'General kış' savaşlara nasıl etki etti? Soğuk, çamur ve kıtlık...

Ukrayna'daki savaş başlayalı 300 günden fazla oldu. Çatışmalar Ukrayna'nın güneyi ve doğusunda yoğunlaşırken savaş zorlu kış şartları altında devam ediyor. Ülkede yoğun kar yağışı başlarken hava eksi 20 dereceye kadar düştü. Rus ordusunun sistematik olarak altyapıya roket ve İHA saldırıları düzenlemesi nedeniyle ülkede en az 10 milyon kişinin ısıtma sistemi, elektriği ve suyu kesik durumda. 

Dünya geçmişten günümüze birçok kış savaşına sahne oldu. Bu savaşların en bilinenleri genellikle coğrafi şartlar ve tarihsel süreçler nedeniyle Doğu Avrupa'da gerçekleşti. 2. Dünya Savaşı sırasında Almanların Sovyetler Birliği topraklarını işgal etmek için başlattığı Barbarossa Harekatı sırasında gerçekleşen çarpışmalar kış savaşlarının en ünlüleri arasında.

ALMANLARI SOĞUK DURDURDU 

Adolf Hitler 1941 yılının haziran ayında başlayan harekatın 10 hafta içinde tamamlanmasını öngörüyordu. Ancak harekat umulduğu gibi gitmedi. İstenilen sürede tamamlanamayan operasyon, kışın bastırması ile durma noktasına geldi. Kışa hazırlıksız olan Alman ordusunun ilerleyişi Moskova ve Volga nehri önlerinde dururdu. Sert Sovyet direnişinin yanında 1941 sonu ve 1942 başı hüküm süren ağır kış şartları Alman ordusunun felaketi oldu. Birçok asker donarak hayatını kaybederken, yeterli miktarda yardım da Alman hatlarına ulaşamadı. Zıhlı araçlar çamura saplandı, tankların yakıt depoları dondu. 

Moskova önlerinde süren çatışmaları kazanan Sovyet ordusu direnişini Stalingrad'da da sürdürdü. Günümüzde ismi Volgograd olan Stalingrad kentinde 1943 başı ağır kış şartları altında gerçekleşen çarpışmaları kazanan Sovyet ordusu, bu tarihten itibaren ilerleyişe başladı ve 1945'te Almanya'nın başkenti Berlin'e girene dek ilerleyişini sürdürdü. Almanların bu harekatı sonucu milyonlarca insan hayatını kaybetti. 

SOVYETLER FİNLANDİYA'YI ELE GEÇİREMEDİ 

Finlerin 'Kış Savaşı' adını verdiği ünlü savaş, kışın düzenlenen savaşların belki de en ünlülerinden biri. 1939 yılında Almanya'daki Nazi yönetimi ile saldırmazlık paktı imzalayan Sovyetler Birliği, 30 Kasım 1939'da Finlandiya'ya saldırdı. Yaklaşık 500 bine yakın asker ile bu ülkeye giren Sovyetler Birliği birkaç hafta içinde savaştan galip ayrılmayı planlıyordu. Fakat kış şartlarına hazırlıksız yakalanan Sovyet ordusu, kendilerinden sayıca az olan Finler karşısında ağır kayıplar veriyordu.

Hava sıcaklığının ortalama -43 derecede seyrettiği çatışma bölgesinde kayaklı Fin askerleri Sovyet ordusuna zor anlar yaşatıyordu. Ancak iki tarafın da kaynakları tükenmiş, Finlandiya ve Sovyetler Birliği 13 Mart 1940'da barış anlaşması imzalamıştı. Sovyetlere ağır kayıplar verdirmesine karşın Finlandiya, topraklarının yüzde 10'unu kaybetmişti. Fin tarafı 25 bin asker kaybederken Sovyetler tarafında kayıp 150 bini aşıyordu.

NAPOLYON'U DA 'GENERAL KIŞ' YENDİ 

Fransa İmparatoru Napolyon, Avrupa'da süren savaşlar sonrası kıta genelinde topladığı 680 bin kişilik ordu ile 1812 yılının haziran ayında Rusya topraklarına girdi. Rus ordusu ise Fransız ordusunun erzak temin etmesini engellemek için ekinleri yakarak geri çekildi.

7 Eylül'de Borodino'da karşılaşan iki ordunun savaşından taktiksel anlamda Fransız ordusu galip ayrılsa da Napolyon Rus ordusunu yok edemedi. Moskova'ya giren Fransız ordusu bu şehirde 1 ay kalsa da Ural Dağlarının gerisine çekilen Rus Ordusu ve Rusya İmparatoru Çar 1. Alexander teslim olmadı. Ağır geçen kış, kıtlık ve hastalıklar nedeniyle Napolyon'un ordusu Rusya'dan geri çekilmek zorunda kaldı ve sadece 100 bin asker geri dönebildi. Tarihçiler Napolyon ordusunun 'General Kış' adı verilen amansız kış şartları yüzünden yenildiğini söylüyor. 

Rusya-Ukrayna savaşında yeni perde: General Kış geldiğinde ne olacak?Dünya

MEHMETÇİK KAHRAMANCA ÇARPIŞTI

Türkiye tarihi açısından kış savaşı denilince akla Sarıkamış harekatı gelmekte. Rusya İmparatorluğu ordusunun ilerlemeye başlaması üzerinde Birinci Dünya Savaşı'nın ilk yılında Sarıkamış'a bir harekat düzenlendi. Sarıkamış Harekatı, 22 Aralık 1914'te başlayıp 15 Ocak 1915'te sona erdi. Allahuekber ve Soğanlı Dağları civarında gerçekleşen harekat sonucu Mehmetçik kahramanca çarpışırken, dondurucu soğuklar ve kanlı çatışmalar nedeniyle binlerce kahraman vatan evladı şehit oldu. 

Kaynaklar: History SKY, IMW, National Geographic, TIME, AA

Kaynak: Web Özel