Çilingirler dikkat... Boşanmalara bile konu oluyor
Çilingir dosyaları son dönemde hukukçuların önünde birikmeye başladı. Kimi boşanmaya çalıştığı eşinin eve çilingir yardımıyla girmesini dava etti kimisi de çilingirlerin kimlik sormadan kapıyı açmalarını. Peki, çilingirler ve hukukçular bu konuya nasıl bakıyor?
Evimizin anahtarını kapıda unuttuğumuzda ya da kaybettiğimizde aradığımız çilingirler, her kapıyı açabilir mi? Her kapıyı açmaları yasal mı ya da etik mi? Bazı çilingirler ikametgah belgesi istese de görüştüğümüz çoğu çilingir, direk kapıyı açtıkları bilgisini paylaşıyor. Bazıları ise, kapıyı açmadan önce komşulara sorarak bir teyit mekanizması geliştirdiğini belirtiyor.
'GERÇEKTEN O DAİREDE YAŞIYOR MU?' TEYİDİ KOMŞULARDAN ALINIYOR
Çilingir piyasası İstanbul'da da semtten semte göre değişiyor. Şişli'de kilit açmanın piyasası 300-350 TL'den başlıyor. Servis ücreti ile bu rakam 650 TL'ye kadar yükselebiliyor. Sarıyer'de dükkanı bulunan Burak Kös, bir kapıyı açmadan önce mutlaka kapının nasıl kilitli kaldığı sorusuna yanıt aradığını söylüyor.
“Kapıda anahtar var mıydı, kilitli miydi, yedek anahtar nerede, evde başka kimse yaşıyor mu?” sorularını sorduklarını anlatan Kös, kişinin gerçekten orada yaşayıp yaşamadığını da komşularına sorarak teyit ettiklerine dikkat çekiyor.
'EĞER MAHKEME DEVAM EDİYORSA...'
Çilingirlerin içinde bulundukları bir başka zorlu durum ise boşanma halindeki evlere girme. Girilecek evde boşanma aşamasındaki bir eş olması durumunda Kös, “Mahkeme sürüyor mu yoksa resmiyette mi ayrılar sorusunun yanıtı bizim için önemli. Eğer mahkeme devam ediyorsa o kapıyı asla açmıyorum ve karakola yönlendiriyorum" diyor.
Vatandaşların bazen adreslerini bile net bir şekilde veremediklerini ve bu durumun şüphe uyandırdığını kaydeden Kös, Sarıyer için kilitlerin 200 TL'den başladığını, 250-500 TL arasında da anahtar yuvası ve işçilik aldıklarını anlatıyor. Kapının kilitli kalması durumunda da rakam 800 TL'ye kadar yükselebiliyor.
'GÜNDÜZSE KOMŞULARINA SORUYORUM'
Esenyurt'da çilingirlik yapan Cemalettin Keskin de kapıları açmadan önce gündüz mutlaka komşulara sorduğunu, gece geç saatlerde ise kişi adına bir fatura olup olmadığını kontrol ettiğini aktarıyor. Keskin, kilitlerin 350 TL'den başlayarak 6 bin TL'ye kadar yükseldiğini anlatıyor.
Avukat Hadi Dündar, "Şiddet gören kadın kapı kilidini değiştirebilir mi?" şeklindeki sorumuzu şu sözlerle yanıtlıyor:
"6284 sayılı kanun uyarınca, aile içi şiddet mağdurları olan kadınlarımız kolluk güçlerine veya adliyelerde, savcılıklara başvurarak, faillerin kendilerine yaklaşmasının ve onlarla temas kurmasının yasaklanması da dahil olmak üzere aile içi şiddet faillerinin her türlü tacizi ve şiddeti durdurmasını amaçlayan bir dizi önleyici tedbir kararının alınmasını talep edebilirler. Bütün idari makamlar anında karar vermektedirler."
'ŞİDDETE MARUZ KALAN KADIN, HER YOLA BAŞVURABİLİR'
"Şiddete maruz kalan ya da kalma ihtimali bulunan kadın failden uzak kalmak için her yola başvurabilir" diyen Dündar, "Başvurduğu yollar sonucunda hiçbir şekilde kusurlu olmayacakları ve suçlu bulunmayacaklarıdır. Bütün kadınlarımıza çağrımızdır. Eğer şiddete maruz kalmış ya da maruz kalma ihtimaliniz dahi varsa anında işlem yapmalısınız" diyor ve ekliyor:
"Kapı kilidinizi değiştirmeli ve failler hakkında uzaklaştırma kararı almalısınız. Kendilerini korumak için giriştikleri hiçbir önlem suç teşkil etmez. Kanun önünde beyanlarının esas alındığını ve kendilerine pozitif bir ayrımcılık yapıldığını unutmamaları gerekir."
Çilingirlerle ilgili de konuşan Dündar, öncelikle meslek odalarına kayıtlarını yapmaları gerektiğini ve bu şekilde o iş ile uğraştıklarını ispatlayabileceklerini söylüyor. Çilingirlere tavsiyelerde bulunan Dündar, "Çilingir bir yeri açmadan önce tutanak tutmak zorunda ve tuttuğu tutanak sayesinde cezai sorumluluktan kurtulabilir. Tutanakta yerin adresi, açmak isteyen kişinin kimlik bilgileri ve apartmanda bulunan bir komşu, yönetici ya da polisin olması aranır ki tutanak geçerli olsun. Sadece kendi aralarında tuttukları bir tutanak değil şahitler ya da polisin olduğu bir tutanak olması gerekir. Aksi takdirde açılan yerde bir suç işlenirse o suça ortak olmuş olurlar" ifadelerine yer veriyor.
'BU DURUMLARDA ÇİLİNGİR DE SUÇA ORTAK OLUR'
Vatandaşların da çilingir ihtiyaçları olduğunda muhakkak oda belgesi sorulması gerektiğine dikkat çeken Dündar, "Çilingir kendisini ispatlamazsa hangi suç işlenmişse o suça ortak olur. Oda kaydı ve tutanak yoksa ya da tutanak eksik ise suça ortak kabul edilir" diyerek, açıklamalarını noktalıyor.
Kaynak: Web Özel