CHP'den sonra en eski parti | Millet Partisi yine umduğunu bulamadı

14 Mayıs Seçimleri Türkiye
CHP'den sonra en eski parti | Millet Partisi yine umduğunu bulamadı
MP Genel Başkanı Cuma Nacar, geçen yıl Nisan ayında yaptığı açıklamada içinde olmadıkları bir ittifakın 'millet' ismini kullanmasına karşı olduklarını vurgulamıştı. Fotoğraf: İHA

Türkiye'nin CHP'den sonra en eski ikinci partisi konumundaki Millet Partisi, seçimlerde yine umduğunu bulamadı. 73 yıldır kesintiler ve farklı isimlerle olsa da seçimlere katılan Millet Partisi, yıllardır yüzde 1 oy oranına çıkamazken, mücadeleden de vazgeçmiyor.

Yıllardır katıldığı her seçimde binde birlik oranlarla telaffuz edilen Türkiye'nin en eski ikinci partisi Millet Partisi (MP), son seçimde de umduğunu bulamadı. MP, ülke genelinde sandığa giden 55 milyon 761 bin 445 bin seçmenden sadece 52 bin 339 kişinin oyunu alarak yüzde 0.10 oy oranını geçemedi.

Seçimlerden bir hafta önce İstanbul'daki milletvekili adayları tanıtım toplantısında konuşan MP Genel Başkanı Cuma Nacar, “Bu seçimlerde Millet Partisi’nin oylarında çok büyük bir yükseliş yaşanacaktır. Millet Partisi olarak bu seçimde oy oranını katlayacağız" açıklamasında bulunmuştu.

Ancak sandıkların açılmasıyla ülke genelinde toplam 52 bin 339 kişinin tercihini MP'den yana kullandığı görüldü. 75 yıllık geçmişe sahip MP, İstanbul'da 7 bin 266, Ankara'da 3 bin 622, İzmir'de ise 2 bin 977 seçmenin oyunu alabildi.

CHP'den sonra en eski parti | Millet Partisi yine umduğunu bulamadı - Resim : 1
MP Genel Başkanı Cuma Nacar. Fotoğraf: Millet Partisi

KÖKLERİ 1948'E GİDİYOR

Geçmişi 73 yıl önceye dayana Millet Partisi'nin serüveni ise, 20 Temmuz 1948'de Ankara'da başladı. Parti kurucuları arasında; Mareşal Fevzi Çakmak, sonradan Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'ni kuran Osman Bölükbaşı, Enis Akaygen, Yusuf Hikmet Bayur, Kenan Öner, Osman Nuri Köni, Mustafa Kentli ve Sadık Aldoğan gibi milliyetçi mukaddesatçı isimler yer alıyordu. Parti üyeleri o dönem "Milli Yolcular" olarak da tanımlanıyordu.

Mareşal Fevzi Çakmak'ın fahri başkanlığını yaptığı partinin ilk genel başkanı Hikmet Bayur'du. Parti, hem Cumhuriyet Halk Partisi'ne hem de Demokrat Parti'ye çok sert eleştiriler yöneltiyordu. CHP'nin din ve laiklik anlayışına şiddetle karşı çıkan Millet Partisi kurmayları, DP'yi ise halkı kandırmakla suçluyordu. Bu söylemler, Anadolu'daki milliyetçi ve muhafazakar seçmende ilgi uyandırmaya başlamıştı.

CHP'den sonra en eski parti | Millet Partisi yine umduğunu bulamadı - Resim : 2
Fevzi Çakmak (ön sırada sağdan üçüncü), Mustafa Kemal ve Türkiye'nin hükümet temsilcileriyle birlikte Azerbaycan'ın Türkiye'deki diplomatik temsilciliğinin resmi açılışında (18 Ekim 1921).

MP'nin programında, demokratik bir yönetim kurulması, 6 Ok'un Anayasa'dan çıkarılması, kişisel özgürlüklerin genişletilmesi, genel bir kalkınma programı hazırlanması ve liberal bir iktisat politikası izlenmesi gibi o dönem için radikal sayılacak önerilere yer verildi.

