5 soru 5 cevap | Piyasalarda Ağbal sonrası neler oluyor?

Ülke ekonomisi oldukça hareketli geçecek bir haftaya başladı. Merkez Bankası'ndaki sürpriz başkan değişikliği, piyasaların kapalı olduğu hafta sonuna denk gelmişti. Önce gece saatlerinde Asya piyasalarının açılmasıyla, daha sonra yurt içi piyasaların yeni haftaya başlamasıyla döviz kurunda önemli oynaklıklar yaşandı.

Merkez Bankası'nın yeni yönetiminin hangi kararları alacağı, bu kararların piyasalarda nasıl karşılık bulacağı merak konusuyken, diğer taraftan da gözler çarşamba gününe çevrilmiş durumda. Çünkü AK Parti, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde 24 Mart Çarşamba günü 7. Olağan Büyük Kongre’sini yapacak. Kongre öncesinde kabinede değişiklik beklentileri de masada. Yeni kabinede Merkez Bankası başkanlığı görevinden alınan Naci Ağbal'ın da yer alıp almayacağı merak ediliyor.

Peki cuma gecesi Resmi Gazete'de yayınlanan kararla değişen Merkez Bankası yönetiminden sonra, piyasaları neler bekliyor? Türk Lirası bu süreçten nasıl etkilenir? Yüksek faizin ekonomik sorunları çözmeye yetmeyeceğini düşünen yeni Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 15 Nisan'daki ilk PPK toplantısında faiz indirimine gider mi? 5 soruda piyasada yaşananları aktarıyoruz...

1- Merkez Bankası'nın yeni yönetimi sonrası faizlerde nasıl bir değişiklik bekleniyor?

Merkez Bankası Başkanlığı’na getirilen Şahap Kavcıoğlu'nun, Türkiye ekonomisine ilişkin köşe yazılarında yüksek faize mesafeli yaklaşması nedeniyle, ilerleyen dönemlerde toplanacak Para Politikası Kurulu'nda (PPK) olası bir politika faizi indirimi beklentisi oluştu. Ancak ekonomistler, Merkez Bankası'nın yeni yönetiminin alacağı kararları görmek için beklemek gerektiğini düşünüyor. Yaklaşık 1 ay içinde yeni bir faiz kararı beklenmiyor. Kaldı ki yeni başkan Kavcıoğlu faizlere karar verilen Para Politikası Kurulu toplantısının zamanında yapılacağına vurgu yaptı.

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) yönetimindeki banka genel müdürleri ile çevrimiçi toplantı yaptı. (Soldaki TBB Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın)

Bundan sonraki ilk PPK toplantısı 15 Nisan günü yapılacak. Şahap Kavcıoğlu, Merkez Bankası başkanı olarak yaptığı ilk açıklamada, enflasyonda kalıcı düşüşü sağlamak amacıyla para politikası araçlarını etkin bir şekilde kullanmaya devam edileceği mesajını verdi. 

Hafta sonu Haberglobal.com.tr'ye özel açıklamalarda bulunan Bilgi Üniversitesi Ekonomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent, yeni yönetimin alacağa kararlara ilişkin beklentisini şu sözlerle dile getirmişti: "Önümüzdeki bir ay, yeni bir faiz kararı söz konusu olmayacaktır. Arada başka kararlar alınabilir, zorunlu karşılıklarda ya da yurt dışı swap işlemleriyle ilgili... Yeni yönetim, oluşacak olumsuz havayı yazılı ya da sözlü olarak minimize etmeye çalışabilir."

Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe ise, Kavcıoğlu'nun alacağı kararların, ekonomik göstergelere bakarak alıp almayacağının belirleyici olacağına dikkat çekmişti.

İLGİLİ HABER

4 soru 4 cevap | Piyasalar nasıl tepki verir?

2- 4.5 ay süren Naci Ağbal dönemi nasıl geçti, neler yapıldı?

• Kasım ayında ekonomi yönetiminde gidilen köklü değişiklik kapsamında, o dönemki Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal görevden alınırken, yerine Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı görevinde bulunan, eski maliye bakanlarından Naci Ağbal atanmıştı.

• Mali disiplini öne alan bir maliye bakanı olarak görev yapmış Ağbal, göre süresi boyunca sıkı para politikası mesajları verdi; fiyat istikrarı vurgusu yaptı; azalan Merkez Bankası rezervlerinin güçlendirilmesi yönünde açıklamalarda bulundu.

Göreve başladık. Çalışma zamanı... https://t.co/x18PnFeHMW

— Naci AĞBAL (@naci_agbal) November 7, 2020

• Önceki ekonomi yönetimine kıyasla değişen söylemler ve faiz artırımı gibi Merkez Bankası araçlarının kullanımı, piyasalarda olumlu karşılık buldu.

• 4.5 aylık görev süresi boyunca toplamda 875 baz puanlık politika faizi artışına gidildi.

