Göçük, gaz sıkışması, patlama... Maden dosyası

Geçtiğimiz günlerde Siirt'te bakır madeninde meydana gelen göçükte 3 kişi hayatını kaybetmişti. Yaşanan acı olayın ardından gözler, madenlerde alınan güvenlik önlemlerine çevrildi. Uzmanlar, yeraltı ve yerüstü madenlerinde güvenli üretim için bilim ve teknolojinin daha yaygın ve gelişmiş şekilde kullanılması gerektiğini söylüyor. Göçük, gaz patlaması, kavlak düşmesi ve tecrübesiz işçi çalıştırma gibi nedenlerin yeraltı madenlerinde karşılaşılabilecek tehlikeler arasında olduğunu belirten Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı İş Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, yeraltı madenlerinde dikkatli kontrol yapılması gerektiğini hatırlattı. 

KAVLAK DÜŞMESİ, SIKIŞMA, ZEHİRLENME

Bingöl, yeraltı madenlerinde iş güvenliği açısından karşılaşılabilecek önemli tehlike ve riskleri ise şöyle ifade etti:

“Yeraltında açılan galeri veya tünellerde göçük, gaz patlaması, kavlak düşmesi, makine ekipman kaynaklı kazalar, gaz zehirlenmeleri, dönen aksama sıkışma, patlama, elektrik çarpması, tecrübesiz işçi çalıştırma gibi nedenler sayılabilir.”

AÇILAN BOŞLUKLARDAN YERYÜZÜNE...

Yeraltında madene ulaşmak ve delme, patlatma, kazma, yükleme ve nakliye ile yeryüzüne çıkarma amacıyla, yeraltında galeri, tünel, kuyu, desandere (eğimli galeri-tünel) gibi boşluklar açıldığını kaydeden Bingöl, “İşte açılan bu boşluklardan insan, malzeme, hava girişi olur ve aynı zamanda da bu galerilerden maden yeryüzüne çıkarılır. Yeraltında açılan bu galeri ve tüneller kaya içerisinde açılır. Kaya biriminin jeolojik, hidrojeolojik olarak kaya mekaniği testleri yapılarak kaya sağlamlığı ortaya çıkarılır" dedi. 

TAHKİMAT UYARISI 

Doru tahkimat sistemine de dikkat çeken Bingöl ayrıca, "Bu çıkan bilimsel rapora istinaden de galeri ve tünellerde göçük ve kavlak düşmesi olmaması için uygun tahkimat sistemi seçilir. Aynı zamanda da madenin üretildiği yerlerde de doğru tahkimat sisteminin kullanılmasına dikkat edilir. Tahkimat sistemi düzenli olarak periyodik şekilde kontrol edilir. Periyodik kavlak kontrolleri yapılır” bilgisini paylaştı. 

TEKNOLOJİ MADENLERE GİRMELİ

Özellikle üniversite ve sanayi iş birliğinin bu konularda hazırlanacak bilimsel raporlarda çok önemli olduğuna vurgu yapan Maden Yüksek Mühendisi Ertuğrul Kaya ise bunların yaygınlaşmasının bilimin ışığında güvenli şekilde madenlerde üretim yapılmasına katkı sağlayacağına değindi. 

ERKEN UYARI SİSTEMLERİ

Teknolojinin de madenlere girmesinin çok önemli olduğunu belirten Kaya, şunları söyledi: “Erken uyarı sistemleri gibi sistemler sayesinde kazaların önüne geçelim. Kısaca güvenli üretim için bilim ve teknolojiyi madenlere her geçen gün daha çok girmesi için çaba sarf etmeliyiz. Çünkü madenler hayatımızın her alanında kullanılmaktadır. Yeraltı ve yerüstü madenlerinde güvenli üretim için bilim ve teknoloji daha yaygın ve gelişmiş şekilde kullanılmadır. Madencilik gibi işlerde gelişmiş makine ve teçhizatın kullanılmasına ağırlık verilmelidir."

 sibel.gulersoyler@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel