yönelik de uyarılarda bulunan Prof. Dr. Sarı, "Deniz suyu sıcaklıklarının yükselmesi denizanası organizmalarına fırsat sağlarken, çoğalmalarının önünü açıyor. Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı için anlık çözümler değil, 2021'deki müsilaj felaketinden sonra harika bir şekilde hazırlanan 22 maddelik eylem planının eksiksiz uygulanması gerekir. Ayrıca eko-sistemi koruma amaçlı denizcilik faaliyetlerine geçmemiz, böylelikle azalan türlerin çoğalmasını sağlamak" diye konuştu. 

BESİN ZİNCİRİ BOZULDU

Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici de İstanbul Boğazı'ndaki denizanası işgalinin yakın gelecek daha büyük çevre sorunlarına yol açacağının altını çizerek, şunları söyledi:

"Plastik kirliliği maalesef bilinçsiz insan davranışlarından kaynaklanıyor. Denizde öbekleşen plastik çöp yığınlarının zamanla parçalanarak 5 mm'den daha küçük olan mikro plastiklere dönüşüyor. Denizlerdeki kirlilik, suda yaşayan canlılar ve balıklar ile insanlara bulaşıyor. Denizanası patlaması ise sudaki ekolojik döngünün bozulmayla alakalı. Kıyılar son yıllarda deniz analarının istilası altında. Besin zincirine ortak balık türleri yok olunca deniz anaları ortama hakim olmaya başlar."

MÜSİLAJ İÇİN UYGUN ORTAM

"Özellikle planktonla beslenen üst popülasyonun yok olmaya başlamasının vahim tabloyu ortaya çıkardığını sözlerine ekleyen Kesici, İstanbul Boğazı kıyılarının bazı noktalarında öbekleşen  müsilaj görüntüleri oluştuğunun altını çizerek, "Azot ve fosfor yoğun olunca müsilaj için de uygun ortam gelişiyor. Kıyı dolguları, mendirek, dalgakıran, yat limanları gibi eklemlenmiş yapılar planktonların büyümesi için ideal ortamı hazırlıyor" ifadelerini kullandı. 

mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel