El Bab'da son durum. Haber Global Suriye'de...
Türkiye’de Suriyelilerin geri dönüşü tartışılırken, Suriye’de nasıl bir hayat olduğu ise merak konusu. Ben de bu meraktan yola çıkarak rotamı Suriye’ye çevirdim. Ve Fırat Kalkanı Harekatı’nın 7. yıl dönümüde Suriye’nin El Bab şehrini gözlemleme fırsatı buldum.
Gaziantep’ten Çobanbey sınır kapısından geçerek Suriye’ye giriş yapıyoruz. Giriş ve çıkışların valilik iznine bağlı olduğu bölgede El bab’a yolculuğumuz yaklaşık 2 saat sürüyor. Yol boyu bizi savaş sonrası ayağa kalkmaya çalışan bir şehir karşılıyor. Resmi rakamlara göre 70 bin olan şehir nüfusu resmi olmayan rakamlara göre 100 binin üzerinde. Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden El Bab’da yıkılan binaların içerisinde hayat devam ediyor.
EL BAB’IN ÖNEMİ
Türkiye sınırına 35, Dâbık’a 30, Münbiç’e 45, Halep’e 40, Tabka’ya 135 ve Rakka’ya 180 km. uzaklıkta olan El Bab, Türkçe’de "Kapı" anlamına geliyor. Stratejik önemde bulunan bölge sadece doğu ile batı değil, aynı zamanda kuzey ve güney yönlerinde de önemli bir kavşakta bulunuyor. Resmi rakamlara göre 70 binin üzerinde insanın yaşadığı bölgede bulunan El Bab’lıların birçoğunun yakını ise Türkiye’de bulunuyor. Türkiye 24 Ağustos 2016 yılında meşru müdafaa kapsamında güvenliğini tehdit eden terör örgütü DEAŞ ve YPG başta olmak üzere mevcut teröristleri etkisiz hale getirmek ve sınır bu bölgesini korumak için tam 7 yıl önce Fırat Kalkanı Harekatı düzenleyerek bölgeyi terörden arındırdı.
BÖLGEDE GÜVENLİĞİ KİM SAĞLIYOR?
Bir zamanlar DEAŞ'lı teröristlerin Suriye'deki ikinci başkenti sayılan El Bab, Türkiye'nin desteğiyle yeniden ayağa kalktı. Türkçe ve Arapça tabelaların olduğu şehir merkezinde kontrol Türk askeri ve Suriye Milli Ordusu yani eski adıyla ÖSO tarafından sağlanıyor. Koordinasyonun Antep Valiliği tarafından sürdürüldüğü şehirde kararları yerel meclis alıyor. Türkiye Akil Tepe Üs Bölgesi’ndeki varlığıyla şehrin güvenliğinin sağlanmasında etkin rol oynuyor. Bu bölgede güvenliğin sağlanması için Fırat Kalkanı Harekatı boyunca 72 Türk askeri şehit olurken 200’den fazla Mehmetçik ise gazi oldu.
TÜRK LİRASININ KULLANILDIĞI BÖLGE
El Bab’a varır varmaz şehir merkezini gezmek için yola çıkıyorum. Bölgeyi iyi bilen 2 kişiyle El Bab sokaklarını gezmeye başlıyoruz. Şehir merkezi oldukça hareketli. Çok sayıda dükkanın olduğu bölgede insanlar geçimlerini genel olarak esnaflık yaparak kazanıyor. Hem bölgeden yetiştirilen, hem de Türkiye'den ithal edilen meyve ve sebzeler bölgede satışa sunuluyor. Tüm bu alışverişlerde ise Türk lirası kullanılıyor. Uğradığım bir kebap dükkanında ise bir dürümün fiyatı 80 TL. Bu fiyatın Türkiye’ye göre oldukça ucuz olduğunu söyleyen dükkan sahibi, satışların iyi olduğunu ifade ediyor. Gündelik hayatın devam ettiği çarşıda kadınlar da örtünmek şartıyla rutin işlerde yer alabiliyor. Ayrıca bölgede PTT, Turkcell gibi çok sayıda hizmet sağlayıcı da bulunuyor.
TÜRKÇE ÖĞRENEN EL BABLILAR
Bölgede bulunan gençlerin çoğu Yunus Emre Enstitüsü’nün açtığı kültür merkezi sayesinde Türkçe’ye oldukça hakim. Açılışına katıldığımız kültür merkezi çok sayıda Suriyeli genç için bir umut kapısı niteliğinde. Merkeze gelen gençler sanatla uğraşıyor, kitaplarla ilgileniyor ve en önemlisi Türkçe öğreniyor. Bulunduğumuz noktada Türkçe konuşarak karşılıklı sohbet ettiğimiz gençlerin en büyük hayali ise doktor olmak. Neden doktor olmak istediğini sorduğum 19 yaşındaki Ameni ise “O kadar çok ölüm gördüm ki insanlara umut olmak istiyorum” diyor. Hayatın içerinde var olmaya çalışan kadınların kültür merkezine ilgisi bir hayli fazla. Merkez bir anlamda askeri operasyonun kültürel bir ayağı niteliğinde. Yunus Emre Kültür Enstitüsü'nün açtığı merkeze yaptığımız ziyarette gençlerin yoğun bir ilgisiyle kaşılaşıyoruz. Kadınlar, genç kızlar ve erkekler; hemen herkes Türkiye’den geldiğimizi öğrenince fotoğraf çekilmek istiyor.
GERİ DÖNÜŞLERİN SAĞLANMASI
Türkiye’de resmi kayıtlara göre yaklaşık 3 milyon 307 bin Suriyeli bulunuyor. Türkiye’de bulunan Suriyeliler’in gönüllü geri dönüşü için bir takım çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmaların en önemli ayağını ise Suriye’de kontrolün sağlandığı bölgelerde ihya çalışmalarının yapılması oluşturuyor. Türkiye, bölgede hem kültürel hem askeri varlığını devam ettirerek insanların buraya güvenli bir şekilde dönmesini istiyor. Yine son açıklanan resmi verilere göre Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı harekatlarıyla terörden arındırılan Suriye'deki güvenli bölgelere Türkiye'den dönenlerin sayısı 554 bin 609'a ulaştı. Her ne kadar gönüllü geri dönüş sağlansa da El Bab’da bulunan gençlerin birçoğu Türkiye’yi merak ediyor ve Türkiye’de yaşamak istediğini söylüyor.
DÖNÜŞ…
6 saatlik El Bab izlenimlerim sınır kapısından Gaziantep’e geçerek son buluyor. Ve geriye savaşın yok edici izleri kalıyor. Kulağımdaysa Mustafa Kemal Atatürk’ün o sözleri yankılanıyor: Mevzubahis vatansa gerisi teferruattır…
Kaynak: Web Özel