Elekdağ: Biden bana 'Fikirlerimi değiştiremezsiniz' dedi
ABD Başkanı Joe Biden'ın sözde soykırım açıklaması gündemdeki yerini koruyor. Washington'ın diplomasi koridorlarında 10 yıl görev yapan Türkiye'nin simge diplomatlarından Şükrü Elekdağ yaşananları değerlendirdi ve Biden'la olan bir anısını haberglobal.com.tr okurları için anlattı...
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, 24 Nisan'da 1915 olayları ile ilgili olarak yaptığı açıklamada haksız bir şekilde 'soykırım' kelimesini kullandı. Bu ifadenin kullanılmasına Türkiye’den jet hızında tepki gelirken AK Parti, MHP, CHP ve İYİ Parti’nin ortak bildirisiyle Biden’ın yapmış olduğu açıklama TBMM tarafından da kınandı.
Biden’ın büyük tepki çeken açıklamasından çok kısa bir süre sonra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı arayarak yapılanın ‘tarihi bir hata’ olduğunu söyledi ve Biden’ın sözde Ermeni soykırımı açıklamasını kınadı.
ERDOĞAN: HAKSIZ İFADELER KULLANILMIŞTIR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise önceki gün kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada Biden'ın sözlerini sert bir şekilde eleştirerek, "Bir asırdan uzun süre önce yaşanmış acı olaylarla ilgili mesnetsiz, haksız ifadeler kullanılmıştır. Hiçbir tarihi, hukuki temeli olmayan bu ifadeler milletimizin her ferdi gibi bizi de ziyadesiyle üzmüştür. Radikal Ermeni çevrelerin ve Türkiye karşıtı çevrelerin baskısıyla metne yer verildiğini düşünüyoruz" diye konuştu.
Başkan Biden göreve geldiğinden bu yana Türkiye ile ABD arasındaki sorunlar daha da görünür olmaya başladı. Diğer yandan ABD, Yunanistan'daki askeri mevcudiyetini artırdı. Doğu Akdeniz konusunda da Türkiye'ye karşı bir tutum sergilendi.
Hal böyle olunca son olarak sözde soykırım meselesinden sonra da akıllara ‘Türk-ABD ilişkileri hep böyle mi devam edecek’ sorusu geldi? Diğer yandan 'soykırım' meselesinin oluşturacağı yankılar da merak konusu. Biz de haberglobal.com.tr olarak sorularımızı 1979-1989 yıllarında Türkiye'nin ABD Büyükelçisi olarak görev yapan Emekli Büyükelçi Mustafa Şükrü Elekdağ’a yönelttik.
Elekdağ 10 yıl süre boyunca bir kurtlar sofrası olan Washington’ın diplomasi koridorlarında ustaca gezinmiş, Amerika Birleşik Devletleri’nin kodlarına hakim bir isim. Aynı zamanda Başkan Biden ile de Biden’ın senatörlük yıllarından kalan bir tanışıklığı var.
Elekdağ söze başlamadan önce belki de Biden'ın bugün içinde bulunduğu haksız tutumun sebeplerinin anlaşılabileceği Biden ile ilgili olan kişisel bir anısını anlattı. Başkan Biden’ın Senato’da Dışişleri Komisyonu’nda yer aldığı dönemde Türkiye’nin Washington Büyükelçisi olan Mustafa Şükrü Elekdağ, Başkan Biden’ın her zaman Türkiye’ye karşı hasmane bir tutum sergilediğini ifade ediyor. Biden’ın 36 yıllık senatörlük döneminde daima Türkiye’ye karşı çıktığını aktaran Elekdağ, “Bulunduğu seçim bölgesindeki seçmenler büyük ölçüde Rum ve Yunan” diyor.
“BIDEN RESMİ GÖRÜŞME TALEPLERİMİ REDDETMİŞTİ”
Emekli Büyükelçi Mustafa Şükrü Elekdağ, o dönemde Senato’daki siyasi liderlerle görüşmek gibi görevleri olduğunu ifade ediyor. Senato’da Dışişleri Komisyonu’nda bulunan ve Türkiye konusunda hasmane konuşmalara imza atan şimdiki ABD Başkanı Joe Biden’la da o dönem resmi görüşme talep ettiğini aktaran Emekli Büyükelçi Elekdağ, Başkan Biden ile olan anısını şöyle dile getiriyor:
Resmi görüşme talebinde bulundum. Herhangi bir şekilde olumlu yanıt alamadım. Senatonun restoranında başka senatörlerle bir yemek vardı. İleride Biden’ın olduğunu gördüm ve yemekten kalkmasını bekledim. Beni davet eden senatörlerden izin alarak kendisiyle ayakta görüştüm. Türk Büyükelçisi olduğumu ve defalarca görüşme talebinde bulunduğumu ancak olumlu yanıt alamadığımı ilettim. Türk-Yunan ilişkileri konusunda belirli ifadelerde bulunduklarını ve bu konularda kendisini bilgilendirmek istediğimi söyledim. Bana ‘Sayın Büyükelçi, Türkiye bizim önemli bir müttefikimiz. NATO içerisinde güçlerimiz var ve Türkiye’ye önem veriyoruz. Saygı duyuyorum. Ancak siz benimle görüşseniz de benim fikirlerimi değiştiremezsiniz. Bunun için siz bana zaman ayırmayın’ dedi.
“BIDEN’IN AÇIKLAMASINDA HİÇBİR DOĞRU SÖZ YOK”
Emekli Büyükelçi Elekdağ, ABD’de Ermeni toplumunun oy potansiyelinin 400 bin civarında olduğunu ifade ederek, bu kadar oy için Türkiye’ye karşı bir yalanın savunuculuğunu yaptıklarını aktarıyor. “Biden’ın yaptığı açıklamada hiç doğru bir söz yok” diyen Elekdağ, soykırımdan bahsedilebilmesi için gereken şartları da şöyle aktarıyor:
Esas itibarıyla soykırım sözü uluslararası hukukta tarif edilen bir suçtur. Bu suçun tarifi de 1948 Birleşmiş Milletler Soykırımı Önleme Sözleşmesi’nde açıkça yer almıştır. Aynı zamanda bu suçun oluşması için hangi şartların oluşması gerektiğinden de bahsedilmiştir. Buna ilaveten böyle bir suçtan dolayı bir devletin töhmet altına alınması için muhakkak mahkeme hükmünün bulunması gerekir. Bütün bunlar da yerine getirilmemiştir. Bu bakımdan Biden’ın bu sözleri Amerikan yasaları açısından da doğru değildir.
BIDEN DÖNEMİNDE İLİŞKİLER HEP BÖYLE Mİ DEVAM EDECEK?
Soykırım meselesinin yankılarının süreceğini aktaran Emekli Büyükelçi Mustafa Şükrü Elekdağ, California’da bulunan mahkemelerin Ermeni davalarına baktıklarını ve şu ana kadar Başkan tarafından soykırım kelimesinin telaffuz edilmemesi nedeniyle bu davaların düştüğünü söylüyor.
Bu ifadeden sonra bu davaların tekrar açılabileceğini ve Ermenilerin tazminat ve toprak talebinde bulunabileceğini ifade eden Elekdağ, bu davalardan Türkiye aleyhine bir karar çıkabileceğine değinerek, Türkiye’nin bu kararları hükümsüz göreceğini söylüyor.
Diğer yandan S-400’ler konusu ve bu sebeple yürürlüğe konulan CAATSA yaptırımlarını işaret eden Elekdağ, yaptırımların ilk aşamasının hafif olarak nitelendirildiğini ancak kongre kararıyla Türkiye’nin tutumu devam ettiği sürece bu yaptırımların daha ağır bir hale getirilebileceğini hatırlatıyor.
GERGİNLİK, TÜRK-ABD İLİŞKİLERİNDE DİĞER ALANLARA SİRAYET EDER Mİ?
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, soykırım meselesinin Türkiye ile askeri ilişkileri etkilemeyeceğini ve Türkiye’nin NATO çerçevesinde ABD’nin müttefiki olduğunu belirtti. Bu da ‘soykırım’ geriliminin farklı alanlardaki iş birliği konularına sirayet edip etmeyeceği sorusunu akıllara getirdi. Emekli Büyükelçi Mustafa Şükrü Elekdağ, görüşlerini şöyle ortaya koydu: Bu konunun diğer alanları olumsuz anlamda etkilememesi çok mümkün görünmüyor. Rusya ile ilişkilerde bir alanda yaşanan sorunun diğer alanlara çok fazla sirayet ettiğinden söz edemeyiz. Fakat ABD ile ilişkilerde böyle bir ilişki pek mümkün değil. Bu ‘soykırım’ lekesinin Türkiye’ye sürülmesi ve bu kadar haince hareket edilmesi, muhakkak ki diğer bütün alanlara sirayet edecek bir durum.
“TETİKTE BEKLEYEN BAŞKA DEVLET VE PARLAMENTOLAR DA VAR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın soykırım konusuna tepki olarak yaptığı konuşmada söylediklerinin doğru olduğunun altını çizen Elekdağ, tepkinin söylem bazında kalmasının hafif karşılanabileceğini aktarıyor. Tepki gösterilmediği takdirde bu konunun başka boyutlarının da olacağını ifade eden Elekdağ, sözlerini şöyle noktalıyor:
Biden’ın konuşmasından bir gün önce Türkiye’ye dostluk mesajı veren ve Türkiye’nin önemli bir müttefik olduğunu söyleyen Ukrayna İçişleri Bakanı, ‘soykırımı’ kendilerinin de tanımaları gerektiğini ifade etti. Tetikte bekleyen başka devletler ve parlamentolar var. ABD Başkanı’ndan sonra bunların yolu açıldı.
Kaynak: Web Özel