Ceza infaz kurumlarında açık ve kapalı ziyaretlere ilişkin değişikliğe gidildi

Hükümlü ve tutukluların yakınları ile yapacakları açık ve kapalı ziyaretlere ilişkin usul ve esasa yönelik değişikliklerde hükümlülerin milli bayramlar ve mensubu bulundukları dinin bayramları ile özel günlere mahsus olmak üzere ziyaretçileri ile açık görüş yapabilmelerine ilişkin düzenlemenin kapsamı genişletildi. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı kapsamında ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutuklulara kendi dini bayramlarında açık görüş ve görüntülü görüşme gibi ilave imkanlar sağlandı.

Açık ve kapalı ziyaretlerde yapılan değişikliklerde ise yeni düzenleme şöyle oldu:

“Çocuğun üstün yararı ilkesi doğrultusunda kapalı ceza infaz kurumunda bulunan çocukların ziyaretçileri ile görüşmelerinde uygulanan kapalı görüş usulüne son verildi. Çocukların ziyaretçi görüşlerinin tamamı açık usulde yapılacak. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘kapalı ceza infaz kurumunda barındırılan çocukların ziyaretçileri ile tüm görüşmeleri açık görüş’ şeklinde yaptırılacaktır’ faaliyeti yerine getirildi. Yanında çocuğu bulunan kadın hükümlünün talebi halinde eş, altsoy ve üstsoyları ile yapacakları kapalı ziyaretler açık görüş şeklinde yaptırılabilecek, bu amaçla müstakil odalar oluşturulacak. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘Çocuk hükümlü ve tutuklulara aile bireylerinin katılımıyla ‘aile görüşmesi’ yapma imkânı getirilecektir’ faaliyeti gerçekleştirildi. Engelli ziyaretçi ya da hükümlünün engel durumunun kapalı görüş yapmasına uygun olmaması halinde idare ve gözlem kurulu kararı ile kapalı görüşün açık görüş şeklinde yapılabilme imkânı getirildi. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘Hükümlü ve tutuklular ile ziyaretçilerinin sağlık kurulu raporu ile tespit edilen engellilik halleri dikkate alınarak, ziyaretlerin bir refakatçi eşliğinde ya da açık görüş şeklinde yapabilme’ faaliyeti sağlandı. Hükümlülere örgün öğretim kurumlarında öğrenim gören çocukları ile hafta sonları da ziyaret gerçekleştirme imkânı getirildi. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘Çocukların eğitim durumları dikkate alınarak ceza infaz kurumlarında hafta sonları da görüş yapma imkânı sağlamak amacıyla mevzuat düzenlemesi yapılacaktır’ faaliyeti yerine getirilmiş oldu. 6 ay boyunca ziyaretçisi gelmeyen hükümlüye ziyaret listesini değiştirebilme imkânı getirildi. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘Hükümlü ve tutukluların kendilerini ziyaret edeceğini bildirdiği listede yer alan kişileri değiştirebilmesine imkân tanınacaktır’ faaliyeti hayata geçti. Hükümlülerin görüş sürelerinin üst sınırı bir saatten bir buçuk saate çıkarıldı. Ayrıca çocuk hükümlülerin ziyaret süreleri en az 1, en fazla 3 saat olarak belirlendi. Böylece İnfaz Kanunu’nun 83. maddesinde yapılan 17 Haziran 2021 tarihli değişikliğe uyum sağlandı ve İnsan Hakları Eylem Planı'nın da ‘Hükümlü ve tutukluların açık görüş süreleri uzatılacaktır’ faaliyeti gerçekleştirildi. Hükümlüleri ziyaret edebilecek kişiler bakımından açık ve kapalı ziyaret farkı ortadan kaldırıldı. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nda öngörülen ‘Ceza infaz kurumlarında barınma koşullarına ilişkin standartların daha da yükseltilmesi için çalışmalara devam edilecektir’ faaliyeti yerine getirildi. Annesinin yanında kalan çocukların yakınlarına tesliminde ya da yakınlarından annesine tesliminin daha insancıl ve çocuğun psikolojisine uygun bir ortamda ve şekilde yerine getirilmesi düzenlendi. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘Ceza infaz kurumlarında anneleriyle birlikte bulunan 0-6 yaş grubu çocukların dışarıda bulunan yakınlarına teslimi ve yakınlarından da annesine teslimi açık görüş suretiyle gerçekleştirilecek, böylelikle çocukların yıpranmaları önlenecektir’ faaliyeti hayata geçirildi.”

Hükümlü ve tutukluların ödüllendirilmesi hakkında yönetmelikte yapılan değişikliğe göre ise, çocuk eğitimevinde kalanlar kamu kurum ve kuruluşlarının gençlik kampı veya gençlik merkezlerinden yararlanabilecek. Çocuk hükümlülerin aile ziyaretlerinin bu tür ziyaretler için ayrılan özel bir bölümde ve personelin yakın nezareti olmaksızın yapılması ve aile görüşmesi yapılması şeklinde ödüllerin verilmesi imkanı sağlandı. Çocuk hükümlüler için kurum bünyesinde gerçekleştirilen tören veya anma günü ya da doğum günlerinde çocukların aileleri de etkinliklere katılabilecek. Çocuk hükümlüler, yanında kalacağı bir yakınının olmaması nedeniyle kullanamadığı özel izinleri eğitimevinin bulunduğu il sınırları içinde gündüzleri geçirebilecek. Çocuk eğitimevinde kalanlar, hafta sonu 1 gün kurum idaresinin uygun gördüğü süre kadar kurum dışına çıkabilecek. Düzenli olarak kütüphaneden yararlanmak suretiyle kendi kişisel gelişimi için çaba gösteren çocuk hükümlü ve tutukluların ödüllendirilebilmesi’ imkânı getirildi.

Yapılan açıklamada, "Bu değişikler ile İnsan Hakları Eylem Planı'nın ‘Ceza infaz kurumlarında barınma koşullarına ilişkin standartların daha da yükseltilmesi için çalışmalara devam edilecektir. Çocuk hükümlü ve tutuklulara aile bireylerinin katılımıyla ‘aile görüşmesi’ yapma imkânı getirilecektir. Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutuklu çocukların oyun, spor ve gençlik kampları gibi fiziksel etkinliklerden daha fazla faydalanmaları sağlanacaktır’ faaliyetleri gerçekleştirilmiş oldu" denildi.

Kaynak: İHA