6 soru 6 cevap: Yanan orman bölgesi nasıl yeşillendirilir?

Orman Genel Müdürlüğü’nün bu sabah paylaştığı son rakamlara göre 6 günde 38 ilde 154 orman yangını çıktı. Bu yangınlardan 145 tanesi kontrol altına alınırken 9 yangını kontrol etme çalışmaları sürüyor. Maalesef cennet Marmaris ve Antalya'dan gelen haberler canımızı yakıyor.

Yangın durduktan sonra başka bir mücadele de bu alanları yeniden yeşillendirmek için olacak. Peki yandıktan sonra ormanlık alanlar nasıl tekrar yeşillendirilir? Yangından sonra bir ormanda neler olur? Ormanlar ne kadar süre sonra eski görünümüne kavuşur?

1-Ormanların yenilenmesinde bölgelere göre fark olur mu? 

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü öğetim görevlisi Prof. Dr. Doğanay Tolunay:

Akdeniz ve Ege Bölgesi'nde yanan orman bölgelerinin büyük bir çoğunluğu kızılçam ve maki. Bu ağaç ve bitki türleri yangına uyum sağlamış türler. Bunlar yangınla gençleşirler. Yangında ağaçlar çok fazla zarar görmezler.  

2-Yanan ormanlık alan kendini nasıl yeniler?

Tolunay: Yanan kızılçam ormanları yerine önümüzdeki on yıl içerisinde 5-8 metre arasında ağaçlar oluşacak. Yanmış toprak örtüsü yeşillenecek ama ekosistem olmayacak. Bu kadar kısa sürede burada bir ekosistem olması mümkün değil. Ekosistemde sadece ağaçlar yok. Burada otsu türler, çalılar var. Yangından kaçıp giden hayvan türleri var. Bunların da tekrar geri gelmesi, kurduğumuz ormanlara yuvalar kurması gerekiyor. Bu da en azından 40-50 yıl civarında bir süre alacaktır.

Karabük Üniversitesi Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ali Kavgacı: Kızılçam ormanlarına baktığımızda bir flora görürüz. O floranın yanında toprağın altında gömülü bir flora daha vardır. O flora yangını bekler. Orman yanınca o faaliyete geçer. İlkbaharla birlikte baklalı bitkilerin yangın sahasını sapsarı kapladığını göreceğiz. Bunların iki görevi var. İlk görevi yetişme ortamını iyileştiriyorlar. İkincisi toprağa organik madde katkısı sağlıyorlar.

Bu sahaların hepsi insan müdahalesi olsa da olmasa da ilk baharla birlikte yeşillenmeye başlayacak. Kızılçam ormanlarının tekrar gençleşip 5 metrenin üzerinde bir boylanmaya ulaşması yetişme ortamının verim gücüne bağlı olarak 10 ve 20 yaş aralığında tekrar kızılçam ormanı olarak göreceğiz.

3-Akdeniz ve Ege Bölgesi’ndeki yangınlar sonrası alan nasıl yeniden yeşillendirilmeli? 

Tolunay: Ormanlar belli bir yaşın üzerindeyse, belli bir olgunluğa ulaşmışsa, üzerinde yeterince kozalak ve kozalakların içerisinde tohum varsa, yangından sonra sadece bu alanları koruduğunuzda önümüzdeki bahardan itibaren orada kızılçam fidanları büyümeye başlar.

Kavgacı: Bu ekosistemlerin hepsi yangına uygun ekosistemler. Yangına adapte olmuşlar yani yangınla evirilmişler. İnsan olmasa da yangının doğal bir süreç olduğu ekosistemler. 30 ve üstü yaşlarda yangın sonrası alanı tohumlayacak şekilde tepelerinde yeterince tohum tutabiliyorlar.

4-Ağaçlandırma projesi nasıl başlamalı? 

Tolunay: Ağaçlandırma yapmak istesek de bunu yapmaya başlayabilmemiz en az 2 yıl sürer. Yanan yerlere hemen gidip fidan dikme şansımız yok. Çünkü çok büyük bir yangınla karşı karşıyayız. Yangın bittikten sonra ilk yapılacak şey yanan ağaçların kesilmesidir. Bu kesilecek ağaçların ormandan uzaklaştırılması bile birkaç yıl sürecektir.

Kavgacı: 30 yaş ve üstü kızılçam ormanlarının büyük çoğunluğu doğal olarak kendini yenileyecektir. Eğer kendinin yenilecek yaşta değilse oralar makiliklere dönüşebilir. Bunun önünü almak için 30 yaş altındaki ormanlarda sadece kızılçam dikeceğiz.

5-Yeterli fidan var mı? 

Tolunay: Bu kadar büyük bir olayda ‘ağaçlandıralım’ dediğinizde gerekli fidanları bulamayacaksınız. Bu kadar büyük çapta alana fidan dikmek için orman fidanlıklarımızda yeterli fidan yok. Kaldı ki ekolojik olarak ve geleceği düşünerek mümkün olduğunca yana orman alanlarını ağaçlandırsak bile o yanan alandaki ağaçlardan toplanan tohumları kullanmamız gerekiyor. 

6-Ormanların yok olması bölge iklimini nasıl etkiler? 

Tolunay: Ormanların yanması sonucunda atmosfere çok yüksek miktarda karbondioksit salımı oldu. Lokal olarak baktığımızda o bölgede çok geniş alanda yandığı için bundan sonra şöyle riskler var, örneğin şiddetli sağanak yağışlar olduğunda seller olabilir. Sonbahar gibi sağanak yağışlarla küller taşınıp su kaynaklarına ulaşması onları kirletmesi olasılığı var. Yerleşim yerlerine yakın ağaç örtüsü yok olduğu için lokal iklim değişecektir ve daha sıcak bir hale gelecektir.

İLGİLİ HABER

Yüzlerce dava görüldü yüzlercesi karar bekliyor!

İLGİLİ HABER

İklim krizinin yangınlar üzerindeki etkisi ne?

Kaynak: Web Özel