Krediler ve kredi kartlarına getirilen yeni sınırlamalardan ne anlamalıyız?

Türk lirası dolar
Krediler ve kredi kartlarına getirilen yeni sınırlamalardan ne anlamalıyız?
Tüketici kredilerinde 50-100 bin TL arası tutarlarda vade 24 ayla sınırlandırıldı. Fotoğraf: Reuters

Tüketici kredilerine getirilen vade sınırı ve kredi kartı asgari borç ödeme oranlarının değişmesi, kafalarda soru işaretleri oluşturdu. Ekonomi yönetimi bu hamle ile ne amaçlıyor? Daha bilinçli tüketim mi özendiriliyor, kredilerin cari açığa etkisi mi frenlenmek isteniyor?

Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) yaptığı basın açıklaması ile tüketici kredilerine vade sınırlaması getirildiğini duyurdu. Alınan karara göre 50-100 bin arası tüketici kredileri 24 ay, 100 bin TL ve üzeri tüketici kredilerinde ise vade 12 ay olarak belirlendi.

Yapılan bu hesaba göre 200 bin TL’lik bir krediyi, kamu bankasından ihtiyaç kredisi olarak çekmek isteyen vatandaş, 24 ay vade ile ayda 19 bin 244 TL ödemek durumunda.

BDDK’nın açıklamasında dikkat çeken diğer bir nokta ise 25 bin TL’nin altında kredi kartı limiti olanların dönem harcamalarının yüzde 20’sini, limiti 25 bin TL’nin üzerinde olanların ise dönem borcunun yüzde 40’ını her ay yatırmak zorunda olduklarının duyurulmasıydı. Geçimini önemli oranda kredi kartıyla sağlayanlar ve işletmeler için karar son derece önemli.

Krediler ve kredi kartlarına getirilen yeni sınırlamalardan ne anlamalıyız? - Resim : 1

Peki ekonomi yönetimi TL faizlerin düşük olduğu bu dönemde neden kredilere vade sınırlaması getirdi, kredi kartı dönem borcu ödeme tutarlarına sınır koydu?

Önce rakamlara bakalım… Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin rakamlarına göre; 2021’in Kasım ayında bireysel kredi borcunu ödememiş gerçek kişi sayısı 278 binken, bu sayı Şubat 2022’de 109 bine kadar inmiş ancak 2021 yılının Mart ayında kredi borcunu ödeyemeyen vatandaş sayısı 57 binken, 2022 yılının Mart ayında bu sayının 124 bine eriştiği de görülüyor.

Peki ya kredi kartlarında durum ne? 2021 yılının kasım ayında 155 bin kişi bireysel kredi kartı borcunu ödeyemezken, bu sayı 2022’nin mart ayında 92 bin olmuş. 2021’in Mart ayında ise 39 bin kişi bireysel kredi kartı borcunu ödememiş.

'TÜKETİMDEN DAHA FAZLA ÖNE ÇIKIYOR'

Kimi ekonomistler tüketimi frenlemek için ekonomi yönetiminin yeni tedbirler aldığını ifade ediyor. Tera Yatırım Şef Ekonomisti Enver Erkan tedbirleri ithalat tarafındaki yükselişin devam etmesi ve cari açık tarafından gelen etkiler nedeniyle tüketim tarafını kısıtlamaya yönelik olarak değerlendiriyor. Erkan hükümetin kredi çekerek yapılan yatırımların, tüketimden daha fazla öne çıkmasını istediğini belirtiyor.

Erkan sözlerini "Bireysel krediler fazında fazla tüketim etkisinin cari açık artırıcı etkisi ve bireysel kredi kullanımının döviz alımına yönelmemesi anlamında makro ihtiyati tedbirler kapsamında değerlendirebiliriz" şeklinde sürdürdü.

İnfo Yatırım Stratejisti Çağlar Toros, sene başında cari fazla hedefli ile yola çıkan Türkiye ekonomisinin, Rusya-Ukrayna savaşının etkileri ve buna bağlı olarak yükselen fiyatlar ile cari açık vermeye devam ettiğini söyledi.

Toros, Ocak ayında 7,11 milyar dolar, Şubat ayında 5,15 Milyar dolar, Mart ayında 5,55 milyar dolar açık veren Türkiye ekonomisinin Nisan ayında yaklaşık 2,5 milyar dolar açık vermesi beklendiği söyleyerek, TCMB karar metninden de cari fazla ibaresinin kaldırıldığını sözlerine ekledi.

KREDİ KARTI SAHİBİ SAYISI TÜRKİYE NÜFUSUNDAN FAZLA

Türkiye'de toplam kredi kartı sahibi sayısı Mart 2022'de 88 milyon 73 bin 961 oldu. Böylece kredi kartı sayısı Türkiye'nin toplam nüfusunu geçti. Ekonomist Doç. Dr. Baki Demirel ise vatandaşın gelirlerini artırmadan atılan atılan bu adımın sorunlara yol açabileceğini ifade ediyor.

Demirel, ekonomik büyümenin, parasal genişleme olmadan mümkün olamayacağını, büyüme için para arzının akması gerektiğini, bunun da kredi ile olabileceğini söylüyor. 

Kredi genişlemesinin, finansal istikrarsızlık yaratacağını söyleyen Demirel, "O yüzden gelirleri artırmak lazım. Şu an gelirleri artırmadan kredilere sınırlama getirmek, kredilerin geri ödenmesini zorlaştırabilir" diyor.

Kaynak: Web Özel

kredi kartı