Ancak tüm bu muhalif çıkışa rağmen seçim kanununda yapılan değişiklikleri yeterli görmeyen Millet Partisi kurmayları 1948'de yapılan ara seçimlere katılmadı. Hikmet Bayur'un genel başkanlığında 14 Mayıs 1950 genel seçimlerine 22 ilden aday gösterdi ve oyların yüzde 3.11'ini elde etti. Partiden sadece Osman Bölükbaşı, Kırşehir milletvekili olarak TBMM'ye girebildi. 1951 ara seçimlerinde oy oranının yüzde 8.0'e çıkmasına rağmen partinin gösterdiği hiçbir aday seçimleri kazanamadı. Takvimler 27 Ocak 1954'ü gösterdiğinde ise, Millet Partisi laikliğe aykırı politikalar ürettiği gerekçesiyle Ankara Ağır Ceza Mahkemesi Reisi Memduh Balamir tarafından kapatıldı.

Bunun üzerine 1954'te Cumhuriyetçi Millet Partisi (CMP), kapatılan Millet Partisin'in yerini aldı. Genel başkanlığına Osman Bölükbaşı getirilirken, 2 Mayıs 1954'te yapılan genel seçimlerde CMP yüzde 4.85 oy aldı. 16 Ekim 1958'de Türkiye Köylü Partisi ile birleşen CMP Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) olarak yoluna devam etti.

TÜRKEŞ DÖNEMİNDE İSMİ DEĞİŞTİ

CKMP ise 1969'da merhum Alparslan Türkeş'in liderliğinde MHP adını alırken, bu tarihten sonra Millet Partisi çizgisi 1984'e kadar Aykut Edibali'nin öncülüğünde "Yeniden Millî Mücadele" hareketiyle Türk siyasal ve sosyal hayatında yerini aldı. Edibali, Yeniden Millî Mücadele, Bayrak, Pınar, Çınar, Gerçek ve Çağrı gibi dergilerde yazılar yazarken, Milliyetçi-Mukaddesatçı fikirlerini 1984 yılında Millet Partisi'nin devamı olarak kurduğu Islahatçı Demokrasi Partisi'nde (IDP) sürdürdü.

CHP'den sonra en eski parti | Millet Partisi yine umduğunu bulamadı - Resim : 3
MP'nin eski genel başkanı Aykut Edibali. Fotoğraf: Millet Partisi

1991 yılında üçlü ittifak diye anılan Refah Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi ve Islahatçı Demokrasi Partisi arasındaki işbirliği ile Edibali Meclis'te yer alırken, Islahatçı Demokrasi Partisi'nin 23 Kasım 1992'de yapılan 2. Olağan Kongresi'nde parti yeniden Millet Partisi adını aldı. MP'de 30 yıl boyunca genel başkanlık yapan Edibali'nin 4 Ocak 2022'de vefat etmesi üzerine 27 Şubat 2022'de yapılan 11. Büyük Kurultay'da Cuma Nacar genel başkan seçildi.

Millet Partisi Genel Başkanı Cuma Nacar, Haberglobal.com.tr'ye yaptığı açıklamada, medyada kendilerine yer bulamamaktan yakınarak, "Bizleri bir kez olsun ekranda görüyor musunuz? Oysa MP teşkilatları dipdiri ayakta ve sahadaydı. MP'nin sesi soluğu kesilmeye çalışılırsa vatandaşla temasımız nasıl olacak?" dedi.

Sahada vatandaşlarla yapılan görüşmelerde birçok kişiyi ikna etmeyi başardıklarını da dile getiren Nacar, "Topluma ulaşmak için ekranlarda, yazılı basında yer almamız gerekirdi. 2007 ve 2018'de ise hukuksuz şekilde seçimlere girişimiz engellenmişti. MP kadroları yoluna devam ediyor. Bizim sıkıntımız sesimizi duyuramamak" diye konuştu. 

Millet Partisi, son 21 yıllık seçim sürecinde büyük hayal kırıklığı yaşadı. MP, 2002'de sadece yüzde 0.22 oy alırken, 2011'deki seçimlerde bu oran yüzde 0.14'e kadar geriledi. 2015 Haziran seçimlerinde 17 bin 473 kişinin oy verdiği MP, akabinde yapılan Kasım 2015 seçimlerinde 14 bin 714 oy oranına geriledi. 2007 ve 2018 seçimlerinde yer almayan MP, son seçimlerde ise 52 bin 339 seçmenden oy alabildi.

Kaynak: YSK, MP, Haber Global

Kaynak: Web Özel

millet partisi CHP Fevzi Çakmak