Antik yolu, anıt mezarları ve kaya yerleşimleriyle Frig Vadisi'nde tarihe yolculuk

Frigyalıların günümüze kadar kalan antik yolları tekerlek izleriyle, anıt mezarları ve kaya yerleşimleri ihtişamlarıyla bir tarih öyküsünü barındırıyor. Eskişehir, Kütahya, Ankara ile Afyonkarahisar'da geniş bir coğrafyada yer alan eski yerleşim yeri Frigya, 3 bin yıllık tarihin yanı sıra yağmur ve rüzgarın etkisiyle oluşan tüf kayaç yapısındaki peri bacaları, oyma kaya mezarları ve anıt abidelerle göz dolduruyor. 

İşte bu yeni gözde kültür ve turizm rotasının tarihi ve bilinmesi gerekenler...

Doğal bir açık hava müzesi görünümündeki tarihi Frig Vadisi, sit alanı olmasının yanı sıra 2015 yılından itibaren de UNESCO tarafından Dünya Kültürel Mirası Geçici Listesi'nde yer alıyor.

Frig Vadisi'nin Afyonkarahisar'ın İhsaniye ilçesindeki uzantısındaki 'Kral yolu' olarak da bilinen derin tekerlek izlerinin bulunduğu parkuru ise, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca, 1994 yılında tescillendi.

Atlas Dergisi ve Columbia, 27-29 Mayıs tarihleri arasında vadinin önemli bir bölümünü içine alan, yaklaşık 11 kilometrelik bir yürüyüş parkuru ve devamındaki kültür turları ile, uzman rehber ve akademisyenlerle bölgede bir etkinlik düzenledi. Etkinlikte Frig Vadisi’nin ev sahipleri Frigyalılar hakkında önemli bilgiler uzmanlar tarafından aktarılırken, adım adım bölgenin coğrafi yapısına da ışık tutuldu.

Bölge kültür ve tarih meraklıları açısından mutlaka görülmesi gereken yerler listesine adını yazdırıyor. Bu konuda bazı ipuçlarını bilmekte ise fayda var.

FRİGYALILAR VE FRİG VADİSİ’NİN TARİHİNE KISA BİR BAKIŞ

M.Ö. 1200 yıllarından itibaren Anadolu’ya yayılmaya başlayan Frigler, M.Ö. 9. yüzyıldan itibaren Kızılırmak kavisi ile Sakarya nehirleri arasında siyasi hakimiyet kurmuşlar ve Gordion’u siyasi merkez Pessinus’u da dini merkez yapmışlar. M.Ö. 660 yılında kuzeydoğudan gelen Kimmerler’in saldırısıyla yıkılan Frig hakimiyeti, Afyonkarahisar, Eskişehir illeri arasında bulunan kayalık ve ormanlık bölge olan Yazılıkaya (Midas’ın Şehri) ve İhsaniye çevresinde yeniden kurulmuş; Altıntaş ve Dinar’a, hatta son yıllarda yapılan kazıların sonuçlarına göre Elmalı’ya (Antalya) kadar yayılmıştır.

Frig egemenliğinin Pers dönemiyle yok olmasına karşın, bölgede benimsenen Frig din, kültür ve dilinin, Bizanslılar döneminde bile Afyonkarahisar ili sınırları içinde, Frigya bölgesi adıyla varlığını korumuş olduğu bilinmektedir. İçerisinde doğal güzellikleri, kaya anıtları, kaya yerleşimleri, açık hava tapınakları, peri bacaları ile 3000 yıllık geçmişiyle Frig Vadisi Türkiye’nin en güzel 10 vadisi içerisinde yer alıyor.

Afyonkarahisar Frig Vadisi’nin rotası ile 3000 yıllık gizemin önemli bir bölümünü içinde barındırıyor. Türkiye’nin en uzun yürüyüş yolu rotalarından biri olan Frig Yolu’nda yürürken oluşumu yüzyıllar sürmüş Seydiler’de peri bacalarını, Frig ve daha sonra Bizans döneminde kullanılan Kırkinler mağarasını, Selimiye mezar odalarını, İbrahim inlerini, Friglerden beri yerleşim yeri olarak bilinen Ayazini’nde Roma ve Bizans döneminden kalma Ayazini Oyma Kilise’yi, Avdalaz Kalesi’ni, kutsal olarak kabul edilen Göynüş Vadisi içerisinde Aslantaş, Yılantaş adıyla bilinen 2 mezar odası, Maltaş olarak adlandırılan Kübele açık hava tapınağı ve vadi boyunca kayalara oyulmuş olarak yapılan onlarca Frig kaya mezarları ve anıtlarını, Demirli Kalesi’ni, Aslankaya Anıtı’nı, Arog filminin çekildiği Memeç Kayalıkları’nı, flamingoların göç yolları üzerindeki Emre Gölü’nü ve daha birçok tarih kokan doğal güzellikleri keşfedebilirsiniz.

NASIL GİDİLİR?

Frig Vadisi'ne, vadinin sınırlarında olan iller üzerinden ulaşım sağlanabilir. Bunun için karayolu ya da havayolu kullanılabilir. Ankara, Afyonkarahisar, Eskişehir, Konya, Burdur, Kütahya merkezlerine geldikten sonra, farklı ulaşım araçlarıyla Frig Vadisi'ne ulaşılabilir. Ankara ile karayolundan mesafe 296 km, Eskişehir ile 75 km, Afyon ile 121 km, Kütahya ile 85 km, Bursa ile 163 km, İstanbul ile 312 km. 

Bölgede kamp için uygun konak alanları tercih edilebilirken, 45 dakikalık mesafedeki şehir merkezlerinde otel konaklamalar da mevcut.

YARARLI TAVSİYELER

Kamp ve yürüyüş düşünenler içinse bazı önemli noktaları hatırlatmakta fayda var.

Yürüyüş için yanınızda bazı malzemeleri bulundurmanız konforunuz açısından büyük önem arz ediyor. Öncelikle çok yüksek tırmanışlar olmamakla birlikte inişli çıkışlı bir parkura uygun bir spor ayakkabı tercih edin. Güneşten korunmak için şapka, yine mevsime göre buff, sıcak havalarda gidilecekse ter atan tişört ya da gömlek faydalı olacaktır. Yeterli besin ve sıvıyı da mutlaka çantanızda bulundurun.

Yanınızda taşıyabileceğiniz ilk yardım malzemelerini bulundurmanız ise sağlığınız için güvence olacaktır. Dengeli bir yürüyüş için baton da sizi oldukça rahatlatacak ekipmanlardan.

Daha kapsamlı bir hazırlık düşünenler ise bu konunun uzmanı platformlar üzerinden tarih ve doğa keşifleri öncesinde bilgi edinebilir.

İkinci Kapadokya olarak da anılan bölgede balon turizmi de ilgi görmeye başladı. Vadideki Emre Gölü etrafındaki balonlar, yüzlerce yıllık tarihten miras eşsiz manzarayı gökyüzünden kuşbakışı tatma fırsatı da sunuyor.

Kaynak: Haber Global TV