• Ağbal göreve geldiğinde dolar/TL kur 8.57’yi görmüştü. Şubat ayında 6.89'a kadar çekildi. Ağbal görevi devrettiğinde ise dolar/TL kuru ise 7.21 idi. TL'deki değer kazancında atılan adımlar ve piyasa dostu mesajlar etkili oldu.

• Görevden alınmadan 2 gün önce yapılan son 200 baz puanlık faiz artırımıyla, politika faizi yüzde 19'a yükselmiş oldu. Son faiz artırımı beklenti üzerinde gerçekleşmişti. Buna ilişkin yapılan açıklamada bozulan enflasyon beklentilerine vurgu yapılmıştı.

• Bu süreçte TL'nin değer kaybetmesinden sebeplerden bazıları ABD'de tahvil faizlerindeki yükselişti.

İLGİLİ HABER

Ağbal dönemi nasıl geçti? Faizler kaçtan kaça geldi?

3- Ağbal neden görevden alındı?

Naci Ağbal'ın görevden alınma tarihinin, Merkez Bankası'nın beklentilerin üzerinde faiz artışı yaptığı son PPK toplantısından iki gün sonra olması dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Kararı'nda, Ağbal'ın neden görevden alındığına ilişkin bir ifade yer almadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise yüksek faize karşı olduğunu sık sık dile getiriyor. 15 Ocak 2021'de DEİK Yönetim Kurulu üyelerine hitaben yaptığı konuşmada “Beni dinlerler dinlemezler, ben faize karşıyım. Böyle bir yere varamayız. Yüksek faizle mücadeleye devam edeceğim" derken; 22 Ocak 2021'de de Merkez Bankası'nı eleştirmiş ve “Şimdi bizim arkadaşlar da bana kızıyor biliyorum ama kusura bakmasınlar. Eğer ben bu ülkenin başkanıysam, cumhurbaşkanıysam bunu anlatmaya devam edeceğim. Çünkü ben yüksek faizle ülkemin kalkınacağına inanmıyorum” demişti.

İLGİLİ HABER

Bakan Elvan'dan flaş mesaj: Herhangi bir taviz olmayacak

4- Döviz kuru nasıl tepki verdi, oynaklık sürer mi?

Merkez Bankası Başkanı değişikliğinin ardından, piyasalar yeni haftaya sert hareketlerle başladı. Gece Asya piyasalarında 8.45'leri gören dolar/TL, bankalararası işlemlerin başlamasıyla bir ara 7.50'lere geriledi. Ardından kur 7.80'in üzerinde çıktı ve dalgalı bir görünüm sergiliyor. Benzer hareketlerin yaşandığı euro/TL de 10 seviyesinin üzerine çıktı ve 10.08'ler test edildi. Kurdaki oynaklığın bir miktar daha sürmesi bekleniyor. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'dan gelen 'serbest piyasa mekanizmasından taviz verilmeyeceği' açıklamasıyla birlikte düşüş hız kazandı. 

Cuma günü kur, 7.1897 ile 25 Şubat'tan beri en düşük seviyeyi görmüş, kapanışını ise 7.21 seviyelerinden gerçekleştirmişti. Euro/TL de geçen haftanın kapanışını 8.60'tan yapmıştı. Dolar/TL'de tüm zamanların en yüksek seviyesi 8.5803. Euro/TL'de rekor ise 10.2027 olarak Kasım 2020'de görülmüştü.

İLGİLİ HABER

Dolar / TL kuruna dair ilk işaret Asya'dan

Geçen haftayı 10 liranın hemen üzerinde tamamlayan Sterlin/TL kuru ise, gece yaşanan sert tepkiyle birlikte 11.7427 ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Kur bir önceki zirvesini geçen kasım ayında 11.2813'le görmüştü.

Öte yandan, Borsa İstanbul'da da hareketli dakikalar yaşandı. Yüzde 6.65 düşüşle açılan borsada, iki kez üst üste devre kesici uygulaması çalıştı. İkinci kez verilen yarım saatlik aranın ardından İşlemler 11:08'de yeniden başladı. Üçüncü başlangıcın ardından BİST 100'de kayıplar yüzde 9'un üzerine çıktı. Bunda piyasalardaki satış dalgası etkili oldu.

Buket Güler sordu, Haber Global Ekonomi Müdürü Murat Üzel piyasalarda yaşananları böyle değerlendirdi: 

5- Naci Ağbal'a kabinede yeni görev verilir mi?

Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın görevden alınması sonrası kulislerde Ağbal'a kabinede yeni bir görev verilebileceği konuşuluyor. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın lideri olduğu AK Parti 24 Mart 2021'de 7. Olağan Büyük Kongre’sini gerçekleştirecek. Kongre öncesinde kabinede değişiklik bekleniyor. Bu yüzden gözler çarşamba gününe çevrilmiş durumda.

Kaynak: Web Özel